loader-img
loader-img-2
بعدی
بعدی بازگشت
بعدی بازگشت

شیعیان یمن: فرصت‌ها و چالش‌ها

اکثریت جمعیت کشور یمن را اهل تسنن شافعی تشکیل میدهند. در درجة بعد،نوبت به شیعیان زیدی می‌رسد که حدود 25 درصد از جمعیت کل یمن را تشکیل می‌دهند. شیعیان اسماعیلی و در نهایت، شیعیان دوازده امامی نیز در رتبه‌های بعدی قرار دارند. بنابراین، شیعیان دوازده امامی در این کشور، از اقلیت‌های آن کشور به شمار می‌روند.

تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، تعداد اندکی از شیعیان دوازده امامی در یمن یافت می‌شدند و بسیار پراکنده بودند، لیکن پس از پیروزی انقلاب اسلامی، جهشی در این زمینه ایجاد شد و اینان برای خود تشکیلاتی را فراهم کردند. اکثر شیعیان دوازده امامی در یمن، رهیافتگانی هستند که قبلاً مذهب دیگری داشته‌اند. تعداد این رهیافتگان روز به روز در حال گسترش است، به طوری که در بسیاری از خانواده‌های آنجا حداقل یک رهیافته وجود دارد. به برکت پیروزی انقلاب اسلامی، وضعیت شیعیان در یمن دگرگون شد؛ به عنوان نمونه، تا قبل از این واقعة تاریخی، حتی هیچ حسینیه‌ای برای شیعیان در یمن وجود نداشت. اما پس از این واقعه، چندین حسینیه در مناطق مختلف یمن ساخته شد و شیعیان، مساجد و اماکن مخصوص خود را گسترش دادند.

علیرغم گسترش روزافزون شیعیان دوازده امامی در یمن، آمار دقیقی از آنان وجود ندارد؛ چرا که این پدیده در یمن، پدیده جدیدی است و به دست آوردن آمار دقیق آنها مشکل است. اما براساس آمارگیری غیر رسمی که از سوی برخی از شیعیان صورت گرفته است، شیعیان دوازده امامی هم اینک، بیش از نیم درصد از جمعیت این کشور را تشکیل میدهند.

البته این کمی جمعیت چندان حائز اهمیت نیست، چرا که کسانی که به سمت مذهب اهل بیت (ع) گرایش پیدا کرده‌اند، از نظر کیفی، معمولاً از نخبگان این کشور هستند. اساتید دانشگاه، پزشکان و شخصیت‌های مؤثر بحرین، از جملة رهیافتگان هستند و این کیفیت بالا، جبران کمیت را کرده است. اینان می‌توانند تأثیر فراوان در جهت ترویج تشیع داشته باشند.

به عنوان نمونه، به دست یکی از این نخبگان، 2000 نفر شیعه شدند. بنابراین، با اینکه آمار دقیقی از جمعیت شیعیان دوازده امامی در این کشور وجود ندارد، اما امید زیادی وجود دارد که با معرفی مکتب تشیع، افرد بیشتری به سمت آن گرایش پیدا کنند.

هم اینک میان شیعیان دوازده امامی و شیعیان زیدی هماهنگی و وحدت خاصی به وجود آمده است، زیرا دو خطر مشترک این دو گروه را تهدید میکند؛ اولین خطر از سوی وهابیت است که آنان را تهدید می‌کند و خطر مشترک دیگر، خطری است که از سوی استکبار جهانی، به رهبری آمریکا، متوجه آنان شده است. این تهدید منجر به نزدیکی این دو گروه شده است، به طوری که شیعیان دوازده امامی و شیعیان زیدی در مساجد و مجالس یکدیگر حضور می‌یابند. این هماهنگی تا آنجا پیش رفته که به عنوان نمونه، یک روزنامه متعلق به شیعیان دوازده امامی از زیدی‌ها پشتیبانی می‌کند و یک روزنامه متعلق به شیعیان زیدی، به شبهاتی پاسخ می‌دهد که در مورد شیعیان دوازده امامی مطرح می‌شود. هم اینک تشکلی به نام «سازمان وحدت شیعیان جزیره» در یمن فعالیت می‌کند که شیعیان زیدی و دوازده امامی را پوشش می‌دهد.

یکی از تهدیدهای جدی متوجه شیعیان یمن این است که دولت این کشور، دولتی وابسته به آمریکاست و سعی می‌کند تا بین دسته‌های مختلف شیعیان و نیز بین شیعیان و اهل سنت شافعی تفرقه ایجاد کند. اینان تلاش می‌کنند تا شیعیان دوازده امامی را خطری برای سایر مذاهب معرفی کنند. دولت یمن در مناطق شافعی نشین، کتاب‌های ضد شافعی پخش می‌کند و ادعا می‌کند که این کتاب توسط شیعیان زیدی نوشته شده است و در مناطق زیدی‌ها کتب ضد آنان پخش می‌کند و ادعا می‌کند که شافعی‌ها این کتاب‌ها را نوشته‌اند. ولی بحمدالله مسلمانان به این نقشه پی برده‌اند و لذا تا به حال نقشة آنان، نقش بر آب شده است.

آینده در یمن از آن شیعیان خواهد بود و حتی یکی از نویسندگان معروف متعصب ضد شیعه در یمن پیش‌بینی کرده است که اگر وضعیت گرایش به تشیع در یمن به همین شکل ادامه یابد، تا 20 سال دیگر، در این کشور نیز وضعیتی همانند ایران پیش خواهد آمد و شیعیان در اکثریت قرار خواهند گرفت.

شیعیان یمن، یاد اهل بیت (ع) را همچنان زنده نگه داشته‌اند و در مجالس مختلف خود و نیز در نشریات خود، از اهل بیت (ع) یاد می‌کنند. این فرهنگ شیعی در یمن پا برجا مانده است و وهابیت تلاش می‌کند تا با این امر مبارزه کند. از این رو، جا دارد در این موقعیت حساس، علما و مراجع از شیعیان یمن حمایت کنند تا از نظر فکری شیعیان رهیافته در آنجا اشباع گردند، در این صورت، آینده از آن شیعیان خواهد بود، ولی اگر دست روی دست گذاشته، شیعیان را به حال خود رها کنند، وضعیت برعکس خواهد شد و جمعیت فعلی آنان نیز رو به کاهش خواهد نهاد.

از شیعیان ایران، به ویژه مسئولین آن، انتظار می‌رود تا تلاش کنند تشیع را به خوبی به آنان که دسترسی به حقایق ندارند، معرفی کنند. هم اینک میتوان با چاپ و نشر کتبی که مورد رغبت شیعیان دوازده امامی،اسماعیلی و زیدی است، به این فرهنگ کمک کرد. باید با نشر کتبی همچون نهج البلاغه، از این فرهنگ مشترک حراست نمود. وهابیت در تلاش است تا این کتب را نابود کند یا از ترویج آن در میان شیعیان یمن جلوگیری کند.

وهابیت به طرق مختلف تلاش می‌کند تا این فرهنگ مشترک را نابود سازد؛ از این رو، کتاب «نقش یمنی‌ها در احیای مذهب اهل تسنن»، در 30 جلد در یمن چاپ و توزیع کردند ولی کتابی تحت عنوان «نقش قبایل یمنی در خدمت اهل بیت (ع)» توسط شیعیان به چاپ رسید که اگر به زبان عربی ترجمه شود و در یمن توزیع گردد، می‌تواند توطئة وهابیون را خنثی کند. هم اینک دولت یمن و وهابیون همسو هستند و تلاش می‌کنند تا با نابودی آثاری مربوط به تشیع و نیز چاپ کتبی بر علیه تشیع، از ترویج این فرهنگ جلوگیری کنند و تنها راه مقابله با این ترفند، چاپ و نشر کتبی است که معارف شیعی را ترویج کند. از همین راه بوده است که بسیاری از جمعیت یمن، به سمت تشیع گرایش پیدا کرده‌اند.

منبع: فصل نامه - پژوهه - شماره 24
و باشگاه اندیشه

جمعه 6 آذر 1388
کاربر گرامی توجه داشته باشید که این بخش صرفا جهت ارائه نظر شما در رابطه با همین مطلب در نظر گرفته شده است. در صورتی که در این رابطه سوالی دارید و یا نیازمند مشاوره هستید از طریق تماس تلفنی و یا بخش مشاوره اقدام نمایید.
نام و نام خانوادگی
پست الکترونیک
نظر
کد امنیتی
اخبار مرتبط
محصولات مرتبط