به بهانه سالروز درگذشت سید جعفر شهیدی: خاطره دیدار با رهبر انقلاب

سید جعفر شهیدی رئیس مؤسسه لغت نامه دهخدا و از پژوهشگران برجسته زبان و ادبیات فارسی، فقه و تاریخ اسلام در بیست و سومین روز از دی ماه ۱۳۸۶ دار فانی را وداع گفت.
به همین بهانه با غلامرضا ستوده معاون دکتر شهیدی در لغتنامه دهخدا گفت وگو کردیم که گزیده ای از آن را در ادامه می خوانیم.
- سی و اندی سال پیش که من در چند درس عربی شاگرد دکتر سید جعفر شهیدی بودم، روزی که در دوره فوق لیسانس باید امتحان می دادم و همزمان رییس دبیرخانه دانشکده ادبیات هم بودم. برای امتحان نزد دکتر شهیدی رفتم که مدیر گروه عربی دانشکده بود. ایشان هم مجله ای که تازه از مصر آمده بود را پیش روی من قرار داد و گفت بخوان. من شروع کردم به خواندن متون عربی. مجله عربی تازه از مصر آمده بود و اعراب گذاری هم نبود. بعد ایشان گفتند که اعراب را هم ظاهر کن! من خواندم و تقریباً یک صفحه ای که تمام شد به من نگاه کردند و گفتند چرا اعراب این کلمه را مرفوع ظاهر کردی؟ من گفتم به نظر می آید مرفوع باشد چون «کل فاعل مرفوع». بعد پرسیدند که این مجله را قبلا دیده بودی؟ من عرض کردم که خیر. این خاطره ای برایم شد که به زبان عربی اعتماد پیدا کنم و اینکه اغلاطم در ترجمه عربی کم است.
- پس از آن که در رشته زبان و ادبیات فارسی دوره دکتری را به اتمام رساندم در همین اثنا یک روز دکتر شهیدی تشریف آوردند و با رییس دانشکده دکتر جلیلی صحبت کردند و خواستند که من به مؤسسه لغت نامه دهخدا برای کار تألیف بروم، دکتر جلیلی ابتدا موافق نبودند، بعد مدتی از من پرسیدند و من ابراز کردم که بی میل نیستم، ضمن اینکه به دکتر شهیدی هم ارادت خاص داشتم، این شد که از آن زمان ما در خدمت لغت نامه وفادار ماندیم.
- قرار شد هفته ای سه روز مؤسسه لغت نامه بروم و سه روز هم دانشکده باشم اما بعد از آنکه کارم در لغت نامه زیاد شد و مخصوصا حرف «میم» لغت نامه هنوز کامل نشده بود و به نیروی جدید نیاز بود، سهم من هم قسمتی از این حرف شد که یادم هست کلمه «مزدک» نیز در آن بود، بنابراین دکتر شهیدی مرا به عنوان معاونشان انتخاب کردند و من شدم معاون لغت نامه دهخدا، الان که با شما صحبت می کنم تاریخ سال 1353 را به یاد می آورم که تا سی سال بعد از آن معاون مؤسسه لغت نامه دهخدا بودم.
-یک بار خاطرم می آید رهبری تمایل داشتند از روند کار لغتنامه دهخدا آگاه شوند، خدمت ایشان رسیدیم، گفتیم که مجموعه ای که دستور دادید حاصلش این پانزده جلد است، ایشان هم نگاهی کرده و تأیید کردند. (چون قبلا به دلیل مشکل کاغذ در دوران ریاست جمهوری آقای رفسنجانی کار با تأخیر همراه بود و بعد با دستور رهبری مشکل رفع شد)
ـ مقام معظم رهبری از دکتر شهیدی پرسیدند که فامیلی شما به چه مناسبی شهیدی است و ایشان گفتند که نویسنده کتاب «پس از 50 سال» بوده و در آنجا از شهادت امام حسین (ع) گفته و به خاطر همین این فامیل را انتخاب کرده است در حالیکه فامیل پدرشان «سجادی» بود. بنده هم یک کتاب مرجع شناسی با خود برده بودم که دادم خدمت آقا و ایشان گفتند که مقالات من را خوانده اند و اما فکر می کردند من دانشجوی جوانی هستم.
- می توانم بگویم سی سال همکاری بی وقفه به علاوه چهار تا پنج سال سابقه تحصیل و شاگردیشان را در کارنامه دارم مجاورت در کار اداری با ایشان بسیار برایم خاطره انگیز بود ارتباط ما نیز صمیمانه بود. من در طول این سی سال همکاری یکبار ایشان را از خود عصبانی نکردم، دکتر شهیدی بسیار به نماز اول وقت و نماز جماعت تاکید داشتند البته خودشان هیچ وقت نپذیرفتند که پیش نماز شوند، خیلی احتیاط می کردند و من به تأکید ایشان در لغت نامه پیش نماز بودم.
- یادم می آی یک سفر با هم به هند رفتیم به همراه دکتر شیخ الاسلامی، دکتر حدادعادل و یک هیأت ده - دوازده نفره. ایشان بسیار به نماز شب تأکید داشتند، کسانی که با ایشان همسفر بودند هیچ زمان از بیداریشان شب هنگام گله نکرده یا متوجه آن نشده بودند، ایشان آهسته برای نماز بیدار می شده ولی هیچ وقت هیچ جا این تقید را از دست ندادند. ایشان اغلب می خواستند لباس بخرند مرا نیز همراه می بردند و ساده ترین و ارزان ترین لباس را که تنها به تنشان راحت بود، انتخاب می کردند به شیک پوشی توجه ای نداشتند.