نگاهی به کتاب تازه انتشار «قیام‌های شیعی»

چاپ نخست کتاب «قیام‌های شیعی» تالیف ابوذر کرم‌اللهی از سوی انتشارات شیعه‌شناسی منتشر و روانه بازار نشر شد. این اثر ماهیت، سبک رهبری و شیوه‌های جلب اطاعت را در قیام‌های شیعی بررسی می کند.-
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، این پژوهش می‌کوشد با پرهیز از نقل صرف وقایع تاریخی، از منظری جدید به مقطعی ویژه از تاریخ اسلام، نگاهی تحلیلی و نظری بیفکند.

در این کتاب که حاصل پژوهشی علمی است، مولف می‌کوشد به این پرسش‌‌ها پاسخ دهد: 1- قیام‌های شیعی دوران بنی‌‌امیه به لحاظ ماهوی دارای چه ویژگی‌هایی هستند؟ با توجه به تعاریف مطرح شده از جنبش‌های اجتماعی در ادبیات جامعه‌شناسی، آیا می‌توان قیام‌های یادشده را به جنبش اجتماعی تعبیر کرد؟ 2- سبک رهبری رهبران این قیام‌ها چگونه بوده است؟ 3- رهبران قیام‌های یادشده از چه روش‌هایی برای جلب اطاعت پیروان استفاده کرده‌اند.

این پژوهش بر آن است تا با بهره‌گیری از چارچوب مفهومی مستخرج از مباحث جامعه‌شناختی، قیام‌های پنجگانه شیعی دوران بنی‌امیه را بررسی و گونه‌شناسی کند. البته قبل از این نیز پژوهش‌های گوناگونی درباره هر یک از این قیام‌ها انجام شده، اما کمتر پژوهشی از دایره تاریخ نقلی گام فراتر نهاده است.

کتاب «قیام‌های شیعی» با گذار از نقل صرف رویدادها می‌کوشد تا ‌در وادی تحلیل گام نهد و با ابتنا بر چارچوب مفهومی، قیام‌های شیعی را تحلیل و گونه‌شناسی کند. پرسش اصلی اثر حاضر این است که «آیا می‌توان قیام‌های شیعی دوره بنی‌امیه را بر پایه تفاوت‌ها و شباهت‌ها گونه‌شناسی کرد؟»

نویسنده کتاب برای پاسخگویی به این پرسش،‌ با استفاده از مباحث جامعه‌شناختی و روان‌شناختی اجتماعی، چارچوبی مفهومی را تدوین می کند. سپس از درون این چارچوب، چهار محور اصلی استخراج و در پایان، هر یک از قیام‌های شیعی را بر پایه آن ها ارزیابی می کند. این محورها عبارتند از‌ ماهیت جنبش‌های اجتماعی، شیوه تعادل رهبران قیام‌های شیعی با هواداران خود(سبک رهبری)، روش جلب اطاعت پیروان از سوی رهبران و استراتژی مبارزاتی قیام‌ها در رویارویی با حکومت.

محصول تلاش این پژوهش، طی چهار فصل و یک نتیجه‌گیری تنظیم شده است. فصل نخست شامل کلیات است و در آن با طرح مقدمه‌ای درباره موضوع، مبحثی نیز به بیان روش تحقیق اختصاص یافته است.

فصل دوم به چارچوب مفهومی پژوهش اختصاص می‌یابد. در این فصل، مباحث نظری گوناگونی درباره تعریف جنبش‌های اجتماعی، وجوه اشتراک و افتراق آنها با پدیده‌های مشابه،‌ انواع جنبش‌ها‌ و نیز مباحثی درباره سبک رهبری در جنبش‌ها و روش‌های رهبران آن ها برای جلب حمایت پیروان ارایه شده است.

فصل سوم و چهارم این اثر، به یافته‌های پژوهش اختصاص دارند. این فصول بنابر شاخص‌های مستخرج از چارچوب مفهومی، در قالب چهار مبحث جداگانه شامل ماهیت قیام، سبک رهبری و روش‌های جلب حمایت پیروان تنظیم شده است. در پایان نیز از پژوهش نتیجه‌گیری به عمل آمده است.

یادآوری این نکته ضروری است که هر مطالعه علمی که با رویکرد تحلیلی و نظری به تحولات و رویدادهای تاریخ اسلام (به ویژه تاریخ تشیع) بپردازد، می‌تواند به روشن‌شدن ابعاد گوناگون این تاریخ کمک کند. با توجه به این که در رشته تاریخ، پژوهش‌ها بیشتر نقلی‌اند و کمتر از منظر اجتماعی و سیاسی تحولات را بررسی می‌کنند، این پژوهش می‌کوشد با پرهیز از نقل صرف وقایع تاریخی، از منظری جدید به مقطعی ویژه از تاریخ اسلام، نگاهی تحلیلی و نظری بی‌اندازد.

چاپ نخست کتاب «قیام‌های شیعی» با شمارگان 1500نسخه، 152 صفحه و به بهای 3200ریال راهی بازار نشرشد.