دو کتاب جدید از پارسانیا

روش شناسی اندیشه سیاسی، اثر حجت‌الاسلام پارسانیا به زودی از سوی مؤسسه بوستان کتاب قم منتشر می شود.

حجت‌الاسلام حمید پارسانیا، استاد حوزه و دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا گفت: کتاب روش شناسی اندیشه سیاسی شامل مجموعه مقالاتی پیرامون این موضوع است که از سال 1380 جمع آوری شده و پس از نوشتن مقدمه‌ای بر آن برای چاپ در اختیار موسسه بوستان کتاب قم قرار داده شده است.

وی افزود: این کتاب دربردارنده مقالاتی مانند «روش شناسی فلسفه سیاسی و علم سیاست»، «روش شناسی و اندیشه سیاسی» و « نسبت فقه سیاسی و اندیشه سیاسی» است که از هشت سال پیش در کلاس های درسی تدریس شده و یا به صورت سرمقاله و مقالاتی در نشریات مختلف از جمله نشریه علوم سیاسی به چاپ رسیده است.

مسؤول کمیته روحانیون شورای عالی انقلاب فرهنگی به پیوستگی مقالات و نوع چینش آن در فصول کتاب اشاره کرد و با بیان این‌که چیدمان مقالات در فصول کتاب به ترتیب منطقی است نه ترتیب زمانی، خاطرنشان کرد: ابتدا مقالات دارای جنبه معرفت شناختی، سپس مقالاتی که نسبت معرفت علمی را با حوزه فرهنگ و جامعه تبیین می کند و به دنبال آن مباحث مربوط به فلسفه اجتماعی و فلسفه سیاسی در این کتاب آورده شده است.

حجت‌الاسلام پارسانیا تصریح کرد: البته هدف از روش شناسی، روشناسی کاربردی نیست بلکه روش شناسی تولید نظریه‌هاست چرا که نظریات سیاسی در خلأ شکل نگرفته و هر کدام مبانی معرفت شناختی و هستی شناختی خاصی دارند، از این رو اندیشه اجتماعی و سیاسی در فضای فرهنگی جهان اسلام و حوزه علمیه قم می طلبد با نظریاتی تولید شود که متناسب با این فضا باشد.

وی اضافه کرد: برخی از نمونه ها و مباحثی که در حوزه فلسفه اجتماعی با روش های متناسب با تفکر اسلامی و یا فلسفه اسلامی وجود دارد نیز در پایان این کتاب ذکر شده است.

گفتنی است، کتاب روش شناسی اندیشه سیاسی به قلم حجت‌الاسلام حمید پارسانیا در پانزده فصل و دویست صفحه تنظیم و به زودی از سوی بوستان کتاب قم به چاپ خواهد رسید.

* روشنفکری حوزه ای
روشنفکری حوزه ای به قلم حجت‌الاسلام پارسانیا در بیش از یکصد و پنجاه صفحه به زودی منتشر می شود.

حجت‌الاسلام حمید پارسانیا از اساتید حوزه و دانشگاه در گفت‌وگو با خبرگزاری رسا درباره اثر جدید خود با عنوان «روشنفکری حوزه ای» اظهار داشت: این اثر که به زودی به چاپ خواهد رسید عنوان مقاله مفصلی است که بخشی از آن در فصلنامه «علوم سیاسی» دانشگاه باقرالعلوم(ع) به چاپ رسیده است.

وی افزود: معنای روشنفکری، روشنگری مدرن، روشنفکری، روشنفکری ایرانی، روشنفکری دینی، سنت روشنفکری حوزه ای، منور الفکری حوزه ای و روشنفکری مدرن حوزه ای عناوین اصلی این مقاله را در بر می گیرد.

این استاد حوزه و دانشگاه با بیان این که شش معادل معنایی لغوی، مستعمل در عرف عام، تاریخی روشنگری، مدرن روشنگری، تاریخی اینتلکتولیتی و مدرن اینتکلتولیتی را می توان برای روشنفکری در نظر گرفت، ابراز داشت: معنای لغوی روشنفکری، بهره‌وری از فکر روشن است و در عرف عام، چیزی از قبیل زمان‌آگاهی، آشنایی با مسائل و حوادث واقعه و داشتن مواضع فعال اجتماعی است.

حجت‌الاسلام پارسانیا اضافه کرد:‌ اینلایتنمنت به معنای روشنگری تا قرن هفدهم در معنای معنوی و روحانی آن به کار برده می‌شد، اما از قرن نوزدهم در معنای مدرن آن به کار برده شد. معنای مدرن آن نظر به جریانی داشت که از قرن هفدهم آغاز شد و در قرن هجدهم به قدرت رسیده بود.

وی ادامه داد: اینتلکتول، نیز مأخوذ از intellect به معنای عقل است و معنای آن اهل فکر، تعقّل، عقلی و عقلانی است. intellect گرچه در معنای تاریخی خود نظر به عقل کلی داشت، اما در معنای جدید، در ذیل عقلانیت مدرن قرار گرفته و این لغت در نیمه اول قرن بیستم بر جمعی از اهل قلم به کار برده شد که با رویکرد سیاسی اعتراض آمیز خود در جهت تغییر و تبدیل وضعیت موجود، تأثیرگذار بودند.

مسؤول کمیته روحانیون شورای عالی انقلاب فرهنگی، روشنگری و روشنفکری را دو جریان معرفتی و اجتماعی معرفی کرد که روشنگری محیط بر دیگری بوده و دیگری یعنی روشنفکری در مقطعی از جریان معرفتی نخست، فرصت بروز و ظهور یافته است.

حجت‌الاسلام پارسانیا اذعان داشت: این دو جریان در دنیای غرب ضمن تعامل و ارتباط وثیقی که با یکدیگر دارند، در تعامل طبیعی با تاریخ و فرهنگ اجتماعی خود هستند به این معنا که روشنگری یک جریان معرفتی است که در پاسخ به نیازهای معرفتی و اجتماعی محیط خود و همگام با حرکت‌های معرفتی مناسب با آن به وجود آمده و پی‌آمدها و تطورات طبیعی مربوط به خود را نیز داشته است.

وی با بیان این‌که برای روشنفکری دینی نظیر اصل روشنفکری چهار دوره هر چند کوتاه و حتی متداخل می‌توان تصویر کرد، گفت: انقلاب اسلامی ایران با منفعل ساختن اصل روشنفکری، روشنفکری دینی را که عمدتاً از جنبش‌های چریکی چپ الگو می‌گرفت منزوی ساخت و همراه با حرکت سیاسی خود ذهنیت اجتماعی را دیگر بار به سوی مفاهیم فلسفی، عرفانی و کلامی تشیع فعال و بدین ترتیب موقعیت تفاسیری را که از آموزه‌های انقلابی چپ الهام می‌گرفتند، متزلزل ‌ساخت.

گفتنی است، روشنفکری حوزه ای به قلم حجت‌الاسلام پارسانیا در بیش از یکصد و پنجاه صفحه به زودی منتشر خواهد شد.

*گفتنی همه آثار منتشر شده این استاد حوزه و دانشگاه در فروشگاههای دفتر نشر معارف و سایت پاتوق موجود و قابل تهیه است.آثار مکتوب این نویسنده عبارتند از:
سنت ، ایدئولوژی ، علم
عرفان و سیاست
علم و فلسفه
هستی و هبوط (انسان در اسلام)
هفت موج اصلاحات