«ژئوپلتیک شیعه» از سیاست های جغرافیایی و امنیت مرزی می گوید

انتشارات مرتبط : سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح

کتاب «ژئوپلتیک شیعه: ایران و هلال شیعی» از تالیفات دکتر عزت الله عزتی است که توسط سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح ارتش منتشر شده و به موضوعاتی همچون سیاست جغرافیایی ایران و کشورهای اسلامی، امنیت مرزی و شیعیان ایران و لبنان می پردازد.

سه‌شنبه 28 بهمن 1393

متن خبر
نظرات کاربران

در کتاب «ژئوپلتیک شیعه ایران و هلال شیعی» سعی شده است با نگاهی تاریخی، تحولات ژئوپلتیکی جهان اسلام و در راس آن مسائل مربوط به مذهب شیعه و جایگاه این مذهب در مسائل منطقه ای و جهانی مورد بررسی قرار گیرد.

این کتاب شامل شش فصل با عناوین ویژگی های ژئوپلتیک جهان اسلام، تحلیل ژئوپلتیک شیعه در پیرامون مرزهای جغرافیایی ایران، ژئوپلتیک مرزی و مرزهای جمهوری اسلامی، مرز افغانستان و ایران و ملاحظات ژئوپلتیک، ایران و هلال شیعی و شیعیان لبنان می شود.

هلال شیعی متاثر از نقش مناطق نفت خیز جهان است

عزتی در بیان مفهوم هلال شیعی در مقدمه کتاب این طور می نویسد: «پس از آنکه واژه هلال شیعی که برای اولین بار توسط پادشاه اردن مطرح شد، شیمون پرز نیز واژه اقلیم مشترک را به عنوان یک مفهوم جایگزین مطرح کرد. با توجه به بررسی تحولات کنونی منطقه، می توان این نوع تروریسم را متاثر از نقش مناطق نفت خیز جهان و مفهوم هلال شیعی دانست.»

نویسنده در فصل نخست کتاب درباره مباحثی همچون ژئوپلتیک نظام نوین جهانی، شرایط زمانی تاسیس سازمان کنفرانس اسلامی، جایگاه مرکز جهان اسلام و تاثیر آن بر امنیت ملی، دیدگاه های جهان غرب از جهان اسلام، شیعه و شیعه گری، روابط بین الملل و بحران های قومی، خلاء های ژئوپلتیک جهان اسلام، اسلام در آمریکا و مسائل مهم دیگری را بیان می کند.

عزتی در بیان ویژگی های ژئوپلتیک جهان اسلام می گوید: «در حال حاضر مجموعه عظیم جغرافیایی جهان اسلام، سرزمینی را به طول یازده هزار کیلومتر و به عرض بیش از پنج هزار کیلومتر با ترکیبی بسیار متنوع از نظر انسانی و طبیعی شامل می شود. در تقسیم بندی جغرافیایی جهان اسلام، نظریه های مختلفی ابراز شده است... در حال حاضر جهان اسلام از دیدگاه جغرافیای سیاسی به چهار بخش کاملا متفاوت قابل تفکیک و بررسی است که عبارتند از: مرکز جهان اسلام که در حقیقت گهواره جهان اسلام و منطبق با بخش جنوب غرب آسیا یا خاورمیانه است. شمال جهان اسلام که شامل آسیای مرکزی و قفقاز است. غرب جهان اسلام که شامل کشورهای شمال، شمال شرقی و بخش های دیگر آفریقاست. شرق جهان اسلام که از مرزهای شرقی ایران آغاز شده و تا کرانه های غربی اقیانوس آرام گسترش می یابد.» (صفحه 14)

تشریح سیر تحول ژئوپلتیک تشیع ایران در هفت مرحله

عزتی سیر تحول ژئوپلتیک تشیع در ایران را در هفت مرحله به این شرح بیان می کند: در میان موالی ایران در عراق، نفوذ تشیع در بعضی از مناطق مرکزی ایران همچون قم، توسعه گرایش های شیعی با روی کارآمدن بنی عباس، فتح طبرستان به دست علویان، برپایی حکومت آل بویه، پس از حملات مغول ها و روی کار آمدن دولت صفویه.

در فصل دوم کتاب به تفصیل به موقعیت مکتب تشیع در ایران، شبه قاره هند، یمن، لبنان و مسائل عراق و علویان ترکیه پرداخته می شود.

فصل سوم کتاب «ژئوپلتیک شیعه ایران و هلال شیعی» به موضوعاتی همچون تحلیلی بر ژئوپلتیک مرزهای جمهوری اسلامی، گفتگوی سیاسی با مرزنشینان، قلمروهای مهم ژئوپلتیک، اثر جنبش های اسلامی مناطق مرزنشین، حرکت به سوی قدرت محلی یا جهانی شدن، چشم انداز امنیتی مرز در قرن بیست و یکم، برداشت هایی رئالیستی، ایده آلیستی و انترناسیونالیستی از امنیت ملی، بررسی و ریشه یابی علل ناامنی و تهدید امنیت و... اختصاص یافته است.

نویسنده در فصل سوم کتاب و در بخش قلمروهای مهم ژئوپلتیک بیان می کند: « اینک این امکان فراهم شده که پدیده های خاص ژئوپلتیک را در یک محدوده معین مشخص کرد. می توان گفت پدیده های ژئوپلتیک اساسا متعلق به دوران اخیر هستند. دورانی که با نقش شبکه های گوناگون جمعیتی، افکار عمومی، احزاب و تشکل ها عجین شده است. در همین دوران نقش رسانه های مختلف آشکار شده که در ماهیت خود شکل دهنده و مبلغ شرایط فرهنگی و سیاسی معینی از جمله تشویق به مذهب شیعه را شکل داده اند. وجود چنین وضعی مهم تر از امکان گفتگوی ساده سیاسی بین مرزنشینان است و از مدت های طولانی جریان داشته است.» (صفحه 133)

چگونگی ظهور هلال شیعی و مهمترین اجتماعات شیعی در شرق ایران

فصل چهارم کتاب اختصاص به عناصر تشکیل دهنده هر کشور، راهکارهای کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت در ابعاد فرهنگی-اجتماعی، اقتصادی-سیاسی، امنیتی-انتظامی مرز افغانستان یافته است. نویسنده در این فصل با اشاره به وضعیت و موقعیت فعلی مرزهای شرقی استان خراسان می گوید: «مشاهده می کنیم که به صورت بالقوه و بالفعل از سوی متعرضین دارای انگیزه ها و مقاصد گوناگون مورد تهدید است (مرزهای شرقی کشور) و از سوی دیگر وضعیت نابسامان کشور افغانستان در دهه های اخیر خود حائز اهمیت می باشد و کشت خشخاش از سالیان دور در این کشور صورت می گرفته و عمدتا مواد مخدر به دست آمده وارد ایران می شود. واقع شدن کشور ایران در نزدیکی هلال طلایی (مواد مخدر) و واقع شدن در هلال خصیب و وجود کشورهای آسیای مرکزی در شمال منطقه، همه و همه باعث کمک به دو پدیده مواد مخدر و نا امنی شده است.» (صفحه 164)

آشنایی با تشکیلات، ساختار و دیدگاه های حزب الله لبنان

فصل ششم و پایانی کتاب به شیعیان لبنان اختصاص یافته است. در این فصل با تاریخ شیعیان لبنان، اسماعیلیان و علویان لبنان، حزب الله و تشکیلات و ساختار آن، فعالیت های فرهنگی و اجتماعی آن، روابط حزب الله با سایر جریان های شیعی فعال در صحنه لبنان، تفاهم حزب الله و جریان ملی آزاد و... آشنا می شویم.

چاپ نخست کتاب «ژئوپلتیک شیعه ایران و هلال شیعی» در 307 صفحه، شمارگان یک هزار نسخه و بهای 15 هزار تومان توسط انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح وارد بازار کتاب شده است.

کاربر گرامی توجه داشته باشید که این بخش صرفا جهت ارائه نظر شما در رابطه با همین مطلب در نظر گرفته شده است. در صورتی که در این رابطه سوالی دارید و یا نیازمند مشاوره هستید از طریق تماس تلفنی و یا بخش مشاوره اقدام نمایید.

نام و نام خانوادگی

پست الکترونیک

نظر

کد امنیتی