یامین پور: برای پرداختن به «غرب شناسی» از همه طرف بد و بیراه شنیدیم

به گزارش پاتوق کتاب فردا به نقل از خبرگزاری تسنیم،، نشست نقد و بررسی مجموعه کتاب «روایت تفکر، فرهنگ و تمدن از آغاز تاکنون» با حضور وحید یامین پور، سیدحسین شهرستانی از کارشناسان فرهنگی و سعید زاهدی، سرپرست نویسندگان این مجموعه در کتابفروشی اسم برگزار شد.

زاهدی در ابتدای این جلسه به چرایی نگارش این مجموعه اشاره کرد و گفت: مقام معظم رهبری طی سفری که به کرمان داشتند، در مورد پیشرفت هایی مانند سلول های بنیادی، انرژی هسته ای، سدسازی و ... که انقلاب اسلامی در آن سال ها به آن رسیده بود، اشاراتی داشتند. ایشان همچنین در مضرات لیبرالیسم و سوسیالیسم و محصولات اندیشه غربی نیز نکاتی متذکر شدند. بعد از این بیانات، به این نتیجه رسیدیم که در یک مجموعه چند جلدی به موضوعاتی چون تاریخ، فرهنگ و تمدن بپردازیم و به این سؤالات پاسخ دهیم که مثلاً اگر می گویم لیبرالیسم و سوسیالیسم بد است، چرا بد است؟ و ... در نهایت بعد از چند ماه با سازمان ملی جوانان برای تدوین این مجموعه به توافق رسیده و کار را شروع کردیم.

وی با بیان اینکه در زمان نگارش این کتاب، طرح این موضوعات جدید بود، به محدودیت های نگارش این مجموعه اشاره و اضافه کرد: در ابتدا قصد داشتیم که مسائل اندیشه ای را در قالب داستان طرح کنیم، بعد دیدیم که کسی متوجه نمی شود؛ در نتیجه مجبور شدیم چند مقاله را در ابتدای کتاب ذکر کنیم اما بعد از مدتی نیز متوجه شدیم که کسی حوصله خواندن مقالات را ندارد و در نهایت به یک مقدمه بسنده کردیم

یامین پور نیز در ادامه این جلسه با اشاره به سابقه پرداختن به مسئله غرب شناسی در دهه 70 گفت: در اواخر دهه 70 مکتبی با عنوان غرب شناسی در دانشگاه امام صادق(ع) شکل گرفت که از همه طرف بد و بیراه می شنید. در آن هنگام، آگاهی اهمیت داشت؛ آگاهی ای به مختصات تاریخ برای پاسخ به پرسش هایی چون نور کجاست؟ ظلمت کجاست؟ جبهه حق کدام طرف است؟ و ... عجیب این بود که برای پاسخ به این سؤال ها منبعی وجود نداشت. برای پرداختن به این موضوعات سختی کشیدیم. بعد از جست وجو، کمی آگاهی یافتیم و توانستیم تاحدودی برای این سؤالات، پاسخی پیدا کنیم؛ هرچند پاسخ ها کوتاه بود و گاه قابل اتکا هم نبود، اما حالا بعد از 14 سال از نگارش آن، هنوز که هنوز است مجموعه ای کارآمد است.

این کارشناس امور فرهنگی یادآور شد: تلقی ما این بود که دانشجوی 15 سال قبل اگر می‎ خواهد از دگم های اندیشه ای اطرافش فرار کند، باید نگاه خود را به خود و پیرامونش تغییر دهد و این انکشاف بود. وقتی از این منظر به آن نگاه کنیم، علم حاصل می شود و کتاب معتبر دانشگاهی ماحصل آن خواهد بود. ما می خواستیم بگوییم که نسبت به این اتفاقات حرف داریم که با آنچه که در تلویزیون و دانشگاه می گویند، فرق دارد. این کتاب یک اثر آموزشی است برای آشنایی، نه بداهه گویی. سعی شده اطلاعاتی که داده می شود مستند و معتبر باشد.

شهرستانی در ادامه این نشست نیز به محتوای مجموعه حاضر اشاره کرد و افزود: این مجموعه، مجموعه قابل دفاعی است. این کتاب بر پایه نظریه دکتر فردید و با بیان دکتر رجبی تألیف شده است؛ زیرا اولین چیزی که به ذهن می رسد، این است که درس گفتارهای تاریخ تمدن مرحوم فردید در آن دیده می شود. نکته بعدی این است که این کتاب دارای یک پارادوکس است. فردید معتقد بود که تمدن ظهور اسماء الهی است، ولی این مجموعه این موضوع را طرح می کند که تمدن قدم به قدم به وجود می آید.

وی ادامه داد: نکته بعدی این است که این مجموعه جزوه ای است که به کتاب تبدیل شده است. از این جهت می گویم مرحوم فردید روحیه شفاهی داشت و بقیه طرفداران ایشان نیز همین گونه بوده اند. این روحیه در کتاب نیز دیده می شود؛ به همین دلیل می توان گفت که مجموعه حاضر یک کتاب آموزشی است نه تأسیسی در حوزه علم. علت دیگر آن این است که این کتاب هیچ پشتوانه ارجاعی ندارد و خودش نیز منبع نیست؛ چون آموزشی است.