سخنان زیبا کلام در نشست جنبش نرم افزاری و علوم اجتماعی

سعید زیبا کلام گفت: روند دوره های ارشد و دکتری به قدری خنده دار است که اگر امثال مهران مدیری فقط همین ها را فیلم برداری کنند نتیجه بهتری می گیرد. هرچند تفاوت هایی در مراکز و علوم مختلف وجود دارد اما اصل جلال آل احمد صادق است؛ سر و ته یک کرباسند.

به گزارش خبرنگار سرویس دانشگاه برنا، دکتر سعید زیبا کلام در جلسه «جنبش نرم افزاری، علوم اجتماعی و پارادایم علمی ایران» که ظهر دیروز در دانشکده اقتصاد علامه طباطبایی برگزار شد گفت: فرزندان این آب و خاک پس از دوره تحصیل خود غالبا خصوصیاتی چون غیرت و حب وطن را از دست می دهند و تبدیل به موجوداتی می شوند که این مفاهیم معنایی برایشان ندارد و منافع شخصی و درآمد برایشان اهمیت بیشتری پیدا کرده است.

وی افزود: کارهای اساتید مختلف اصلا مورد ارزیابی قرار نمی گیرد و اگر هم این اتفاق بیافتد به علت وجود مراکزی است که به طرق مختلف وسایل کار را فراهم کرده است و علت آن بی مهری یا بیمناکی عالمان در ارزیابی آثارشان است.

استاد دانشگاه امام صادق(ع) گفت:اساتید دانشگاهی و حوزوی عموما خود را قله های بلندی می بینند که تراوشات مغزی اشان نیاز به تضارب ندارد.

زیباکلام گفت: در یک ترم چقدر بحث بین دانشجویان و اساتید در کلاس رخ می دهد؟ تقریبا هیچ. یکی از دلایل این وضع ناگوار مربوط به کثرت دانشجویان است ولی این بخش کمّی فقط بخش کوچکی از مسئله است چون عامل مهمتر رویکرد استادان به دانشجویان و سوالات آنها است.

وی ادامه داد: استادان حوزه علوم انسانی و اجتماعی به دلیل گستردگی مراجع پاسخ های یکسانی ندارند و عموما نمی توانند به سوالات ضابطه گریز دانشجویان بویژه دردوره کارشناسی پاسخ دهند اما آیا به این وضع استادان می توانند در خارج از کلاس پاسخگو باشند؟ پاسخ بله است اما این کار را نمی کنند. کمتر استادی یافت می شود که در اتاق خود مشغول پژوهش باشد و این یعنی اساتید تنها برای تدریس پا به دانشکده می گذارند و بعد از کلاس دانشگاه را ترک می کنند یعنی دانشجویان نه در کلاس و نه بیرون از آن فرصت تعامل با استاد را ندارند.

زیبا کلام تاکید کرد: اگر از این توهم دست برداریم که کثرت دانشجویان نشانه قدرت علمی کشور است آنگاه با رعایت نسبت استاد و دانشجو تازه به عوامل بنیانی تر می رسیم..

وی تصریح کرد: این دو سوال را باید مطرح کرد چرا اکثر استادان فقط برای تدریس به کلاس می روند؟ عموم اساتید که بعد از کلاس دانشگاه را ترک می کنند به کجا می روند؟ این نیاز اساسی است که توانایی علمی، وظیفه شناسی علمی و اعتقادی و فراغت استادان مورد کاوش قرار گیرد. در این حوزه ضروری است شورای پژوهش های علمی کشور و شورای عالی انقلاب فرهنگی (شورای انسداد فرهنگی) به جای پرداختن به تقویم سالانه و تعیین روز کشاورز و غیره بانی جدی و بنیانی چنین پژوهشی شود.

زیبا کلام گفت: نام شورای پژوهش های علمی کشور را نه دانشجویان و نه اساتید نشنیده اند چون یک شورای خانوادگی برای تصویب بودجه ها است. این معضل دیر پا با هیچ حکم و فرمان حکومتی نه در میان مدت و نه در دراز مدت از بین نمی رود.

وی توضیح داد: در عرف بین المللی دوره های کارشناسی جهت آشنایی عموم و وسیع و برای ایفای نقش خدمات اجرایی و رفع نیازهای وسیع طراحی شده اند و دوره های ارشد برای رفع نیازهای محدود تر و برای زمینه های محدود شغلی و مثل پل رابطی دانشجو را برای دکتری آماده می کنند اما دوره دکتری برای محققانی است که گره های کور را باز کنند و هیچ توانایی اجرایی به این افراد آموزش داده نمی شود و همیشه تعداد کمی علاقه مند به گذراندن این دوره ها هستند چون قرار است محقق شوند.

وی با انتقاد از نحوه استفاده از فارغ التحصیلان دوره دکتری گفت: این فاجعه است که مدیران ما همه دکتراند. در عرف ایران استادان فرصت تعامل به دانشجویان دکتری را هم نمی دهند و اینجا توانایی علمی، وظیفه شناسی اخلاق حرفه ای، غیرتمندی وطنی و فراغت فکر و خیال استادان تنها عامل عدم تعامل در دوره دکترا است.

زیبا کلام گفت: روند دوره های ارشد و دکتری به قدری خنده دار است که اگر امثال مهران مدیری فقط همین ها را فیلم برداری کنند نتیجه بهتری می گیرد. هرچند تفاوت هایی در مراکز و علوم مختلف وجود دارد اما اصل جلال آل احمد صادق است؛ سر و ته یک کرباسند .

وی گفت: متاسفانه روال دوره های ارشد و دکتری به قدری آزار دهنده است که دانشجویان در دوره های ارشد و دکتری یاد می گیرند که هوشمندی خود را صرف یادگیری قواعد فراگیر از مقررات دست و پا گیر برای دسترسی راحت تر به مدرک می کنند.

زیبا کلام توضیح داد: غرب توسط مجلات علمی پژوهشی اداره می شود اما فصلنامه های ما ترفیع و افزایش حقوق اساتید را دارند. در بلاد کفر خطوط اصلی فرهنگ و تمدن از فصلنامه ها به دست می آید و فصل نامه های علمی ما یا خاک می خورند یا خمیر می شوند.

این استاد دانشگاه گفت: باید این سوال را پرسید جنبش نرم افزاری ما قرار است در جهت اتوماسیون و روش های غربی حرکت کند؟ آیا قرار است بهترین استعدادهای خود را سرگرم تمرین پژوهش هایی کنیم که نتیجه آن شرکت در مسابقات روبوکاپ باشد و تازه برندگان این جوایز بعد از 5 سال مسائل صنعتی کشور های دیگر را حل کنند؟ وای بر ما که برای کف و سوت چشم آبی ها سرمستیم. این جنبش نرم افزاری چقدر مفلوک و بی ثمر است و این ها فقط برای ارتقای روانی غرور ملی مفید است نه رفع مشکلات اساسی فرهنگی و اجتماعی ایران. اگر غایت همه این تلاشها کسب قدرت و شوکت سیاسی باشد دنیا را نمی دانم اما آخرت خود را باخته ایم.

از دکتر سعید زیباکلام کتابهای «چیستی علم» و «معرفت شناسی علوم اجتماعی » در فروشگاههای دفتر نشر معارف و سایت پاتوق کتاب موجود و قابل تهیه است.