«محمود شاهرخی»، شاعر آیینی و انقلاب، صبح دیروز یکشنبه 24 آبان در سن 82 سالگی دعوت حق را لبیک گفت. این شاعر در طول حیات خود «درسی که از قرآن آموختم»، «خلوتگاه عشق»، «داغ شقایقها» و «تجلی عشق» و ... را با موضوعات قرآنی و عرفانی به نگارش درآورد.
به گزارش خبرگزاری قرآنی ایران (ایکنا) «محمود شاهرخی» در سال 1306، در بم از توابع کرمان به دنیا آمد. از سوی پدر، منتسب به عارف خدابین، میرزا حسین ملقب به «رونقعلی کرمانی» است که مزارش در جنب آرامگاه «مشتاقعلی کرمانی» است. «جذبه» دوران کودکی و تحصیلات ابتدایی را در بم گذراند و تحصیلات متوسطه را در کرمان و یزد به پایان برد. پس از آن در مدرسه معصومیه کرمان، که خاص طلاب علوم دینی است به فرا گرفتن مقدمات زبان عربی پرداخت. «شاهرخی» در همان زمان با مردی وارسته و عارفی روشنضمیر از اهالی یزد که برای وعظ و خطابه به بم آمده بود آشنا و شیفته معنویت و صفای وی شد و سرانجام در معیت آن بزرگوار، به یزد رفت و در خانه او ساکن شد و در مدرسه خان یزد به ادامه تحصیل پرداخت.
«محمود شاهرخی» به واسطه ارادت مفرط به آن بزرگوار، تخلص «جذبه» را برای خود برگزید. «جذبه» پس از آن برای مدتی در یزد به تحصیل اشتغال داشت و سپس به نجف، مشرف و به آستانبوسی امام موحدان و سر حلقه عارفان، مولای متقیان مفتخر شد و در مدرسه کبرای آخوند خراسانی اقامت گزید و به تحصیل ادامه داد.
وی پس از چندی به علت ضعف مزاج و هوای نامساعد نجف، به بیماری ریه مبتلا شد و ناگریز به ایران مراجعت کرد و در فیضیه قم به تحصیل پرداخت. سپس به علت تشدید بیماری به تهران آمد و در یکی از آسایشگاهها بستری شد. وی پس از بهبود و سلامتی، درگیر امور معیشتی شد و به همین علت از کسوت طلبگی بیرون آمد و در بخش خصوصی به فعالیت پرداخت. «جذبه» پس از پیروزی انقلاب، همکاری خود را با صدای جمهوری اسلامی آغاز کرد و به نوشتن مقالات و برنامههایی با عناوین «تا به خلوتگاه خورشید» ، «تا به سرمنزل عنقا» ، «سیری به پای دل» و «نوای نی» در زمینه ادب و عرفان پرداخت.
فعالیتهای «محمود شاهرخی» پس از انقلاب
شعرهای «شاهرخی» پس از پیروزی انقلاب تاکنون به صورت پراکنده در بیشتر مطبوعات کشور، جُنگهای ادبی و مجموعه شعرهای مختلف گردآوری شده ، انتشار یافته است. او از زمره شاعرانی است که پس از آغاز جنگ تحمیلی، بسیاری از شعرهای خود را در موضوع دفاع مقدس، شهادت، ایثار و حماسهسازیهای رزمندگان سرود و در شبهای شعر دفاع و مقاومت و همایشهای سراسری شعر دفاع مقدس حضور گسترده داشت. وی در طول فعالیت خود تا به امروز با بسیاری از مراکز ادبی و فرهنگی از جمله حوزه هنری، صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، شورای عالی شعر مرکز موسیقی صدا و سیما، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی تهران همکاری داشته است.
«محمود شاهرخی» جذبه بیشتر قالبهای کلاسیک را در سرودن اشعار آیینی تجربه کرده است.
مجموعه شعرهای آیینی
مجموعه شعرهای آیینی «در غبار کاروان»، «داغ شقایقها» و مجموعه شعرهای انقلابی و دفاعمقدسی «گزینه شعر جنگ»، «تجلی عشق» از مهمترین آثار وی هستند.
همچنین «گزیده ادبیات معاصر»، «گلبانگ عاشقانه»، «اعجاز درد» ، «نسیم وصل»، «درسی را که از قرآن آموختهام»، «خلوتگاه عشق» و... از دیگر آثار «محمود شاهرخی» به شمار میآیند.
در یکی از شعرهای کتاب «اعجاز درد» محمود شاهرخی با عنوان «عطش انتظار» میخوانیم:
بازآ که ملک جان ز فروغ تو خرم است
ای ماه من که روی تو خورشید عالم است
باز آ که از فراغ تو ای مهر جان فروز
صبح زمانه تیرهتر از شام ماتم است
دور از حریم وصل تو ای کعبه امید
چشمم به سان چشمه جوشان زمزم است
اعتقاد شاهرخی درباره شعر آیینی
مرحوم شاهرخی درباره شعر آیینی معتقد بود که از پیدایش شعر دری شروع شده و در مدح پیامبر اکرم(ص) و به ویژه حضرت امیر(ع) بوده است. محتشم کاشانی و عمان سامانی از جمله شاعرانی هستند که آثارشان در این زمینه بیگمان شاهکار است. چه بسا کسانی که با ذهنیت محدود پیامبر(ص) و ائمه(ع) را مدح می کنند با چنان واژههایی مدح میکنند که درخور آنها نیست. بسیاری از شعرهایی که در مداحیها خوانده میشود، برای امام حسین(ع) و شهدای کربلا، در خور مقام آنها نیست.
وی در شعر «چراغ هدایت» میگوید:
به خون درکشیدند اگر پیکرت را
و بر نیزه افراخت دشمن سرت را
ندادند اگر قطرهای از فراتت
و کشتند سقای نامآورت را
کجا شد روا کام خصم زبونت
که سازد نهان جلوه گوهرت را
تو آن آفتابی که ابر شقاوت
نسازد نهان چهره انورت را
سلیمان تویی ای شهید فضیلت
ربود اهرمن ار چه انگشترت را
به روی ستمکار زد داغ باطل
اگر خصم دون طعنه زد خواهرت را
تو پایندهای ای چراغ هدایت
نباشد خزان باغ گل پرورت را
مرحوم «محمود شاهرخی» صبح دیروز یکشنبه 24 آبان در بیمارستان عرفان دارفانی را وداع گفت و پیکر وی امروز دوشنبه از مقابل تالار وحدت به سوی قطعه هنرمندان بهشت زهرا (س) تشییع میشود.
آثار مکتوب زیر از این نویسنده و شاعر در فروشگاههای دفتر نشر معارف و سایت پاتوق کتاب موجود و قابل تهیه است:
•اعجاز درد
•خلوتگاه عشق دار الوصال در اسرار عاشورا
•واپسین یادگار بر صحیفه روزگار