درخواست مردم برای عرضه کتاب باتخفیف در مترو

غرفه‌های «کتاب مترو» به دلیل ارائه آثار متنوع در همه حوزه‌ها، در مدت کوتاهی در اذهان شهروندان تهرانی به پاتوق خرید کتاب، تبدیل شد اما این غرفه‌‌ها با ارائه تخفیفات می‌توانند جمعیت بیشتری را به سمت کتاب جلب کنند.

به گزارش فارس، سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران از چند سال گذشته برای ترویج و اشاعه فرهنگ کتاب و کتابخوانی در بین شهروندان تهرانی در برخی از ایستگاه‌های مترو، غرفه‌هایی برای فروش کتاب و مشاوره برای انتخاب کتاب مطابق با سلیقه مخاطب، زمینه خرید آسان‌تر و در دسترس‌تر کتاب را برای مردم فراهم کرده که با استقبال خوبی هم مواجه بوده است.

اما نکته قابل توجه این است که اکثر کتاب‌هایی که در این غرفه‌ها به مردم ارائه می‌شود، بدون هیچ تخفیفی است و حتی قیمت بعضی از آثار به حدی بالا است که اعضای یک خانواده نمی‌تواند آن را به سهولت خریداری کنند. از جمله این آثار می‌توان به پکیج کتاب کودک که با قیمت 18 هزار تومان به فروش می‌رسد، اشاره کرد.

با توجه به اینکه قیمت کاغذ همچنان در کشور رو به افزایش است و تاکنون هیچ تغییر و تحول اساسی در کاهش قیمت کاغذ که یکی از مواد اولیه اصلی تولید کتاب است، رخ نداده به همین منظور ناشران و متولیان توزیع کتاب مجبور هستند آثارشان را با تخفیف اندک به مخاطبان ارائه کنند اما متأسفانه در اکثر غرفه‌های فروش کتاب متروی تهران، تخفیف جزئی نیز به مشتریان داده نمی‌شود.

این درحالی است که در برخی غرفه‌ها، برای کتاب‌های مذهبی مانند نهج‌البلاغه و قرآن کریم، تخفیف 10 تا 50 درصدی ارائه می‌شود.

خبرنگار فارس برای صحت و سقم این مطلب با برخی از شهروندان که به صورت مکرر از مترو استفاده کرده و روزانه از چندین پاتوق کتاب مترو بازدید و یا می‌گذرند به گفت‌وگو پرداخته که در ذیل آن را می‌خوانید:

* سعادتمند: کتاب باید با قیمت مناسب در اختیار مردم به ویژه جوانان و نوجوانان قرار گیرد

مریم سعادتمند، خانه‌دار که به دلیل ثبت‌نام فرزندش در یکی از مؤسسات زبان انگلیسی روزی 2 بار از مترو استفاده می‌کند درباره پاتوق کتاب مترو اینگونه می‌گوید: قیمت کتاب برای کودکان و نوجوانان بسیار بالا بوده و برخی از خانواده‌ها توان خرید آن را ندارند.

وی اضافه می‌کند: اگر قرار باشد که کتاب در ایستگاه‌های مترو همانند اکثر کتاب‌فروشی‌ها بدون تخفیف به مردم  ارائه شود، به نظرم هیچ تغییری و رغبتی در مخاب برای خرید و یا مطالعه ان ایجاد نخواهد شد.

وی ادامه می‌دهد: بنده دارای 3 فرزند دختر با تفاوت سنی 3 الی 4 سال هستم که اگر بخواهم در ماه برای هر یک از آنها یک جلد کتاب تهیه و خریداری کنم باید ماهی بیش از 50 هزار تومان از حقوق ماهیانه همسرم را به این امر اختصاص دهم که با شرایط تورم و اقتصاد کنونی در کشور این امر میسر نخواهد شد.

سعادتمند معتقد است، در گذشته برخی از مدارس برای تشویق دانش‌آموزان به مطالعه به آنها بن کتاب اهداء می‌کردند اما اکنون این امر به ندرت اتفاق می‌افتد که معتقدم برای علاقه‌مند کردن جوانان و نوجوانان به مطالعه باید کتاب‌های مختلف را با قیمت مناسب در اختیار آنها قرار داد.

* تقوی: با توجه به افزایش تولید کتاب در کشور سواد فرهنگی برخی از جوانان پائین است

علی تقوی جانباز 40 درصد هشت سال دفاع مقدس درباره پاتوق کتاب در مترو، بیان می‌کند: اینکه مسئولان بعد از گذشت چند سال به امر کتاب و کتابخوانی توجه کرده‌اند، خیلی خوب است اما این امر هم باید مورد توجه قرار گیرد که جوانان از بودجه کافی برای خرید و مطالعه کتاب برخوردار نیستند.

وی اضافه می‌کند: برخی از جوانان و نوجوانان این مرز و بوم در دانشگاه‌های آزاد مشغول به تحصیل بوده و بعضی از خانواده‌های آنها به سختی هزینه تحصیل فرزندانشان را تهیه می‌کنند که اگر بخواهد خرید کتاب غیردرسی نیز به مایحتاج و خرید سبد خانواده افزوده شود، قطعاً توان خرید به صفر خواهد رسید.

تقوی معتقد است، آنقدر که اکنون کتاب منتشر و در بازار نشر در دسترس مخاطب قرار می‌گیرد در گذشته اینگونه نبود اما متأسفانه سواد فرهنگی برخی از جوانان اندک است و آن نیز به عدم مطالعه کتاب در بین اعضای خانواده مربوط می‌شود که بهتر است کتاب‌ها با قیمت مناسب در اختیار مردم قرار گیرد.

* با ارائه یارانه به ناشران کتاب را با هزینه پائین در اختیار مردم قرار دهیم

وی بیان می‌کند: مقام معظم رهبری به مطالعه کتاب توجه بسیار دارند اگر مسئولان واقعاً بخواهند این نسل و نسل آینده را با مضامین و تمدن ایرانی، انقلابی و اسلامی تربیت و پرورش دهند باید یارانه‌‌ای به ناشران ارائه داده و کتاب‌ها را با قیمت بسیار پائین در اختیار جوانان و نوجوانان این مرز و بوم قرار دهند.

* الله‌حسینی: «مرکز امانت‌دهی یار مهربان» در ایستگاه‌های مترو راه‌اندازی شود 

مریم الله‌حسینی، دانشجوی سال سوم رشته ادبیات اینگونه بیان می کند: چندی پیش برای رفتن به جشن تولد دختر دوستم عجله بسیار داشتم و هدیه‌ای مناسب برای او پیدا نمی‌کردم؛ بالاخره با مشورت یکی از دوستان تصمیم به خرید کتاب از مترو را گرفتم و به کتاب‌فروشی ایستگاه سبلان مراجعه کردم.

وی عنوان می‌کند: بسته‌های مختلفی از داستان‌های کودک در این غرفه وجود داشت که قیمت‌های آن نیز بسیار بالا بود به طور مثال یک بسته کتاب بیش از 15 هزار تومان بود که از توان خرید آن عاجز بودم به همین منظور به خرید هدیه دیگری از خارج از مترو پرداختم.

الله‌حسینی ادامه می‌دهد: اینکه هر روز در ایستگاه‌های مترو قفسه‌هایی از کتاب‌های مختلف را مشاهده می‌کنم، بسیار خوب است اما تنها مجبور به دیدن آن هستیم و به سهولت نمی‌توانیم از کتاب‌های خریداری کرد.

به گفته وی، کتاب باید در متروها همانند کتابخانه‌ها به مردم امانت داده شود یعنی بهتر است در ایستگاه‌های مختلف مترو، غرفه‌ای با نام «امانت کتاب» یا اسم بهتر «مرکز امانت‌دهی یار مهربان» برپا و کتاب‌ها به ویژه رمان‌های خوب کودک و نوجوان در اختیار خانواده‌ها قرار گیرد.

* ابراهیم‌نژاد: قیمت کتاب مانع خرید برای مطالعه آن است

به گفته زهرا ابراهیم‌نژاد، فارغ‌التحصیل رشته علوم انسانی، کتاب گران است حتی کتاب‌ درسی هم با قیمتی تقریباً بالا به دانش‌آموزان و دانشجویان ارائه می‌‌شود.

وی اضافه می‌کند: برخی از محتوای کتب درسی آنقدر حجیم است که دانش‌‌‌آموز و یا دانشجو دیگر فرصت نمی‌کند که به مطالعه کتاب‌های مختلف بپردازد اما اگر هم وقتی در طول روز برایشان باقی مانده باشد باز هزینه کتاب آنقدر افزایش یافته که برای خرید یک رمان خوب باید حداقل 8 تا 15 هزار تومان هزینه کرد که واقعاً برای ما غیرممکن است.

* سریع‌القلم: مؤسسه نشر شهر، آثار خود را با نازل‌ترین هزینه، قیمت‌گذاری می‌کند

مسعود سریع القلم، معاون فرهنگی نشر شهر، عدم بودجه کافی را دلیل فروش بدون تخفیف کتاب‌ها در ایستگاه‌های مترو عنوان می‌کند و می‌افزاید: مؤسسه «نشر شهر» تلاش دارد آثاری را در پاتوق‌های کتاب مترو به مخاطبان ارائه کند که در واقع در حوزه «شهری و شهروندی» به نگارش درآمده باشند تا واقعاً مورد توجه مردم قرار گیرد اما این امر که حتماً این آثار با تخفیف به مردم ارائه شوند، طی فواصلی از سال صورت می‌گیرد، اما در هیچ یک از کتاب‌فروشی‌های سراسر کشور، تخفیف همیشگی برای کتاب مشاهده نمی‌شود.

* ارائه تخفیف همیشگی و مستمر خرید کتاب امکان‌پذیر نیست

سریع‌القلم ادامه می‌دهد: مؤسسه «نشر شهر» همیشه در تلاش است تا قیمت‌گذاری کتاب‌ها را برای شهروندان تهرانی، بسیار مناسب در نظر گیرد چراکه قیمت کاغذ به نسبت 6 ماه گذشته چند برابر شده است و واقعاً این مؤسسه افزایش قیمت کاغذ را در قیمت‌گذاری آثار لحاظ نمی‌کند که این امر تخفیفی برای شهروندان تهرانی محسوب می‌شود.

وی می‌افزاید: این مؤسسه قیمت تمام شده کتاب را به نفع مخاطب کاهش داده است تا امر کتاب و کتابخوانی مورد توجه خانواده‌ و شهروندان تهرانی قرار گیرد، همچنین واقعیت این است که مؤسسه «نشر شهر» در زمان‌هایی که بتواند به ارائه تخفیف خرید کتاب به شهروندان تهرانی خواهد پرداخت اما این امر که تخفیفات خرید کتاب همیشگی و مستمر  باشد، امکان‌پذیر نیست.

* شهرام‌نیا: مؤسسه «نشر شهر» خودگران اداره می‌شود

مسعود شهرام‌نیا، مدیرعامل مؤسسه «نشر شهر» معتقد است که کتاب در ایستگاه‌های مترو به چندین روش به مخاطبان ارائه می‌شود؛ برخی از این آثار همانند مجموعه کتاب‌های تولید مترو که دارای شکل ظاهری مشخصی است، تولید مؤسسه «نشر شهر» بوده و کاملاً این آثار مورد حمایت قرار گرفته و از لحاظ قیمت بسیار کمتر از قیمت کتاب‌های متداول در بازار است چرا که با توجه به اینکه قیمت کاغذ طی چند ماه گذشته چند برابر شده اما هنوز آثار این مؤسسه با قیمت گذشته یعنی همان 500 تومان به مخاطبان ارائه می‌شود.

وی با بیان اینکه بخشی از آثاری که در ایستگاه‌های مترو به مخاطبان ارائه می‌شوند به کتاب‌های سایر ناشران اختصاص دارد، اضافه می‌کند: در شرایط دشوار بازار کاغذ از ناشران نمی‌توان توقع داشت آثار خود را با تخفیف بالاتری به مخاطبان ارائه کنند.

* تخفیف ناشران، بابت توزیع کتاب در غرفه‌های مترو مورد استفاده قرار می‌گیرد

شهرام‌نیا ادامه می‌دهد: معمولاً اکثر ناشران تخفیفی را برای فروش آثارشان در غرفه کتاب متروی تهران قائل می‌شوند که آن برای توزیع هزینه می‌شود.

به گفته وی، در واقع گران‌قیمت بودن کتاب‌هایی که در مترو به مخاطبان عرضه می‌شود، به اتفاقاتی که در بازار کتاب رخ داده، اختصاص دارد و متأسفانه با شرایط فعلی، قیمت کاغذ بیشتر از این هم خواهد شد.

مدیرعامل مؤسسه «نشر شهر» معتقد است این مؤسسه «خودگردان» است! یعنی هیچ نهادی از این مؤسسه، حمایت نکرده و یارانه‌ای هم برای آن در نظر گرفته نشده است. به نوعی مؤسسه «نشر شهر» همانند سایر ناشران از محل گردش اقتصاد داخلی به ادامه فعالیت می‌پردازد.

وی اضافه می‌کند: به دلیل حمایت شهرداری تهران، کتاب‌های مترو و اتوبوس به شیوه رایگان به مخاطبان ارائه می‌شود، اما در مورد کتاب‌های سایر ناشران، باید بگویم متأسفانه نتوانستیم برای پاتوق‌های کتاب تخفیفی در نظر بگیریم.

بر مبنای این گزارش، شهرداری تهران یا سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران با طراحی ساختار حمایتی ارائه تخفیف خرید کتاب در پاتوق‌ها و غرفه‌های متروی شهر تهران می‌توانند کتاب را به سهولت در دسترس شهروندان قرار داده و آنها را به امر کتابخوانی تشویق کنند.

* توجه به ارائه تخفیف خرید کتاب در متروهای تهران در دستور کار مؤسسه «نشر شهر»

مدیرعامل مؤسسه «نشر شهر»، قیمت‌گذاری آثار این مؤسسه را پایین‌تر از عرف قیمت کتاب در بازار اعلام کرد و می‌گوید: این مؤسسه در تلاش است آثار را با تخفیف ویژه در غرفه‌های کتاب متروی تهران به مخاطبان ارائه کند.

وی ادامه می‌دهد: درحال حاضر به صورت مناسبتی این کار انجام می‌شود یعنی در ایام هفته کتاب و در نمایشگاه «یار یاد مهربان» اعتبار قابل توجهی برای همه شهروندان تهرانی در نظر گرفته می‌شود تا آثار این مؤسسه و سایر ناشران را با بیش از 30 درصد تخفیف، خریداری کنند.

شهرام‌نیا ادامه می‌دهد: سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران در ایام برپایی نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، آثار خود را با ارائه تخفیف 25 درصدی و در نمایشگاه‌ «در آستان جانان» ویژه ماه مبارک رمضان با ارائه تخفیف 20 درصدی به مخاطبان و شهروندان تهرانی عرضه می‌کند؛ اما متأسفانه هنوز نتوانستیم این طرح را در تمام ایام سال و در همه فروشگاه‌ها اجرایی کنیم.

وی می‌افزاید: برای ارائه تخفیف به شهروندان تهرانی در غرفه‌ها و پاتوق‌های کتاب در متروهای تهران، تاکنون اقداماتی صورت و قول‌هایی هم گرفته شده است که در صورت تحقق، عملیاتی خواهد شد.

* رجبی: آثار عرضه شده در متروی تهران، گزینش می‌شوند

علی رجبی، مدیر مسئول غرفه‌های پاتوق کتاب در 10 ایستگاه متروی شهر تهران نظیر ایستگاه تجریش، هفت‌تیر، امام حسین (ع)، ترمینال جنوب، دروازه دولت، شهید بهشتی، سبلان، قلهک، بهارستان و امام خمینی (ره) معتقد است: از چندی پیش قیمت کاغذ از بندی 15 هزار تومان به 92 هزار تومان افزایش یافته که در تولید آثار نیز تأثیرگذار بوده است.

به گفته وی، آثاری که در پاتوق و غرفه‌های کتاب متروی شهر تهران به شهروندان ارائه می‌شود از یک فیلتر عبور کرده تا با مباحث جنگ نرم و نافرمانی‌های مدنی هم‌ راستا نباشند و سپس در معرض نمایش عموم قرار می‌گیرند.

رجبی همچنین بر دقت این فیلترینگ برای جلوگیری از ورود آثاری در رابطه با عرفان‌های وارداتی و فرق‌ ضاله تأکید کرد.

* ارائه آثار پرفروش در غرفه‌های کتاب متروی تهران

وی اضافه می‌کند: همیشه تلاش داشتیم تا آثار را با قیمت و با کیفیت خوب در اختیار شهروندان تهرانی قرار داده و تعادل را حفظ کنیم یعنی به گونه‌ای عمل کرده‌ایم که قشر زیادی از مخاطبان را از دست ‌ندهیم، همچنین برخی از آثار پرفروش در همه زمینه‌ها، رصد و با تماس با ناشران آنها را در غرفه‌های مترو به مخاطبان ارائه می‌کنیم.

رجبی ادامه می‌دهد: بخشی از آثاری که در غرفه‌های کتاب متروی تهران به مخاطبان ارائه می‌شود مربوط به کتاب‌های فاخر و چاپ اول است که با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مکاتبه شده و قرار شده تا در این راستا ما را مساعدت کند. چراکه کتاب بعد از مدتی که در مترو باقی می‌ماند برای مخاطبانی که هر روز از یک مسیر تردد می‌کنند، همانند آب راکد است.

وی می‌افزاید: بخشی از آثاری که در غرفه‌های کتاب متروی تهران به فروش می‌رسند کتاب‌های مناسبتی هستند یعنی به مناسبت اعیاد، شهادت‌ و جشن‌های ملی به نگارش درآمده است که در متروی شهر تهران پخش و توزیع می‌شوند.

مدیرمسئول غرفه‌های پاتوق کتاب در 10 ایستگاه متروی شهر تهران می‌گوید: برای ارائه آثار با موضوعاتی همچون روابط زناشویی، اقتصاد و سلامت سعی کرده‌ایم تعادل را رعایت کنیم؛ یعنی از یک ناشر خاص یک عنوان کتاب خاص را توزیع نکرده‌ایم که مرکز توجه مردم شود.

* پخش آثار در مترو بر اساس جمعیت‌شناسی مناطق تهران

وی درباره بحث دموگرافی و جمعیت‌شناسی مناطق شهر تهران برای توزیع کتاب، اضافه می‌‌کند: برای عرضه کتاب در ایستگاه متروی «شهیدبهشتی» به بحث نمایشگاه، مصلی امام خمینی (ره)، استانداری و شرکت‌های ساختمانی و در ایستگاه متروی «هفت تیر» با توجه به اینکه این مکان، مرکز زنان است و زنان متولی اصلی تربیت فرزندان هستند، سعی شده به ارائه کتاب‌های آشپزی، بارداری، تربیت فرزند و کودک و نوجوان توجه کنیم.

رجبی با بیان اینکه همه ناشران می‌توانند آثارشان را به ما تحویل دهند تا در پایان هر ماه، به آمار فروش‌شان به صورت نقدی افزوده شود، عنوان می‌کند: راه‌اندازی این پاتوق‌ها در راستای دستور مقام معظم رهبری در نمایشگاه کتاب تهران صورت گرفته است. چراکه ایشان بر بحث فروشگاه‌های زنجیره‌ای کتاب و دسترسی مردم به کتب فاخر تأکید بسیار داشتند.

وی اضافه می‌کند: عرضه آثار در پاتوق‌های کتاب متروی تهران با توجه به بازار نامطلوب نشر، موجب کاهش فشار روحی در ناشران می‌شود چراکه ناشران به جای اینکه آثار خود را به مراکز پخش تحویل دهند و چک‌های 8 و 9 ماهه دریافت کنند، ماهیانه و به صورت نقد به دریافت وجه مدنظرشان می‌پردازند.

رجبی با بیان اینکه اگر تنها به پخش آثار برخی از ناشران در این پاتوق‌ها، توجه کنیم قطعاً قشر خاصی از مخاطبان را از دست خواهیم داد، ادامه می‌دهد: کتاب‌رسانی به غرفه‌های مترو با تأخیر صورت می‌گیرد که آن نیز به پیچیده بودن مراحل حسابداری مربوط می‌شود.

در ایستگاه‌های متروی شهر تهران برای عرضه کتاب تلاش خوبی از سوی متولیان این امر صورت گرفته است که می‌توان نقاط مثبت‌ بیشتری از این حرکت فرهنگی را برای مخاطبان به تصویر کشید اما این زحمات زمانی به ثمر خواهد نشست که کتاب به سهولت در دسترس و مورد مطالعه اقشار مختلف جامعه قرار گیرد.

* ارائه تخفیف کتاب با بیش از 20 درصد به غرفه‌های پاتوق کتاب توسط ناشران

مدیرمسئول غرفه‌های پاتوق کتاب در 10 ایستگاه متروی شهر تهران معتقد است: هیئت ارزیابی آثار، کتاب‌های ناشران را مورد ارزیابی قرار داده و پس از آن در ایستگاه‌های مترو در معرض دید و فروش قرار می‌گیرند.

وی اضافه می‌کند: برخی از ناشران، کتاب را با تخفیف 25 درصد و بعضی دیگر با 30 درصد تخفیف به ما ارائه می‌دهند تا در غرفه‌های کتاب ایستگاه‌های متروی شهر تهران به فروش رسد اما جمع‌‌آوری آثار از دفاتر ناشران به دفتر اصلی، هزینه‌بر است و هزینه‌ای باقی نمی‌ماند که به مخاطبان تخفیفی ارائه شود.

بر اساس این گزارش، با توجه به گران شدن قیمت کاغذ ناشران همچنان علاقه‌مند هستند آثارشان را به مخاطبان خود عرضه کنند و برای اینکه کتاب‌هایشان به فروش برسد، حاضر هستند برای کتاب‌ها تخفیفی هم در نظر بگیرند اما به گفته رجبی، این تخفیفات بیشتر صرف هزینه سرویس‌های ایاب و ذهاب می‌شود که بهتر است مسئولان و متولیان غرفه‌های کتاب متروی تهران، تدابیری بیندیشند.