کتاب «در شناخت غرب» مجموعه گفتارهای حجت الاسلام والمسلمین میرباقری، رئیس دفتر فرهنگستان علوم اسلامی درباره غرب و مدرنیته منتشر شد.
تلاش برای واکاوی غرب و بررسی تاریخی آن، همواره مورد توجه اندیشمندان غربی و شرقی بوده است و هر یک با انگیزه ای به شناخت آن مبادرت نموده اند. باید اعتراف کنیم که کمتر تحلیلی در این زمینه ها با هدف «استحاله غرب در مجموعه تمدن اسلامی» صورت گرفته است و اکثراً به دنبال توصیف و نهایتاً اقتباس از آن بوده اند. تحلیل غرب در جهت استحاله آن، مبتنی بر مبانی فلسفی و معرفت شناسی خاصی است که این کتاب در صدد بررسی و تبیین آن مبانی و نقد رویکردهای دیگر است و در پایان با تحلیل خاص در مورد ماهیت جنگ تحمیلی، انقلاب اسلامی و تجدّد، مطالب خود را به پایان میرساند.
فهرست مطالب
مقدمه
فصل اول: جایگاه غرب شناسی در فلسفه تاریخ
1 ـ انتخاب دستگاه فلسفی مناسب در مطالعات غربشناسی
1/1ـ فلسفه نظام ولایت
2/1 ـ فلسفۀ رایج در علوم اسلامی
3/1ـ انتخاب دستگاه فلسفی این گفتار
2ـ گام اوّل:فلسفۀ تاریخ
1/2 ـ تحلیل تاریخ به محوریت «اراده ها»
2/2 ـ تحلیل «نظام اراده ها»
3 ـ شکلگیری دو جامعه تاریخی حق و باطل
1/3 ـ تحلیل نسبت اراده های مادون به مافوق
4 ـ غربشناسی در پرتو فلسفۀ تاریخ
1/4 ـ نقد مبانی و اصول بنیادین تمدن غرب
2/4 ـ شناخت مناسب برای اعتلای کلمۀ توحید
5 ـ خلاصۀ بحث
فصل دوم: هدف و بایستههای غربشناسی
1 ـ چه زمانی غربشناسی ضروری می شود؟
2 ـ تعیین جایگاه غربشناسی در برنامه ریزی اجتماعی
1/2 ـ غرب شناسی به مثابۀ دشمن شناسی
3 ـ سر فصل های اصلی مطالعات غرب شناسی
4 ـ دشمن شناسی در بستر فلسفۀ تاریخ
1/4 ـ تعریف غرب شناسی
5 ـ چگونگی غرب شناسی
فصل سوم: دهکده جهانی
1 ـ مفاهیم بنیادین در دهکدۀجهانی
1/1- جهانی شدن
2/1- جهانی سازی
3/1- جهانی شدن یا جهانی سازی؟
2 ـ توسعۀ انسانی،محور جهانی سازی
3 ـ جهانی سازی غربی
1/3 ـ مانع جهانی شدن تمدن غرب
2/3- ارزش محوری در جهانی سازی تمدن غرب
4 ـ هدف از جهانی سازی در نامة روشنفکران آمریکائی
1/4 ـ رفتار محوری در جهانی سازی غربی
2/4 ـ نظام سیاسی لیبرال دموکراسی، هدف نهایی غرب
5- حرکت انقلاب اسلامی در جهت جهانیسازی اسلام
فصل چهارم: آرمانهای غربی
مقدمه: سیری گذرا بر 5 قرن حیات تمدّن غرب
1 ـ سه رکن اساسی تمدّن غرب
1/1ـ حاصل جریان مدرنیته: تغییر نظام ارزشی جامعه
2 ـ جایگاه دین در آرمانشهرِ غرب
3 ـ افول تمدّن غرب
1/3 ـ پایین آمدن پرچم تمدن غرب
4 ـ وضع استراتژی کلان، در میان انقلابیون
1/4 ـ دیدگاه اول: مدرنیته اسلامی
2/4 ـ دیدگاه دوم: اصلاح قرائت دینی، متناسب با جریان مدرنیته
3/4 ـ دیدگاه سوم: ایجاد تمدن اسلامی
فصل پنجم: پنج پرسش در ارتباطِ غرب و مذهب
1 ـ سوال اوّل: علّت شکلگیری یک تمدن ضد مذهبی در غرب چیست؟
1/1ـ بیان یک نکته قبض و بسط شریعت
2/1 ـ تحجر دینی
3/1 ـ آغاز تکامل غیر دینی
2 ـ سوال دوم: رابطۀ تمدن غرب با دین چیست؟
1/2 ـ بررسی یک ادعا
3 ـ سوال سوّم:آیا تمدن غرب مسیر تکامل حقیقی را خواهد پیمود؟
1/3 ـ پاسخ به قسمت اوّل سوال
2/3 ـ پاسخ به قسمت دوم سوال
4 ـ سوال چهارم: نقش انقلاب اسلامی در شکست این تمدن چیست؟
1/4 ـ چگونگی تحلیل جایگاه انقلاب اسلامی
5 ـ سوال پنجم: موضع انقلاب اسلامی در ارتباط با تکنولوژی
1/5 ـ آیا ما میتوانیم؟
فصل ششم: پایان غرب
1 ـ جنگ تحمیلی در بستر تاریخ انقلاب اسلامی
1/1 ـ دشمنان انقلاب اسلامی
2/1 ـ جایگاه جنگ تحمیلی در فلسفۀ تاریخ
3/1 ـ نوک پیکان جبهۀ کفر
4/1 ـ موضوع «زمان» در منازعات نظامی
2 ـ امام خمینی(ره) و جنگ
1/2 ـ نگاه فلسفه تاریخی امام(ره) به جنگ
2/2 ـ جنگ برای احیای اسلام
3 ـ استراتژی غلبه خون بر شمشیر
1/3 ـ استراتژی های نظامی مؤمنین و کافرین
2/3 ـ نقش شهادت طلبی را در میدان جنگ
3/3 ـ دستاوردهای دفاع مقدس در عرصه تمدنی
4/3 ـ جنگ در سایۀ صلح
4 ـ طراحی جنگ همه جانبه، دستور کار غرب
1/4 ـ ایجاد الگو های جعلی
2/4 ـ برنامۀ ما در جنگ همه جانبه
فصل هفتم: ما و تجدد
1 ـ تحلیل تجدد
1/1 ـ وضعیت «امنیت» در دنیای متجدد
2/1 ـ وضعیت «کرامت انسانی» در دنیای متجدد
3/1 ـ وضعیت «آزادی» در دنیای متجدد
4/1 ـ آزادی و حقوق زنان
5/1 ـ پوچی و نهیلیسم
2 ـ تحلیل انقلاب اسلامی در بستر تاریخ تجدد
1/2 ـ نگاه به آسیبهای انقلاب اسلامی
2/2 ـ آسیب شناسی انقلاب در حوزۀ معرفت
3/2 ـ «جهت داری»، پیشنهادی جدید برای آسیبشناسی انقلاب اسلامی
3 ـ تصویر دنیای بدون تجدد
1/3 ـ افزایش پیچیدگی، امری اجتناب ناپذیر
2/3 ـ بت های جدید، محصول پیچیدگی مادی
4 ـ ما وتجدد
1/4 ـ نیاز جدید، هویت جدید
2/4 ـ چگونگی دستیابی به هویت جدید
تنظیم اولیه:غلامسخی رضوانی، مهدی قربـانزاده
تنظیم نهایی:حسین مهدی زاده
ناشر: مؤسسـه فرهنگـی فجـر ولایـت
] مرکز پخش : دفتر فرهنگستان علوم اسلامی قم/خیابان آیت الله مرعشی/روبروی کوچه20/پلاک355/دورنویس7837978-0251]
حجتالاسلام و المسلمین سیدمحمدمهدی میرباقری در سال 1340 در شهر قم متولد شد. از مهمترین استادان او در فقه و اصول، حضرات آیات جواد تبریزی، وحید خراسانی، زنجانی و بهجت و در منطق و فلسفه حضرات آیات مطهری(ره)، حسنزاده آملی، جوادی آملی و مصباح یزدی را میتوان نام برد. او در حال حاضر، علاوه بر مسئولیت دفتر فرهنگستان علوم اسلامی، به تدریس درس خارج اصول در حوزه و انجام پژوهش در منطق، فلسفه، روش علوم و معارف اسلامی اشتغال دارد. همچنین نشستها و سخنرانیهای علمی متعددی در زمینههای روششناسی، فلسفه، فلسفه علوم، غربشناسی، معارف اسلامی، سیره ائمه و تحلیل مسائل فرهنگی – اجتماعی در مجامع حوزوی و دانشگاهی داشته اند.
آثار مکتوب زیر از این نویسنده و اندیشمند در فروشگاههای دفتر نشر معارف و سایت پاتوق کتاب موجود و قابل تهیه است:
جهت داری علوم از منظر معرفت شناختی
پاسخی به پرسش های ریاست محترم جمهور از نخبگان حوزه و دانشگاه
کالبدشکافی فرهنگی فتنه 88