loader-img
loader-img-2
بعدی
بعدی بازگشت
بعدی بازگشت

برگزیدگان هشتمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد معرفی شدند

هشتمین دوره از جایزه ادبی جلال آل احمد با معرفی برگزیدگان در تالار وحدت به کار خود پایان داد.

دوشنبه 2 آذر 1394

علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در آیین پایانی جایزه جلال آل احمد با قرائت متنی اظهار داشت: زبان فارسی به عنوان یکی از ارکان هویت ملی ایرانیان به پشتوانه آثار مکتوب و نبوغ صاحبان قلم از گردنه های دشوار تاریخی عبور کرده است. نثر فارسی که پس از سادگی و بی پیرایگی دوره های نخست خود، قرنها در سیطره نثر پیچیده و غامض بود، از آغاز عصر بیداری و شکل گیری نهضت مشروطه، از قید تکلف رها شد. چندان که زبان نوشتاری به زبان رایج در گفتار مردم نزدیک و زمینه برای پدید آمدن گونه های متنوع و متعدد ادبی فراهم شد.

نوشتن داستان و رم ان به زبان فارسی یکی از رهاوردهای رهایی نثر فارسی از قید دشوارنویسی است، همانگونه که گسترش دامنه مخاطبان ادبیات داستانی موجب شیوایی،سادگی و رسایی زبان نوشتاری شد.

اهمیت ادبیات داستانی فارغ از تأثیر ارزشمند آن بر زبان و فرهنگ ملی، در توسعه و تعمیق روشن اندیشی و آزادگی در تفکر و شناخت هستی است. به همین دلیل است که در دوران معاصر، ادبیات داستانی و مباحث نقد ادبی در جوار دیگر علوم عقلی و مکاتب فلسفی بنیان های اندیشه انسان های امروز را رقم می زند.

تأثیر داستان سرایی در باورمندی مردم نسبت به دغدغه های انسانی بر هیچ کس پوشیده نیست، آنجا که دغدغه های جامعه ای در جامه فاخر روایت و داستان پوشیده می شود بسیار ماندگارتر خواهد بود و در عین حال به واضح ترین صورت و سنجیده ترین شکل به مخاطب انتقال می یابد.

در اهمیت داستان سرایی می توان به این نکته بسنده کرد که کتاب های بزرگ دینی و تاریخی سرآمد همه آنها قرآن مجید است ـ نیز برخوردار از روایت و داستان است. تاریخ هر گاه با قلمی فاخر و روایتی روشن مخاطب را به تماشا دعوت می کند بیش از پیش مورد اقبال قرار می گیرد.

به جرأت می توان مدعی شد که داستان در ادبیات از تأثیرگذارترین هنرها بر مخاطب و همچنین بر سایر هنرهاست. شیوه داستان سرایی در شاهنامه فردوسی و دیگر منظومه های جاودان ادبیات پارسی تا الهامات موجود در آثار تجسمی، فیلم نامه ها و نمایشنامه ها نشان می دهد که داستان های فارسی تا چه میزان یار هنرهای دیگر بوده است و در این میان همه جریان های فکری و ادبی در آفرینش و تکمیل ساختار داستان و رمان در طول تاریخ کوشیده اند.

امروز بسیار مایه خشنودی است که جایزه ادبی جلال، به همه جریان های فکری و فرهنگی که در فضای ادبیات کشور تنفس می کنند، توجه کرده است. نگاهی به طیف های متنوع برگزیده در این جایزه، نشان می دهد که جایزه ادبی جلال، چون خود جلال، با سعه صدر و گستره دید به جامعه ادبی و پدیدآورندگان داستان می نگرد و در فضای فرهنگی کشور، دربند یا درگیر تک صدایی نیست و در این جشن ملی ادبی به همه ذائقه ها، توجه نشان داده است. این نگاه گسترده و ظرفیت آفرین جزو سیاست های فرهنگی دولت تدبیر و امید به شمار می آید و بنده نیز به آن التزام دارم و امیدوارم این شیوه پسندیده و مبتنی بر عقلانیت و حکمت در سال های آتی نیز ادامه یابد و جایزه جلال، گستره مخاطبان و خواننده های خود را در حوزه ادبیات فارسی ارتقا دهد و به نفع ادبیات معاصر، جلوه های تازه و شکوهمندی از فرهنگ ما را روشن سازد.

جلال آل احمد درد انسانیت داشت و از آسیب هایی که زندگی انسان ها را تهدید می کرد نگران و دغدغه مند بود. جمله های تند و تیز، کوتاه و کوبنده و نثر صریح اجتماعی، قلم او را چون سلوکش موج آفرین و خلاق کرده بود. این شیوه صراحت آمیز، از آن محتوای دردمندانه جدا نبود. هر دو پشت و روی یک سکه بودند. از همین رو ادبیات جلال، جذاب و متفاوت است؛ چه آنکه جایزه ای به نام او ثبت شود یا نشود.

توان فکری جلال، بسی فراتر از زمانه بود؛ جلوتر از اطرافیانش می زیست و تیزبین تر از دیگران پیرامونش را می دید. او ادبیات معاصر ایران را با جنبه های شگفت مستندنگاری آشنا کرد. در دوره او بسیاری از نویسندگان دور از مردم زندگی می کردند. از زندگی روزمره آنان کم تر می نوشتند و مردم نیز نمی خواندند.

اصولاً از داستان هایی که با زندگی خودشان فاصله داشت چندان استقبال نمی کردند. جلال با ادبیات خاص خودش، نویسندگان معاصر را از برج عاج شان به میان مردم دعوت کرد و از آنها خواست تا با شهامت میان مردم راه بروند، معاشرت کنند و از آنان بنویسند و از این باب عنوان «جلال» برای این جایزه بسیار برازنده است.

بین المللی شدن جایزه ادبی جلال و نام یافتنش در میان فارسی زبانان جهان، به ویژه کشورهای هم فرهنگ و هم سلک منطقه، می تواند به رونق ادبیات فارسی و آزادسازی ظرفیت های ادبیات داستانی معاصر بینجامد. به نظر می رسد جایزه جلال ظرفیت لازم برای تبدیل شدن به جایزه ای بین المللی، دست کم در گستره جغرافیای زبان فارسی را داشته باشد. سال گذشته این نکته را گفتم و امسال نیز تأکید می کنم که دست اندرکاران این جایزه موضوع تسری آن را به کشورهای فارسی زبان بررسی کنند تا در صورت فراهم آمدن شرایط، شاهد حضور نویسندگان دیگر کشورهای فارسی زبان در رقابت های این جایزه باشیم.

یکی از اهداف جایزه جلال رقم زدن رویدادی متفاوت و غیرکلیشه ای بود که به عنوان جایزه ای علمی و در متن جریان زنده داستان نویسی کشور مورد قبول قرار گیرد؛ هدفی که به نظر من تا حد زیادی محقق شده است و جای بسی خوشوقتی است.

اعتبار این جایزه ادبی، بیش از هر چیز، مبتنی بر حسن اعتماد و مشارکت اصحاب قلم و نویسندگان، منتقدان و ادیبان برجسته ای است که در این سال ها با جایزه جلال همراه بوده اند.

وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مراتب قدرشناسی و سپاس خود را از این همراهی و همدلی صمیمانه اعلام می دارد و امیدوار است ره آوردهای ارزشمند این حرکت جریان ساز، در مسیر توسعه فرهنگ ملی و گسترش اندیشه های انسانی پربارتر شود.

امروز ما با انبوهی از آفرینش های زیبا در حوزه ادبیات داستانی مواجهیم و در این میان جای رویدادی که بتواند آثار ارزشمند نویسندگان فارسی زبان را معرفی و در معرض قضاوت قرار دهد خالی بود و اینک جایزه جلال مهم ترین رویداد فرهنگی با موضوع ادبیات داستانی در ایران است.

هرچند این جایزه از هنگام تولد تاکنون با افت و خیزها و حاشیه هایی همراه بوده، اما اینک با توجه به ساختار پشتیبان و اجرایی، به جایگاهی شایسته نام و اعتبار جلال آل احمد رسیده است و مهم تر از جایزه مادی آن، کوشش پدید آورندگان خوش ذوق این حوزه و توجه به ساختار علمی داستانی است که این بخش را قابل ترجمه و ارائه در گستره بین المللی کرده است.

دریافت و بررسی تعداد قابل توجهی از آثار در رشته های داستان کوتاه، داستان بلند، نقد ادبی و مستندنگاری حاکی از پرکاری پدیدآورندگان آثار ارزشمند حوزه ادبیات داستانی و برگزیدگان این دوره، تبریک می گویم و از همه همکاران ارجمندی که در برپایی این رویداد فرهنگی تلاش کردند، به ویژه اعضای محترم دبیرخانه، هیأت علمی و هیأت داوران و دیگر همکاران در بنیاد شعر و ادبیات داستانی و معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی صمیمانه تشکر و سپاسگزاری می کنم و برای همه حضار محترم آرزوی سلامتی، بهروزی و موفقیت دارم.

حجت الاسلام و المسلمین محمدعلی مهدوی راد دبیر علمی جایزه جلال نیز در سخنانی گفت: شهادت می دهم به ایمان، علم، آگاهی و خردورزی و رهایی از وابستگی عزیزانی که در داوری های ما حضور داشتند. من مشهد در محضر مقام معظم رهبری و با هدایت ایشان داستان را شروع کردم. خواندم و می خوانم. همچنین آقای صالحی همراه و همدل بزرگی بود که در سال های گذشته از ایشان بهره برده ام.

وی ادامه داد: ما باید نقد را باور کنیم. نقد را جدی گرفته و خود به نقد آثارمان بپردازیم. این سیره جلال هم بود و در غرب زدگی به اصرار از عده ای خواسته بود که این کتابش را نقد کند.

هوشنگ مرادی کرمانی هم روز برپایی این جایزه را روز داستان نامید و گفت: چون روزهای مختلفی در تقویم داریم ولی روز داستان نداریم خوشحالم در زمانه ای زندگی می کنم که به داستان نویسی ارج نهاده می شود.

* اسامی برگزیدگان بدین شرح است:

بخش نقد ادبی: هیئت داوران در این بخش دو کتاب «روایت شناسی کاربردی» نوشته علی عباسی و «کتاب کلک خیال انگیز» نوشته ابوالفضل حری را شایسته تقدیر شناخت.

بخش داستان کوتاه: هیئت داوران در این بخش دو اثر را شایسته تقدیر شناخت که شامل مجموعه داستان های «آیا بچه های خزانه رستگار می شوند» نوشته مهدی اسدزاده و «نگهبان تاریکی» نوشته مجید قیصری است.

بخش مستندنگاری: هیئت داوران کتاب «آب هرگز نمی میرد» اثر حمید حسام را به عنوان برگزیده و «تو در قاهره خواهی مرد» نوشته حمیدرضا صدر را شایسته تقدیر معرفی کرد.

بخش رمان: هیئت داوران در این بخش دو برگزیده مشترک را انتخاب کردند؛ «دختر لوتی» نوشته شهریار عباسی و «پاییر فصل آخر سال است» نوشته نسیم مرعشی.

کاربر گرامی توجه داشته باشید که این بخش صرفا جهت ارائه نظر شما در رابطه با همین مطلب در نظر گرفته شده است. در صورتی که در این رابطه سوالی دارید و یا نیازمند مشاوره هستید از طریق تماس تلفنی و یا بخش مشاوره اقدام نمایید.
نام و نام خانوادگی
پست الکترونیک
نظر
کد امنیتی
اخبار مرتبط
محصولات مرتبط