loader-img
loader-img-2
بعدی
بعدی بازگشت
بعدی بازگشت

قصه و زندگی در «قطاری از کلمات»

انتشارات مرتبط : شهرستان ادب

نویسندگان مرتبط : احمد اکبرپور

«قطاری از کلمات» کاروان قصه های روشن است. قصه هایی از متن و بطن زندگی. کتابی که خودِ نوشتن و قصه گفتن می شود ماجرا و مساله قهرمانش.

یکشنبه 13 مرداد 1398

به گزارش پاتوق کتاب فردا به نقل از خبرگزاری فارس، سید حسین موسوی نیا بر کتاب «قطاری از کلمات» نوشتۀ احمد اکبرپور یادداشتی نوشته است که در ادامه می خوانید.

عکس، هنر عکاس در یافتن و انتخاب یک قاب زیبا از جهان برای ثبت تصویری منفک از پیرامون قاب است، شعر، پیوند لحظه با معناست برای خلق یک آنِ شور انگیز فارغ و داستان، زندگی است. داستان خود زندگی است.

هر روز ماجرایی دارد و هر لحظه معنایی. زندگی ما هر لحظه اش روایتی است که تقاطع داشته ها و نداشته های ماست و قصه و روایت در جهان خیال، زندگی و خود ما را می برد به جایی که باید باشد جایی که رویا و تخیل آرزویش را دارد. ما با قصه، قهرمانی می کنیم که این حس را در زندگی مان تکثیر و تزریق کنیم. ما با قصه آنچه می خواهیم را داریم.

مخاطب قصه در یک قرار ناگفته و نانوشته خود را قهرمان داستان می پندارد و روحش را و چه بسا جسمش را با ماجرا همراه می کند و این است بر گرده قصه و داستان که داشته های قهرمان را در روح و جان مخاطب تکثیر کند و نداشته های مخاطب را از او بگیرد و امید و راه روشن را به جای آن پیش رویش بگذارد.

«قطاری از کلمات» کاروان قصه های روشن است. قصه هایی از متن و بطن زندگی. کتابی که خودِ نوشتن و قصه گفتن می شود ماجرا و مساله قهرمانش.

این کتاب قطاری که راوی اش دست ما را می گیرد و کوپه به کوپه جلو می برد و آدم ها را با زندگی شان نشان مان می دهد. قصه آدم ها را زندگی می کند و زندگی آدم ها را تبدیل به قصه.

باری در کوپه ای با دختر کوچکی که مادرش را از دست داده و معلمی جوانی که قصه می گوید و قصه می نویسد آشنا و همراه می شویم؛ که معلم دختر را از عالم واقعیت به داخل قصه اش می کشد و او را می نویسد و برای دختر اما قصه تبدیل به واقعیت و زندگی و عاطفه مادری می شود و معلم را مادر خود می بیند.

معلم می نویسد از آنچه دیده از دختر کوچک و آنچه باید باشد را با دانش آموزانش گام به گام می سازد. گویی قصه، آدم ها را می نویسد و می سازد.

مرز قصه گفتن و زندگی کردن در این کتابِ صمیمی و پاک، مرز باریکی است که گاهی نویسنده و حتی مخاطب دوست دارد همین مرز باریک را هم نادیده بگیرد و بخواند که قصه همان زندگی است و زندگی چیزی جز قصه هایی که ما می بافیم نیست.

نویسنده ماجراها را با یک فرم زیبا و منطقی و باورپذیر که از خود قصه گویی گرفته، به هم گره می زند و هیچ ماجرایی را منفرد رها نمی کند. مثلا وقتی پدر دختر کوچولویی که در کوپه ی قطار روایت کرده، شب برای دخترش قصه می گوید. قصه ی دختر کوچکی که در پارک کنار پیرمردی تنها می نشیند و با او انس می گیرد و زمانی که دختر از آن شهر می رود قول می دهد که برای پیرمرد نامه بنویسد و هیچ وقت انتظار آن پیرمرد برای دریافت نامه ای از سوی دختر به سر نمی آید تا این که از دنیا میرود ، نویسنده این قصه که پدر دختر از روی کتابی برای دختر کوچکش روایت شده با زندگی واقعی معلم پیوند می دهد آنجا که: همان معلم نویسنده که در کوپه قطار با دختر کوچک آشنا شده وقتی برای پرس و جوی وضعیت کتاب های داخل کتاب فروشی می شود، فروشنده می گوید، خانم نویسنده، دختری برای شما و کتاب تان نامه ای فرستاده. و می فهمیم که نامه از سوی همان دختری که داخل پارک با پیرمرد انس گرفته برای معلم ارسال شده و آنجا ادامه قصه ای که پدر برای دختر تعریف کرده تا شب آرام بخوابد در واقعیت ساخته و روایت می شود.

یعنی نویسنده به زیبایی و با شیوه ای نرم ، مرز بین قصه و زندگی را بر می دارد و شما هر دو را حاضر و موثر می بینی. هم قصه را و هم زندگی را، و شخصیت ها به درستی برای تولید معنا نقش های خود را بازی می کنند. دختر کوچکی که مادرش را یعنی کسی که بچه را باقصه آرام می کند و می خواباند از دست داده و حالا با معلمی که قصه می نویسد آشنا می شود و آرزو می کند که او مادرش باشد.

آن که قصه می گوید و قصه می آورد پیام آورده و پیام رسان است، او مادر است. آرام می کند و هدایت می کند. آن که قصه می گوید و می نویسد هادی و پیامبر است.

و یا در ماجرای عمه مهوان و شوهرش که بچه دار نمی شدند و قباد را به فرزندی گرفته اند و اکنون سال هاست که قباد به خارج سفر کرده و شوهرِ عمه مهوان هم ناپدید شده، آنجا هم نویسنده با زیبایی تمام و با یک طراحی نرم و دوست داشتنی ، نوجوانی را خلق کرده که بیش از زندگی واقعی و درس و مشق منجمد کننده ذهن و کُشنده تخیل، به قصه خواندن و قصه نوشتن علاقه دارد. این نوجوان کسی است که از طرف عمه مهوان برای قباد نامه می نویسد و این پسر بیش از تعامل با دیگران و بیش از زندگی در چارچوب تعیین شده مدرسه و خانواده، هزارتوی خودش را دارد و با تخیلش زندگی می کند. قصه خودش را می نویسد و آن را زندگی می کند.

او می گوید برای من پیرها مثل کتاب هستند و هر دوست تازه برایم یک کتاب جدید است.

در نظام آموزشی مرسوم پدر نیز مانند دیگران فکر می کند فرزنش بیمار است و برای این مدل زندگی می خواهد او را به شهر و دکتر ببرد و گناه پسر این است که رویا دارد و با تخیلش دنیایی رویایی برای خود ساخته است. او با نوشتن قصه، روشی برای بیان دلتنگی های خودش و عمه مهوان برگزیده.

و در اوقات و احوالش خیال و زندگی مرتب مانند رفت و برگشت موج و نسیم، در ساحل و دشت به ساحت هم رفت و آمد دارند.

نوجوانی که از نظر دستگاه تحلیلی خشک و بسته و محدود آموزش مَدرَسی، باید فقط درس و مشق هایش را انجام دهد، به تشخیص پدر، بیمار است ولیکن او زندگی و دنیای خودش را دارد و رویاها و آرزوهایش را زندگی می کند.

ویژگی بارز کتاب «قطاری از کلمات» به رسمیت شناختن ذهن و تخیل کودک و نوجوان است، یعنی آن چیزی که گاهی همه زندگی یک کودک یا نوجوان است را ارزشمند و موثر و سازنده تلقی می کند.

برای یک کودک هر چه در پیرامونش هست واقعیت دارد و واقعیت را آنچه و آنگونه که می فهمد می شناسد.

قصه وارد زندگی راوی می شود و او سررشته کار را دست می گیرد و از نخ رویا و تخیل برای خودش تنپوشی می بافد که آرزویش دارد و از داشتنش لذت می برد.

وجه دیگر کتاب حرکت اصلاحی قصه است در جهان واقعیت که نویسنده با شیوه ای دل نشین و خوش ساخت، قصه را مصلح اوضاع معرفی می کند. آنجا که راوی تنها امید و پناه ارتباط عمه مهوان با پسرش اقبال می شود که سرنوشتی نامعلوم دارد و کم کم این خود راوی است که در جای اقبال می نشیند تا روح و روان عمه مهوان آرامش گیرد و یا جایی که دختر کوچکی که مادرش را از دست داده و رنگ و بوی مادر را در معلم قصه نویس و قصه گو در می یابد و قصه واقعیت و خیال را در زندگی آنها به پیوند عاطفی می رساند. همه اینها، کتاب «قطاری از کلمات» را به عنوان یک کتاب شاخص و ارزشمند از منظر فنی و محتوایی و فرهنگی به مخاطب معرفی می کند.

وقتی صحبت از اثر تالیفی می شود، منتقد و کارشناس از مولفه ایرانی بودن و ایرانی نوشتن می گوید و می نویسد ولی مساله مهم این است که، آنچه مقدم بر گفتن و نوشتن با صفت ایرانی است، ایرانی زیستن است ایرانی اندیشیدن است. لذا هنرمند و از میان رشته های هنری ، هنر روایت گری جهان و زندگی ، بیش از هر چیز به زیست فرهنگی و آن هم فرهنگ خویش نیازمند است. هنرمند مولف تا با فرهنگ میهن خود مانوس نباشد و از ذخیره های آن بهره نبرده باشد، اثرش مایه ای از ایرانی بودن را عرضه نخواهد کرد.

برای خرید اینترنتی کتاب «قطاری از کلمات» از سایت پاتوق کتاب فردا، اینجا را کلیک کنید.

کاربر گرامی توجه داشته باشید که این بخش صرفا جهت ارائه نظر شما در رابطه با همین مطلب در نظر گرفته شده است. در صورتی که در این رابطه سوالی دارید و یا نیازمند مشاوره هستید از طریق تماس تلفنی و یا بخش مشاوره اقدام نمایید.
نام و نام خانوادگی
پست الکترونیک
نظر
کد امنیتی
اخبار مرتبط
محصولات مرتبط