دعوت شدهاید به میهمانی خدا: متن و ترجمه کامل «خطبه شعبانیه»

ماه خدا به سوی شما روی آورده‎ است، با برکت و رحمت و مغفرت، ماهی که برترین ماه‎ها و روزهایش برترین روزها و شب‎هایش برترین شب‎هاست. نفس‎های شما در آن ماه تسبیح است و خواب شما در آن ماه عبادت است..پس شقی آن کسی است که از غفران الهی در این ماه محروم بماند... در این ماه شیطان در غل و زنجیر است، پس از خدا بخواهید که بر شما مسلط نشود.

و امیر المومنین علیه السلام در این زمان از پیامبر خدا پرسید که برترین اعمال در این ماه چیست؟ و پاسخ شنید که برترین اعمال در این ماه ورع و خودداری از محارم الهی و گناهان است. پس پیامبر شروع کرد به گریستن، علی علیه السلام پرسید که ای پیامبر خدا چه چیز شما را به گریستن وادار کرد؟ و پیامبر فرمود: گریه می‎کنم برای آن چه در این ماه به تو می‎رسد. گویا تو را می‎بینم که برای پروردگارت نماز می‎گزاری. و برخواسته است شقی‎ترینِ اوّلین و آخرین جفت پی کننده ناقه ثمود و بر فرقت ضربتی زده است که با آن ریش تو خضاب شده است. پس، من عرض کردم: این در سلامت دین من است. فرمود: در سلامت دین تو است!

در آستانه فرارسیدن ماه رحمت و میهمانی خدا، رجانیوز متن کامل و ترجمه خطبه زیبای شعبانیه را تقدیم می‎کند. این خطبه شریفه در صفحه 157 از جلد 96 کتاب شریف بحارالانوار و همچنین صفحه 295 جلد اول عیون أخبار الرضا قابل دسترسی است.


عن أبی الحسن الرضا، عن أبیه، عن آبائه، عن أمیرالمؤمنین علیه السلام قال: إنَّ رسول الله صلی الله علیه و آله خَطبَنا ذات یوم فقال صلی الله علیه و آله:

أیها الناس، إنّه قد أقبلَ الیکم شهرُ اللهِ بالبَرکة وَ الرّحمة وَ المَغفرة، شهرٌ هوَ عندَ اللهِ أفضلُ الشّهورِ، و أیامُهُ أفضلُ الأیامِ، و لیالیهِ أفضلُ اللّیالی، و ساعاتُهُ أفضلُ السّاعات، هوَ شهرٌ دُعِیتُم فیهِ الی ضِیافَةِ الله، وجُعِلتُم فِیهِ مِن أهلِ کرامةِ اللهِ، أنفاسُکُم فِیهِ تسبیحٌ، ونَومُکُم فِیهِ عِبادَةٌ، وَ عَمَلُکُم فِیهِ مَقبولٌ، و دُعاؤُکُم فِیه مُستجابٌ.

فَسئلوا اللهَ ربَّکم بِنِیاتٍ صادِقَة، و قلوب طاهِرَة أن یوَفّقکم لِصِیامِهِ، وَ تَلاوة کتابِهِ، فإنّ الشّقی مَن حُرِمَ غفرانُ اللهِ فی هذا الشَّهرِ العَظیم، وأذکُروا بِجُوعِکُم وَ عَطَشِکُم فِیه جوعَ یومِ القِیامَةِ وَ عَطَشَهُ، وَ تَصَدّقوا عَلی فُقَرائِکم وَ مَساکِینِکُم، وَ وَقّروا کِبارَکُم، وأرحَمُوا صِغارَکُم، وَ صِلُوا أرحامَکُم، وَ أحفَظُوا ألسِنَتَکُم، وغَضّوا عَمّا لا یحِلّ النَّظرُ إلیه أبصارَکُم، و عمّا لا یحلّ الإستِماعُ إلیه أسماعَکُم، وَ تَحَنّنوا علی أیتامِ النّاس یتحَنّنُ عَلَی أیتامِکُم، وَ تُوبُوا الی اللهِ مِن ذنوبِکُم، و أرفَعوا إلیه أیدیکم بالدّعاءِ فی أوقاتِ صلواتِکُم، فإنّها أفضلُ السّاعات،ینظُرُ اللهِ عزّوجلّ فِیها بالرّحمةِ الی عِبادِهِ،یحبِبهُم اذا ناجَوه، وَیلبّیهِم اذا نادَوهُ، وَ یستجیبُ لَهُم اذا دَعَوه.

أیها النّاس، إنّ أنفُسَکم مَرهونَة بِأعمَالِکُم، فَفَکّوها بِاستِغفَارِکُم، وَ ظُهورِکُم ثقیلةٌ مِن أوزارِکُم فَخَفّفوا عَنها بِطولِ سُجُودِکُم، وإعلَمُوا أنّ اللهَ تَعالی ذِکرُه أقسَمَ بِعِزّتِهِ أن لا یعَذّبَ المُصَلّینَ وَ السّاجِدینَ، و أن لا یروعَهُم بالنّار یومَ یقومُ النّاسُ لِرَبّ العالَمِینَ.

أیها الناسُ، مَن فَطّرَ مِنکُم صائِماً مُؤمِناً فِی هذا الشّهرِ کانَ لَه بِذلکَ عندَاللهِ عِتقُ رقبَةٍ،وَ مغفرةٌ لِما مَضَی مِن ذُنُوبِهِ، قیلَ: یا رَسولَ اللهِ، وَ لیسَ کُلّنا یقدِرُ عَلَی ذلکَ، فقالَ صلّی اللهُ علیه و آله: اتّقوا النّارَ وَ لَو بِشِقّ تَمرَةٍ، اتقوا النّارَ و لَو بِشَربَةٍ مِن ماءٍ، أیها الناسُ، مَن حَسّنَ مِنکم فی هذا الشّهرِ خُلقَه کان له جَوازاً علی الصّراطِ یومَ تَزِلُّ فیه الأقدامُ، و مَن خَفّفَ فی هذاالشّهرِ عمّا مَلَکت یمینُهُ، خَفّفَ اللهُ علیه حِسابَه، و مَن کَفّ فیه شَرّهُ کَفّ اللهُ عنهُ غَضَبَهُ یومَ یلقاهُ، و مَن أکرَمَ فیهِ یتیماً اکرَمَهُ اللهُ یومَ یلقاهُ، و مَن وَصَلَ فیه رَحِمَه وَصَله اللهُ برحمَتِهِ یومَ یلقاه، وَ مَن قَطَعَ فیهِ رَحِمَهُ قَطَعَ اللهُ عَنهُ رَحمَتَه یومَ یلقاهُ، و مَن تَطَوّعَ فِیه بِصَلاةٍ کَتَبَ اللهُ لَه بَرائةً مِن النّارِ، و مَن أدّی فِیهِ فَرضاً کانَ له ثَوابَ مَن أدّی سَبعینَ فَریضةً فِیما سِواهُ مِن الشّهور، و مَن أکثَرَ فِیهِ مِنَ الصّلاةِ علَی ثَقّلَ اللهُ مِیزانَهُ یومَ تَخِفُّ المَوازِینُ، و مَن تَلا فِیه آیةً مِنَ القُرآنِ کانَ لَهُ مِثلَ اجرِ مَن خَتَمَ القرآنَ فِی غَیرهِ مِن الشُّهورِ، أیها النّاسُ، إنّ أبوابَ الجَنانِ فِی هذا الشَّهرِ مُفَتّحَةٌ فاسئَلوا رَبّکُم أن لا یغلِقَها علیکم.

و إنّ أبوابَ النّیرانِ مُغلّقةٌ فاسئَلوا ربّکُم أن لا یفتَحُها عَلیکُم، والشّیاطِینُ مَغلولَةٌ، فاسئلوا ربّکم أن لا یسلّطَها عَلیکُم،

قالَ امیرالمؤمنین علیه السلام: فَقُمتُ وَ قُلتُ: یا رسولَ اللهِ! ما أفضلُ الأعمالِ فِی هذا الشّهرِ؟ فقالَ صلی الله علیه و آله: یا أبالحسنُ، أفضلُ الأعمالِ فی هذا الشّهرِ ألوَرَعُ عن محارمِ اللهِ عزّوجلّ. ثمّ بَکَی، فَقلتُ: یا رسولَ اللهِ ما یبکِیکَ؟ فقالَ یا علی، أبکی لِما یستحلّ مِنک فی هذا الشّهر.کأنّی بِکَ وَ أنتَ تُصلّی لِرَبّکَ وَ قد انبَعَثَ أشقَی الأولینَ شَقیقَ عاقِرِ ناقَهِ ثمود، فَضَرَبَکَ ضربَةً علَی قَرَنِکَ فَخَضّبَ منها لِحیتَکَ، قالَ امیرُالمؤمنینَ علیه السّلام: فَقلتُ: یا رسولَ اللهِ، و ذلکَ فی سَلامَةٍ مِن دِینی؟ فقال صلی الله علیه و آله: فی سلامة من دینک. ثمّ قالَ صلّی الله علیه و آله: یا علی، مَن قَتلکَ فَقد قَتلَنِی، و مَن أبغَضَکَ فَقَد أبغَضَنی، و مَن سَبّکَ فَقَد سَبّنِی، لأنّکَ مِنّی کَنَفسِی، روحُکَ مِن روحی، و طِینتُکَ مِن طینتِی، إنّ الله تبارک و تعالی خَلقنِی و ایاکَ،و إصطَفانِی وَ ایاکَ، و إختارَنی للنبوّة، وَ إختارَکَ لِلإمامَةِ، و مَن أنکَرَ امامَتَکَ فَقَد أنکَرَ نُبُوّتِی



حضرت امام رضا ‎علیه السّلام‎ از پدران بزرگوارش از حضرت امیرالمؤمنین ‎علیه السّلام‎ روایت کرده است که فرمود: پیغمبر اکرم ‎صلّی‎الله علیه وآله وسلّم روزی برای ما خطبه خواند و فرمود:
ای مردم! به درستی که ماه خدا با برکت و رحمت و آمرزش به شما رو کرده است. ماهی که نزد خدا بهترین ماه‎ها، روزهایش بهترین روزها، شب‎هایش بهترین شب ها و ساعاتش بهترین ساعات است. ماهی که در آن به ضیافت خدا خوانده و از اهل کرامت خدا قرار داده شده‎اید. نفس‎های شما در آن ثواب تسبیح دارد و خواب شما در آن عبادت و عمل شما در آن مقبول و دعای شما در آن مستجاب است؛ پس با نیّت‎های راست و دل‎های پاک، از خدا درخواست کنید که شما را برای روزه و تلاوت قرآن توفیق دهد. به درستی که شقی و بد عاقبت، کسی است که از آمرزش خدا در این ماه بزرگ محروم شود و به گرسنگی و تشنگی خود در این ماه، گرسنگی و تشنگی روز قیامت را یاد کنید. و بر فقیران و مسکینان خود صدقه بدهید، سالمندان را احترام نمایید، بر صغار و خُردسالان رحم کنید؛ و صله ارحام نمایید و زبان‎های خود را [از آن چه نباید گفت] و چشم‎های خود را از آن چه نباید به آن نگاه کرد، نگاه دارید؛ و گوش‎های خود را از آن چه نباید شنید حفظ کنید، و با یتیمان مردم مهربانی کنید، تا با یتیمان شما مهربانی شود، و از گناهان خود به سوی خدا توبه و بازگشت نمایید و دست‎های خود را در اوقات نماز به دعا بلند کنید که آن هنگام بهترین ساعت‎ها است.

خدا به رحمت به سوی بندگانش نظر می‎فرماید و هرگاه ایشان با او مناجات نمایند، جواب می‎فرماید و هرگاه او را ندا کنند، لبیک می‎گوید و هرگاه او را بخوانند، مستجاب میکند.
ای مردم! به درستی که جان‎های شما در گرو عمل‎های شما است؛ پس با استغفار، از گرو بیرون آورید، و پشت‎های شما از گناهانتان سنگین است. پس به طول دادن سجود، آن را سبک سازید. و بدانید که خدا به عزّت خود سوگند یاد کرده است که نمازگذاران و سجده کنندگان را عذاب نکند و آن‎ها را به آتش جهنّم در روز قیامت نترساند.
ای مردم! هر کس از شما مؤمن روزه‎داری را در این ماه افطار دهد، برای او نزد خدا ثواب یک بنده آزاد کردن و آمرزش گناهان گذشته خواهد بود. پس گفته شد: یا رسول‎الله! همه ما قدرت بر آن نداریم؛ فرمود: با افطار دادن به روزه‎دار اگر چه به نصف دانه خرما باشد‎ـ از آتش بپرهیزید. اگر چه به شربتی آب باشد.
ای مردم! هر کس از شما خلق خود را در این ماه نیکو سازد، گذشتن از صراط در روزی که قدم‎ها بر آن بلغزد، برای او است.
ای مردم! کسی که در این ماه خدمت غلام و کنیز خود را سبک گرداند، خدا در قیامت حساب او را آسان سازد. و هر کس در این ماه شرّ خود را باز دارد، خدا خشم خود را از او در روز قیامت باز دارد. و کسی که یتیمی را در این ماه گرامی بدارد، خدا او را در روز قیامت گرامی دارد.

و کسی که در این ماه با خویشاوند خود صله نماید، خدا او را در قیامت به رحمت خود وصل کند.

و کسی که در این ماه قطع رحم کند، خدا در روز قیامت رحمت خود را از او قطع فرماید. و هر کس در این ماه نماز مستحبّی به جای آورد، برای او برائت از آتش نوشته می‎شود. و کسی که نماز واجب به جای آورد، مثل کسی است که در ماه‎های دیگر هفتاد نماز واجب به جا آورد.

و کسی که در این ماه بسیار بر من صلوات بفرستد، خدا در روزی که میزان‎ها سبک باشد، میزان او را سنگین سازد. و هر کس در این ماه تلاوت آیه‎ای از قرآن کند، ثواب ختم قرآن در ماه‎های دیگر را دارد.
ای مردم! درهای بهشت در این ماه گشوده است؛ از خدا بخواهید که [این درها را] به روی شما نبندد و درهای آتش، بسته است؛ از پروردگار خود بخواهید که آن‎ها را به روی شما باز نگرداند. و شیاطین دربند هستند؛ از خدا درخواست کنید که آن‎ها را بر شما مسلّط نسازد.
امیرالمؤمنین ‎علیه السّلام فرمود: پس من برخاستم و عرض کردم: یا رسول‎الله! بهترین اعمال در این ماه چیست؟ فرمود: یا اباالحسن! فاضل‎ترین اعمال در این ماه پارسایی است از آن چه خدا حرام کرده است.
سپس رسول خدا ‎صلّی‎الله علیه وآله وسلّم گریست. عرض کردم: یا رسول الله! چه چیز شما را به گریه درآورد؟ فرمود: گریه می‎کنم برای آن چه در این ماه به تو می‎رسد. گویا تو را می‎بینم که برای پروردگارت نماز می‎گزاری. و برخواسته است شقی‎ترینِ اوّلین و آخرین جفت پی کننده ناقه ثمود و بر فرقت ضربتی زده است که با آن ریش تو خضاب شده است. پس، من عرض کردم: این در سلامت دین من است. فرمود: در سلامت دین تو است! سپس فرمود: یا علی! هر کس تو را بکشد، مرا کشته و هر کس تو را دشمن بدارد، مرا دشمن داشته؛ برای این که تو از من، مثل جان منی و طینت تو از طینت من است و تو وصی من و خلیفه من بر امّتم هستی!