ابعاد پنهان اندیشه‌های امام (ره) مغفول مانده‌اند

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با اشاره به اینکه تا کنون در مورد آرای پنهان امام خمینی (ره) فعالیت مناسبی صورت نگرفته، پرداختن به ابعاد مختلف تفکر امام و نگاه تحلیلی به آن را بهترین راه برای تقویت این بعد از اندیشه‌های امام خواند.
دکترعلیرضا قائمی‌نیا عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ واندیشه اسلامی و سردبیرفصلنامه ذهن درخصوص اشاعه اندیشه های امام خمینی اظهار داشت: تلاشهای بسیاری در این زمینه از سوی مؤسسه نشر آثار امام خمینی (ره) صورت گرفته است، اما این تلاشها تا حدی تکرار مکررات بوده و به ابعاد پنهان اندیشه های امام کمتر پرداخته شده است.

وی با بیان اینکه تفکر هر فرد متفکری یک بخش پیدا و یک بخش ناپیدا دارد، تصریح کرد: بیشترمطالبی که از امام خمینی منتشر می شوند تا حدی گفته های امام و نوشته های ایشان هستند اما اینها ابزاری برای رسیدن به بخش پنهان نبوده و درخصوص ناگفته های امام تا کنون فعالیت مناسبی صورت نگرفته است.

دکتر قائمی نیا نپرداختن به بخش پنهان اندیشه های امام و ضعف این مسئله را پیچیدگی افکار امام خواند و یادآور شد: عدم احاطه اندیشمندان و متفکران به ابعاد مختلف تفکر امام خمینی (ره) منجر به ضعف در بررسی ابعاد پنهان اندیشه های ایشان شده است.

وی افزود: به منظور دستیابی به ابعاد پنهان اندیشه های ایشان ابتکار و نوآوری خاصی لازم است و کسانی که در این زمینه کار می کنند باید درصدد اهتمام به ابعاد پنهان آن باشند و به این مسئله توجه بیشتری کنند.

سردبیر فصلنامه ذهن با تأکید بر اینکه پرداختن به ابعاد مختلف تفکر امام و نگاه تحلیلی به این تفکر بهترین راه برای تقویت این بعد از اندیشه های امام خمینی (ره) است، گفت: باید کارهای تحلیلی زیادی صورت گیرد و آرای امام در پرتو آرای کلی تر در سنت تفکر اسلام دیده و قرائت شود.

عضوهیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ واندیشه اسلامی درادامه یادآور شد: با توجه به نیازها و مسائل اصلی باید ابعاد مختلف تفکر امام راحل بازخوانی شوند.

بعد عرفانی امام تبیین نشده است

رئیس مرکز مطالعات فرهنگی ایران و عرب با اشاره به این که در توضیح الگوی عرفانی امام به جامعه کوتاهی کردیم گفت: این الگو باید در جامعه توضیح داده شود.
دکتر محمدعلی آذرشب رئیس مرکز مطالعات فرهنگی ایران و عرب با اشاره به اینکه در خصوص نشر اندیشه های امام خمینی(ره) فعالیتهایی صورت گرفته اما در سطح مطلوب نیست اظهار داشت: اندیشه های امام راحل نیاز به بررسی دقیق و فهم در چارچوب کلی دارد نه جزئی. به این علت به جنبه احیاگری اندیشه امام توجه نشده است.

وی با ارشاره به اینکه اگر بخواهیم کل شخصیت امام را در یک کلمه خلاصه کنیم این شخصیت احیاگر بود تصریح کرد: ایشان خود، ملت، دنیا و جهان اسلام را احیا کرد و به آن حیات بخشید. در واقع کل برنامه عرفانی امام خمینی(ره) در این خلاصه می شود که از منیت خارج و به سوی حق و کمال مطلق حرکت کرد، این الگو باید در جامعه توضیح داده شود زیرا مشکلات بزرگ جوامع اسلام قرار گرفتن در مسئله فردی، حزبی یا گروهی است که مانع حرکت تکاملی به سوی خدا می شود. اما ما هم در زمینه توضیح الگویی که امام به جامعه ارائه کرد کوتاهی کردیم.

رئیس مرکز مطالعات فرهنگی ایران و عرب در مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی با بیان اینکه این احیا از راه عزت بخشیدن به جامعه اسلامی بود، مسئله عزت را اهرم مهمی در اندیشه های امام خواند که حق آن خوب ادا نشده است .

وی افزود: امام خمینی از راه الگوی صحیح حاکمیت به مردم عزت بخشید، زمانی که حاکمیت جزئی از مردم باشد و با روحیات مردم پیوند بخورد، مردم احساس عزت می کنند که در تبیین آن کوتاهی شده است.

دکتر آذرشب یکی دیگر از اهرمهای احیاگری امام خمینی را عدالت اجتماعی عنوان کرد و گفت: او بر عدالت اجتماعی، مستضعفان و مقایسه کوخ نشینان و کاخ نشینان تأکید داشت که این مسئله به صورت عملی مورد کم توجهی است . به طوریکه از بین بردن تبعیض طبقاتی فراموش شده که اینک باید بر اساس یک برنامه صحیح در جامعه پیاده شود.

وی با اشاره به اینکه یکی از مسائل مهمی که امام برای عزت بخشی بر آن تأکید کرد، مسئله تربیت، تزکیه و تهذیب نفس بود، تصریح کرد: گاهی آنچنان در مسائل روزمرده غرق می شویم که این موضوع را فراموش می کنیم، اما امام با همه گرفتاریها نماز شب، تهجد و تسبیح را ترک نکرد. این بعد از ابعاد اندیشه ای امام کار نشده و تا حدودی فراموش شده است.

رئیس مرکز مطالعات فرهنگی ایران و عرب یکی از مسائل مهم اندیشه ای امام راحل را وحدت حوزه و دانشگاه خواند و افزود: وحدت حوزه و دانشگاه یعنی هر دو در یک جهت و در راستای اعتلای فرهنگی، فکری و علمی مملکت حرکت کنند. در زمان شکوفایی تمدن اسلامی حوزه و دانشگاه نداشتیم و به جای آن مراکز علمی جامعه اسلامی بودند که در آنها تمام علوم دین و دنیا اعم از طب، ریاضی، نجوم، فقه و اصول تدریس می شد. اما امروز جدا کردن آنها به نفع جامعه اسلامی نیست و روی این مسئله نیز باید کار شود.

وی با اشاره به پیام احیاگری امام در سطح جهان اسلام یادآور شد: عقب نشینی، مدارا، سازش کاری وجود ندارد و باید بر اساس نیازها و شرایط روز و افکار و اندیشه های امام نسبت به قدرتهای مسلط برخورد و موضع امام خمینی را در خصوص رژیم اشغالگر اسرائیل تبیین کنیم.

وی با تأکید بر اینکه موضع امام درباره وحدت امت اسلامی و جهان اسلام از اهمیت بسیاری برخوردار است، اظهار داشت: حرکتهایی علیه وحدت اسلام بین سنی و شیعه انجام می گیرد که نه به نفع اهل تسنن است و نه به نفع اهل تشیع. اخیرا مقام معظم رهبری برای جلوگیری از تفرقه با تمام توان وارد صحنه شد که این کار ادامه یکی از محورهای عزت بخشی امام راحل در جامعه اسلامی است.

استاد دانشگاه تهران تقویت ابعاد مختلف اندیشه ای امام خمینی (ره) را عملی خواند و تصریح کرد: باید کلیه افکار و اندیشه ها و مسائل هنری ما به این سمت برود. صدا و سیما، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، آموزش و پرورش، شورای عالی انقلاب فرهنگی و دستگاههای تأثیرگذار این مسئله را مورد توجه قرار دهند و در این چارچوب گام بردارند.

وی در ادامه یادآور شد: برخی برنامه های صدا و سیما و برخی از قوانین شورای عالی انقلاب فرهنگی در این راستا نیست. به نظر می رسد ما باید دقیق و حساس باشیم. چرا که مسئله احیاگری خلاصه اندیشه های امام است که باید مدنظر تصمیمات دولتمردان و تأثیرگذاران باشد که اینک کمتر مورد توجه است.

منبع: خبرگزاری مهر