loader-img
loader-img-2
بعدی
بعدی بازگشت
بعدی بازگشت

«جلال» با واژه‌های بیگانه، بیگانه بود

نویسندگان مرتبط : جلال آل احمد

پنجشنبه 21 شهریور 1392

کتاب «جامعه شناسی ادبیات با نگاهی به آثار جلال آل احمد» شب گذشته توسط غلامرضا امامی و عباس کریمی عباسی با حضور حسن نورانی؛ مولف آن در ایوان شمس نقد و بررسی شد.

در ابتدای این مراسم که همزمان با حوالی سالروز جلال آل احمد و به همت محفل ادبی دایره دیدار و مجموعه ایوان شمس برگزار شد، غلامرضا امامی گفت: در این کتاب کاری تازه دیده می‌شود و نویسنده برای آن زحمت کشیده است. کار فیلسوف تفسیر جهان است از ابتدای خلقت تا زمانی که ما زندگی می کنیم. کار سیاستمداران تغییر از وضعیت موجود به وضعیت مطلوب است. اما کار هنرمند تعبیر جهان است همانطور که جلال یک هنرمند بود. کار هنرمند پرشی از واقعیت به حقیقت است. در جست و جوی آن چه یافت می‌شود، است.

این نویسنده و مترجم ادامه داد: جلال آل احمد قبل از هر چیز هنرمند بود. گاهی اوقات آرزوهایی داریم که قانع نمی‌شویم به وضع موجود و برای همین زیبایی ها یا زشتی‌های زندگی ما را می‌آزارد و ابزاری پیدا می کنیم برای بیان مثل کلمه که ابزار نویسنده می شود. در اینجا هم با هنرمندی روبرو هستیم که از جامعه خودش تاثیر گرفته و در ذهنش نقش بسته و می خواهد آن را بازگو کند.

 

*جلال بر ادبیات کهن مسلط بود

امامی افزود: جلال بیگانه بود با واژه هایی که مردم کمتر شنیده بودند. یکبار شاعری در شعرش پژواک آورده بود جلال به او پرید و گفت برو در خیابان بپرس از مردم ببین چند نفر این کلمه را شنیده اند و معنایش را می دانند. جلال ادبیات فاخر و محاوره را به هم پیوند زد که کار خیلی سختی است. چون با مردم بود و برای مردم می نوشت و این ارتباط زبان مردمی به او داد. برای همین وقتی کتاب جلال را می خوانیم انگار با ما حرف می زند و جامعه ای را که در آن زندگی می کنیم نشان می دهد.

نویسنده کتاب راز قلعه در پایان گفت: نثر او ناشی از روحیه پرخروش بود و آن‌چه حس می کرد می نوشت. اما ماندگاری جلال در این بود که با خودش صادق بود و دروغ نمی گفت و چون به خودش دروغ نمی گفت به مردم هم دروغ نمی گفت. تسلط داشت بر ادبیات کهن و مردمش و زبان کوچه بازار و نیز ادبیات معاصر روز جهان.

در ادامه نشست سید حسن نورانی مولف کتاب گفت: باورم بر این است که جلال فرزند زمانه ماست در این قرنی که دچار همه جور چالش و ایدئولوژی‌های گوناگون وجود دارد. چالشی که در نسل قبل بوده و در این نسل هم هست و خواهد بود. جسارت جلال و باورهایش باعث می شود همه قشری را به خود جذب کند و همزمان موافقان و مخالفانی داشته باشد.

 

*جلال یک اسطوره است

وی افزود: معتقدم جلال یک اسطوره است و می شود او را از آثارش یا شخصیتش نقد کرد. همانطور که رستم شخصیت خاکستری دارد و گاهی حتی به فریب متوسل می شود باید شخصیت و آثار جلال هم بدون این که دچار افراط و تفریط شویم انجام گیرد. غیر از جلال با آثارش روبرو هستیم که متاثر از فضای زمان خود بوده است.

نورانی توضیح داد: انگیزه اولیه من برای انتخاب جلال ویژگی های دوست داشتنی نویسنده است به خاطر اینکه آثارش با رغبت خوانده می شود. انگیزه بعدی این بود که وی در متن و بطن مردم بود.

 

*آثار جلال برخاسته از شخصیت رک، بی پیرایه و شجاع وی است

عباس کریمی عباسی، منتقد بعدی برنامه گفت: «جامعه شناسی ادبیات با نگاهی به آثار جلال آل احمد» کتاب مفید و مختصری است که مولف آن در پی کتاب سازی و حجم آفرینی بی دلیل نبوده و سعی نکرده با توسل به شهرت آل احمد بخواهد خودش را نشان دهد و مشخص است که انگیزه اصلی دغدغه های فرهنگی نورانی است.

وی ادامه داد: کتاب سه بخش دارد که بهتر بود بخش های اول و دوم آن پس از بخش سوم که جان کلام کتاب است می‌آمد تا میزان مخاطب پذیری بالا می رفت چرا که باید توجه داشت کتاب مخاطب خاص دارد و این مخاطب با توجه به آشنایی قبلی با آثار جلال و زندگینامه وی ممکن است بسیاری از موارد مطروحه در دو بخش اول و دوم کتاب را بداند و شروع خواندن با این بخش ها منجر به کسالت خواننده شود.

نویسنده کتاب هفت مرد از حالا ادامه داد: نکته برجسته‌ای که در کتاب مشهود است همخوانی صراحت لهجه مولف کتاب با صراحت لهجه آثار جلال است و مواردی در کتاب آمده که انتقادی است و مولف جدا از نقاط قوت آثار جلال به آنها اشاره کرده است که البته از فراز و فرودهای زندگی آل احمد نشات می گیرد. در فصل سوم که اصل کتاب است شش بخش کلی داریم که به خوبی گزینش شده اند اما باز هم موارد دیگری هست که می شد به کتاب اضافه کرد و درباره آن نوشت مثل جریان نقد خرافه گرایی که در بخش دوم آمده و در بخش سوم هم به آن پرداخته شده است.

وی افزود: ویژگی آثار جلال در این است که با وجود آشنایی به جریان ادبی و فلسفی روز دنیا که بخشی از آن در راستای ترجمه به دست آمده بود و مائده های زمینی ژید از آن جمله است، ایرانی است و هیچ ردپایی از شیوه نگارش غربی در آن به چشم نمی خورد و در عین حال زبان مولف خود را دارد که برخاسته از شخصیت رک، بی پیرایه و شجاع جلال است. جلال از ادبیات روز غرب تقلید نمی کند و به جای ان برای مردمش می نویسد و برای همین مانا می شود.

 

*در نگارش جلال با تمام روانی متن به ادبیات فاخری بر می‌خوریم

کریمی عباسی با اشاره به این که در نگارش جلال با تمام روانی متن به ادبیات فاخری بر می خوریم که قابل فهم برای مردم کوچه بازار است توضیح داد:  این اصلی ترین هنر آل احمد است. اتفاقی که ردپای ان را در آثار اسماعیل فصیح هم می بینیم و وی سرآمد داستان نویسانی است که زبان فاخر را به محاوره پیوند زدند و به مخاطب پذیری بالاتری دست یافتند. در کتاب نقطه ضعفی دیده می‌شود که ان نبود خاطرات شفاهی افرادی مثل استاد امامی است که با جلال نشست و برخاست داشته اند چرا که تحلیل شخصیت از روی آثار مکتوب انجام گرفته و این آثار همیشه هستند اما ممکن است خاطرات گم شوند و دسترسی به افراد بعدها ممکن نباشد.

«جامعه شناسی ادبیات با نگاهی به آثار جلال آل احمد» کتابی تالیف سید حسن نورانی است که نیمه شهریور امسال به چاپ رسیده و نگاهی موجز اما موشکافانه به آثار این نویسنده از ابعاد اجتماعی و ادبی دارد.

منبع: خبرگزاری فارس

کاربر گرامی توجه داشته باشید که این بخش صرفا جهت ارائه نظر شما در رابطه با همین مطلب در نظر گرفته شده است. در صورتی که در این رابطه سوالی دارید و یا نیازمند مشاوره هستید از طریق تماس تلفنی و یا بخش مشاوره اقدام نمایید.
نام و نام خانوادگی
پست الکترونیک
نظر
کد امنیتی
اخبار مرتبط
محصولات مرتبط