loader-img
loader-img-2
بعدی
بعدی بازگشت
بعدی بازگشت

کهن ترین منظومه حماسی شیعی معرفی شود

کاشفی خوانساری گفت: ادبیات دینی و آیینی ما در طول سالیان متمادی مورد بی مهری قرار گرفته است و جا دارد همایش «باران غدیر» سعی خود را برای گردآوری و انتشار گنجینه ادبیات علوی به عنوان بخشی از این میراث ادبی به کار ببندد.

یکشنبه 13 مهر 1393

سیدعلی کاشفی خوانساری، نویسنده و منتقد ادبی گفت: در دهه 70 بود که به کوشش حجت الاسلام زائری و با همراهی دفتر ادبیات غدیر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برنامه ای تحت عنوان «شعر غدیر» شکل گرفت که البته دوستان دیگری همچون سیدمحمد سادات اخوی و  محمدعلی دهقانی به اتفاق اینجانب، همکاری نزدیکی برای برگزاری این مراسم داشتیم.

وی ادامه داد: خاطرم هست که در آن سال ها خلأ برگزاری همایشی در حد و اندازه «باران غدیر»، رویدادی که بتواند به ادبیات مذهبی فارغ از بحث های سیاسی و جناحی اهتمام ویژه ای داشته باشد، حس می شد. حال با برگزاری همایش «باران غدیر» چیزی که مسلم است این که این رویداد ادبی نه تنها زمینه را برای اختلاف و تشتت آرا فراهم نیاورده است بلکه طرح چنین موضوعی یعنی پرداختن به واقعه غدیر و شخصیت حضرت علی(ع) در بعد بین المللی و با حضور میهمانان خارجی مسلمان و غیرمسلمان موجب وحدت نیز شده است.

سردبیر ماهنامه ادبی «شهرزاد» تصریح کرد: واقعیت این است که متأسفانه در این سال ها ادبیات دینی و آیینی ما مورد بی مهری قرار گرفته و مهجور واقع شده است؛ ده ها رساله و منظومه ارزشمند ادبی با این موضوع  یعنی پرداختن به امیرالمؤمنان(ع) در جغرافیایی از کشمیر گرفته تا آسیای صغیر به دلیل کم توجهی به یغما رفته و نتیجه آن که چیزی که بتوان آن را ترجمه، تصحیح و منتشر کند وجود ندارد.

وی در ادامه گفت: این مسئله در دوران معاصر نیز تداوم داشته است. در دوره پهلوی که نگاه به ادبیات مذهبی قهرآمیز بود اما نکته جالب این که پس از انقلاب اسلامی نیز  اتفاق چندان مساعد و خوبی در زمینه جمع آوری و ساماندهی این نوع ادبیات رخ نداد و حال چه خوب است که همایش «باران غدیر» از رهگذر برگزاری پنج دوره و در شرایطی که تقریباً موجودیت خود را تثبیت کرده است، تلاش خویش را در جمع آوری این میراث ارزشمند به کار بندد.

مدیر انتشارات حواء در پایان پیشنهاد کرد: «باران غدیر» باید با پشتوانه علمی و پژوهشی که در اختیار دارد در کنار برنامه های همایشی خود، در طول سال فعال بوده و در این مقطع زمانی به گردآوری و انتشار گنجینه ای از ادبیات مذهبی و به ویژه علوی به زبان فارسی و سایر زبان های متداول در کشورهای اسلامی بپردازد که این مهم  همان گونه که گفتم نیاز به انجام فرایند مطالعاتی و تحقیقی و نسخه شناسانه دارد.

 

* ورمرزیار: «علی نامه» کهن ترین منظومه حماسی شیعی نیاز به معرفی دارد

 

ابوالفضل ورمرزیار، هنرمند نقال و پیش کسوت نمایش آیینی و سنتی در گفت و گو با پایگاه خبری حوزه هنری گفت: «علی نامه» منظومه ای در 12 هزار بیت است که 80 سال پس شاهنامه در سال 482، در نعت و منقبت حضرت علی(ع) سروده شده و شاعر آن فردی شیعی و گمنام به نام ربیع است.

وی ادامه داد: این منظومه علی رغم آن که هزار سال از سروده شدنش می گذرد اما به تازگی کشف شده است. تنها نسخه منحصر به فرد آن در کتابخانه قونیه ترکیه نگهداری می شود و البته نسخه چاپ شده آن، عید غدیر سال 89 با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی پیشین در دانشگاه تهران رونمایی شد.

ورمرزیار تصریح کرد: از افتخارات دوران هنری من این است که نخستین فردی هستم که پیش از رونمایی از نسخه چاپی این منظومه آن را نقالی کنم که به این واسطه نیز به عنوان خادم میراث علوی برگزیده شدم.

وی به اهمیت «علی نامه» در میان منظومه های عالم شیعه پرداخت و گفت: سه ویژگی مهم را می توان برای این منظومه برشمرد؛ نخست آن که کهن ترین منظومه حماسی شیعی است البته تا زمان کشف آن، «خاوران نامه» مربوط به قرن نهم هجری به این نام شهره بود اما با کشف «علی نامه» این قدمت به چهار قرن پیشتر باز می گردد.

این هنرمند ادامه داد: نظیرگویی شاهنامه فردوسی از دیگر ویژگی های این منظومه است که به لحاظ ابیات و داستان پردازی اقتباس از شاهنامه فردوسی است با این تفاوت که تفکر ربیع، شیعه دوازده امامی بوده است در حالی که فردوسی، شیعه اسماعیلیه است.

این هنرمند نقال و پرده خوان افزود: سومین ویژگی این منظومه آن است که در هیچ یک از تذکرة الشعرا و تاریخ ادبیات قدیم و جدید نامی از این کتاب و نویسنده آن به میان نیامده است. به اعتقاد من با کشف «علی نامه» باید تاریخ ادبیات از نو نوشته شود.

وی در مورد داستان پردازی «علی نامه» گفت: این منظومه در توصیف جنگ جمل و صفین است و جنبه حماسی دارد. شاعر در فرازهایی از این منظومه به جنبه های معرفت شناسی نیز توجه کرده است که نشان از اشراف او به مباحث طرح شده در تفکر شیعی دارد.

ورمرزیار گفت: با این تفاصیل، تصور می کنم که حق مطلب در مورد منظومه «علی نامه» و جایگاه آن در عرصه ادبیات شیعی و علوی ادا نشده است و باید محافل ادبی با برگزاری نشست های پژوهشی بیشتر در مورد ارزش ادبی آن تعمق و تأمل داشته باشند.

 

* مهدوی: بخش موسیقی به عنوان یک ضرورت در «باران غدیر» احساس می شد

 

رضا مهدوی مدیر سابق مرکز موسیقی حوزه هنری گفت: حجت الاسلام و المسلمین زائری، دبیر همایش «باران غدیر»، از همان ابتدای اجرای این طرح به خوبی به ضرورت اضافه شدن بخش های گوناگون که بتواند ارتباطی معنایی با موضوع غدیرخم و امام علی(ع) داشته باشد واقف بود.

وی ادامه داد: خوشبختانه امسال و در دوره پنجم برگزاری این همایش، دبیرخانه همایش به این نتیجه رسید که بخش موسیقی را نیز به سایر بخش های آن اضافه کند و در این قالب نمونه های خوبی نه فقط از آثار ایرانی بلکه از قوالی کشورهای پاکستان و هندوستان نیز در این همایش شرکت داده شوند.

مهدوی تصریح کرد: عرضه این نمونه های موسیقی در قالب سی دی و لوح های فشرده و یا حتی اجراهای زنده علاوه بر آشنایی مردم با نمونه های خاص از موسیقی مذهبی، این اطمینان خاطر را نیز به برخی از علما که همواره احساس نگرانی می کنند که نکند این مسئله بدعتی در حوزه هنر دینی باشد، می دهد و این که قطعات موسیقی در قالب قوالی و یا گونه های فراوان دیگر وجود دارد که مضامین و ریتم آن دقیقاً منطبق با موضوع غدیرخم و یا حتی ولادت حضرت علی(ع) است.

این کارشناس و مدرس موسیقی در ادامه گفت: حتی در حوزه موسیقی مذهبی و به ویژه قوالی شیعیان در کشورهای اسلامی نمونه هایی نیز از شرح فتح خیبر، ذوالفقار علی(ع) و شرکت ایشان در غزوات در کنار رسول اکرم(ص) وجود دارد که پرداختن به آن ها در همایشی همچون «باران غدیر» خالی از لطف نیست و موجب هرچه پربارتر شدن آن می شود.

وی گفت: از آنجا که در این همایش ادبا و شاعرانی از ملیت های مختلف شرکت می کنند، چه مسلمان و چه غیرمسلمان، این امکان وجود دارد که قالب های دیگر موسیقی ویژه کشورها و ملل مختلف هم که ظرفیت پرداختن به موضوع همایش را دارند، در آن شرکت داده شوند.

مهدوی تأکید کرد: علی(ع) و واقعه غدیرخم یک شخصیت جهانی و یک پدیده تاریخی است که صرفاً برای قشر خاصی از جامعه مطرح نیست و موتیف ها و نغماتی وجود دارد که می تواند در راستای این معنا به کار گرفته شود.

وی در پایان گفت: ورود سبک ها و قالب های دیگر موسیقی به موضوع غدیر و پرداخت هنری به آن همانند چیزی است که در مورد محرم و حماسه عاشورا متداول بوده و در این ایام شاهد هستیم که بسیاری از هنرمندان از کشورهای مختلف و با دینی غیراسلام به دلیل ارادتی که به ساحت حسینی دارند، از هنر خود برای این منظور استفاده می کنند.

کاربر گرامی توجه داشته باشید که این بخش صرفا جهت ارائه نظر شما در رابطه با همین مطلب در نظر گرفته شده است. در صورتی که در این رابطه سوالی دارید و یا نیازمند مشاوره هستید از طریق تماس تلفنی و یا بخش مشاوره اقدام نمایید.
نام و نام خانوادگی
پست الکترونیک
نظر
کد امنیتی
اخبار مرتبط
محصولات مرتبط