کودتای 28 مرداد از نگاه اسناد و مکتوبات

کودتای 28 مرداد 1332، از وقایع مهم و عبرت‌آموز تاریخ معاصر ایران است که به واسطه عملیات مشترک سرویس‌های اطلاعاتی آمریکا و انگلیس و عمال وابسته به آنها در ایران اجرا و سبب شد تا دولت دکتر مصدق سرنگون شده و یک رژیم سلطنتی مستبد روی کار بیاید._
خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، دکتر محمدحسن رجبی (دوانی)، نویسنده و پژوهشگر تاریخ معاصر ایران: کودتای 28 مرداد 1332، از وقایع مهم و عبرت‌آموز تاریخ معاصر ایران است که به واسطه عملیات مشترک سرویس‌های اطلاعاتی آمریکا و انگلیس و عمال وابسته به آنها در ایران اجرا و سبب شد تا دولت دکتر مصدق سرنگون شده و یک رژیم سلطنتی مستبد روی کار بیاید.

همه مورخان و کتاب‌های تاریخی، کودتای 28 مرداد 1332 را یکی از مهمترین رخدادهای تاریخ ایران می‌دانند. مردم ایران در جریان نهضت ملی امیداوار بودند که پس از چسب استقلال سیاسی که با ملی شدن صنعت نفت محقق شد زندگی شرافتمندانه‌ و عزت‌مندانه‌ای داشته باشند و از رفاه و امنیت قابل قبولی برخوردار باشند.

اما پس از ملی شدن صنعت نفت، اختلافات سیاسی احزاب و گروه‌های چپ و ملی و مذهبی آغاز شد و تحت عنوان آزادی‌های سیاسی آرامش و امنیت سیاسی مردم سلب شد و مشکلات و تنگناهای معیشتی آنان روز به روز بیشتر و نابسامان‌تر شد.

با این وجود مردم تا حدی حاضر شدند به بهای استقلال سیاسی و اقتصادی این وضعیت را تحمل کنند اما اصلاحات دکتر مصدق و اختیارات شش ماهه که دو بار از مجلس گرفت عملا گره‌ای از کار مردم نگشود و وضعیت سیاسی اجتماعی مردم به مراتب نابسامان‌تر از دوره قبل از نهضت شد.

علاوه بر آن وحدت و یکپارجگی و همدلی سابق به چند بستگی و دشمنی انجامید. در این شرایط دولت جمهوری‌خواه آمریکا هم صدا با انگلستان در صدد سرنگونی دولت مصدق برآمدند زیرا آن دو دولت در تهران بودند و با استقرار دولت مصدق، حزب توده که از آزادی عمل سیاسی کامل برخوردار بود با کودتای نظامی دولت مصدق را سرنگون کرده و قدرت را در دست گرفت.

در بسیاری از کتاب‌های تاریخی آمده است که طرح کودتایی آژاکس در این دوره تاریخی در کشورهای انگلستان و آمریکا پایه‌ریزی شد. 28 مرداد 1332 خورشیدی عوامل سیاسی نظامی انگلستان و آمریکا متشکل از دسته‌ هایی از ارتش، پلیس، لومپن‌های شهری و عوامل سرسپرده مخفی انگلستان و آمریکا طرح کودتایی را که آژاکس لقب گرفت و در خارج از کشور طراحی شده بود به مرحله اجرا گذشتند. به دنبال آن دولت دکتر مصدق در کمتر از چند ساعت سقوط کرد و متعاقب آن همه دستاوردهای چند ساله نهضت ملی ایران بر باد رفت.

«زندگی‌نامه سیاسی امام خمینی»، «مشاهیر زنان ایرانی و پارسی‌گوی»، «رسایل، فناوری جهادی علمای مسلمان»، «کتابخانه در ایران»، «علمای مجاهد»، جلد 1 «مکتوبات و بیانات سیاسی – اجتماعی علمای شهید» (جلد 2 و 3 زیر چاپ)، «مروری کوتاه بر تاریخ کتاب در ایران از آغاز تا کنون» از جمله کتاب‌های رجبی است‌.

از این نویسنده، کتاب «علمای مجاهد» و در این زمینه کتاب «بررسی نقش مطبوعات در بسترسازی کودتای 28مرداد» در فروشگاههای دفتر نشر معارف و سایت پاتوق کتاب موجود و قابل تهیه است.