دومین نشست نقد و بررسی چشمانداز بیستونهمین دوره جشنواره فیلم فجر با حضور «مهدی کلهر» مشاور فرهنگی پیشین رئیسجمهوری، «مسعود فراستی» منتقد سینما، «وحید جلیلی» روزنامهنگار و «محمدتقی فهیم» مجریـکارشناس، در فرهنگسرای رسانه برگزار شد.
* فهیم: بخش «نوعی نگاه» در جشنواره فیلم فجر، فاجعه به بار خواهد آورد
در ابتدای این مراسم که به همت ماهنامه سینما رسانه و گروه فرهنگیـهنری سیب برپا شد، محمدتقی فهیم درخصوص جشنواره فیلم فجر گفت: هالیوود از دو قبل از برگزاری فستیوالهای خود، همه مسائل و جوانب را مشخص میکند و هیچ کشمکشی در این میان وجود ندارد، ولی در ایران و در سراسر جشنواره فجر، جنگ و خصومت حکمفرما است.
وی در خصوص بخش «نوعی نگاه» گفت: اگر هیئت انتخاب، فیلمهای این بخش را کنار گذاشته بود و در کل اعلام میکرد که آنها را در بخش مسابقه شرکت نمیدهد؛ اعتراضی انجام نمیگرفت ولی زمانیکه فیلمها را دارای دید خاصی میانگارند، بخش تازه اختراع شده خودشان را ایجاد کرده و این فیلمها را در آن بخش میگنجاند و این موضوع موجی منفی ایجاد کرده که باعث فاجعهآفرینی میشود.
وی در ژباره هیئت داوران نیز گفت: در هیچ جای دنیا هیئت داوران از میان مدیران جشنواره یا از وابستگان دولت نیستند در حالیک ه در ایران این اتفاق افتاده است و این مسئله جشنواره را به انحراف میکشاند.
* فراستی: توانایی ایستادن در برابر جشنوارههای سینمایی بیهویت و بیدین را نداریم
به گزارش فارس، در ادامه این نشست، مسعود فراستی درخصوص تیزرهای جشنواره سالهای قبل گفت: تیزرهای سالهای قبل را بسیار بد میدانم زیرا نشان دهنده سینمایی پر فریب و پر زرق و برق است.
وی در ادامه افزود: به اعتقاد من، هر تیزر باید هویت داشته باشد. مانند تیزرهای جشنوارههای غربی که دارای هویت هستند و به اعتقاد من از تیزرهای مذهبی برای یک جشنواره سینمایی نباید استفاده کرد زیرا سینمای ما سینمای مذهبی نیست و این خود یک فریب است و در واقع؛ سینمای ما ویترینی است که از این ویترین محتوای معلوم نمیشود.
فراستی در باره سینمای ایران گفت: در سینمای ایران هر کسی ساز خود را میزند و بعضاً افرادی نیز گیتار خودشان را میزنند و افرادی نیز دلخوش به این هستند که سینمای ایران را هدایت میکنند.
وی در ادامه افزود: عدهای هم سینمای ایران را نظارت میکنند که خود استاد سانسور هستند و به اعتقاد من این نظارت و نگاه بسیار بد است.
این منتقد سینما درباره بخش نوعی نگاه در جشنواره فیلم فجر گفت: نوعی نگاه یعنی نوعی راه ندادن در جشنواره ولی آیا درست است که عنوانش را عوض کنند.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: اگر این نوع نگاه در نگاه شما میگنجد که پس باید در بخش مسابقه جشنواره شرکت داده شود و اگر نمیگنجد پس چرا بخشی را اختراع کرده و این فیلمها را در آن گنجاندهایم و به اعتقاد من این نوع اداهای فرهنگی به ما نمیآید.
این منتقد سینما در ادامه خاطرنشان کرد: یکی از فیلمهایی که در بخش «نوعی نگاه» گنجانده شده است را دیدهام و به اعتقاد من فیلمی بسیار عالی است، ولی فیلمهایی در مسابقه هستند که برای نظام بیخطر، بیاثر و محافظهکار باشند.
وی در خصوص نقدهای موجود به جشنواره فیلم فجر گفت: خیلیها از اکنون جلوی نقد را گرفتهاند و میگویند به جای نقد، تحلیل کنید و مطمئناً ته جشنوارهای که نقدی نداشته باشد، هیچ چیز نخواهد بود.
فراستی درخصوص مشکلات موجود در سینما گفت: عدم اعتقاد به مردم به این معناست که ما دنبال آدمهایی میگردیم که نخبه باشند و این نخبگان به جای مردم تصمیم میگیرند و این موضوع به تشکیل سینمای دولتی میانجامد.
فراستی در خصوص ابزار سینما گفت: سینما ابزار نظرات ما است و برای این ابزار بسیار پول خرج میکنیم ولی اگر چیزی از این سینما را قبول نداشته باشیم آن را انکار میکنیم.
این منتقد سینما در ادامه با اشاره به کاهش تعداد افراد اهل تفکر و اهل هنر گفت: معدود افراد باقیمانده نیز برجساز شدهاند و به جای فیلمسازی برجسازی میکنند و این برجسازی نتیجه عکسالعمل دولت است.
فراستی در ادامه افزود: به اعتقاد من دلارفروشی شرف دارد به کسی که فرهنگ خود را میفروشد و از باج دادن به کسانی که اعتقاد خود را میدهند اعتقادی ندارم در این میان فضای به وجود میآید که کسانی که اعتقاد دارند به خاطر اعتقاداتشان دادگاهی میشوند.
فراستی خاطرنشان کرد: به اعتقاد من کسانی که از سینما میترسند و صدای خود را بر سر این سینما بلند نمیکنند اعتقاداتشان محکم نیست و این سینما را برای خود هیولایی تصور کردهاند و اعتقادم بر این است که هیچ پدیدهای افراد با اعتقاد را نمیلرزاند بلکه این افراد را بر اعتقادات خود محکمتر میکند.
فراستی درخصوص هنر انقلابی و انتقاد پذیری گفت: کسی که هنر انقلابی میخواهد باید انتقادپذیر باشد و برای این هنر از تمام توان خود خرج کند.
وی در ادامه در خصوص عدم نقدپذیری افراد گفت: وقتی نقد در جامعه ممنوع میشود نتیجهاش بالا رفتن مدیران و افرادی است که به مردم اعتقاد ندارند و خود باعث بروز مشکلاتی میشوند.
فراستی درخصوص بروز پدیده فیلم فارسی در 5 سال اخیر گفت: چرا مدیران ما توجهی به آمار بیسابقه بروز فیلم فارسیها در 5 سال اخیر نمیکنند؟
وی در بخش پایانی سخنان خود مدعی شد: من بر این اعتقاد هستم که فیلم فارسیها را کسی جز حکومت هدایت نمیکند و ما در مقابل اینگونه جشنوارههای سینمایی بیهویت و بیدین، هیچ توانی برای ایستادن نداریم.
* جلیلی: انتظار میرود یک فیلم سینمایی با موضوع «شهید رجایی» ساخته شود
به گزارش فارس، وحید جلیلی در ادامه این نشست به بیان نکاتی در مورد سینمای ایران پرداخت و گفت: میخواهم بدون پرده و واضح صحبت کنم به همین دلیل میگویم در برخی دورانها، رانتهای بسیاری به جریان روشنفکری داده شد و سینمای کنونی، سینمای 100 درصد دولتی اما ضد انقلاب است. سینمایی که همه چیز خود را از دولت گرفته اما یک ضد انقلاب به تمام عیار است.
جلیلی در ادامه افزود: مصداق صحبتهایم فیلمی با نام «زادبوم» است که حوزه هنری تمام بهای این فیلم را پرداخت کرد، ولی این فیلم به شکل گلدرشتی بسیجیان را مسخره میکند که این افراد در این فیلم فریاد میزنند «حقیقت برو گم شو!» و این به این معنا است که حوزه هنری پولی را خرج کرده است تا بسیجیان را مسخره کند.
وی افزود: فیلم بعدی قابل ذکر «تنها دو بار زندگی میکنیم» است که در این فیلم، فردی که سالها قبل عضو گروهکها بوده است بعد از سالها تصمیم میگیرد تا افرادی را که مسبب اخراج او در زمان دانشجوییاش و به دلیل گروهکی بودنش بودهاند؛ بکشد، ولی وقتی تصمیم میگیرد تا یک فرد مذهبی مؤثر در آن جریا را بکشد از این تصمیم منصراف شده و او را رها میکند، ولی این فرد مذهبی خود اسلحه را برداشته به طرف مغزش گرفته و خودش را میکشد.
وحید جلیلی در مورد فیلم «تنها دو بار زندگی میکنیم» اضافه کرد: تمام این فیلمها را حوزه هنری ساخته است و پولها خرج آن کرده است. حوزه هنریای که قرار بود پای اصول این انقلاب بایستد!
سردبیر ماهنامه «راه» در ادامه افزود: به اعتقاد من، سینما باید دولتی باشد زیرا ما انقلابی داشتهایم که دولت نماینده این انقلاب و مردم است ولی آیا همین دولتها با آثار سینمایی خود وفادار به انقلاب بودهاند؟!
جلیلی در ادامه با اشاره به مردمیبودن دولت نهم و دهم گفت: انتظار میرود از دولت پرافتخار کنونی که به انرژی هستهای نیز دست یافته است، یک فیلم سینمایی از «شهید رجایی» که مصداق مردمی بودن است، بسازد. به اعتقاد من سینما باید دولتی باشد اما با آرمانهای انقلابی. اگر سینما مردمی شود روشنفکری حذف خواهد شد.
جلیلی درخصوص جغرافیای سینمایی کشور گفت: سینمای ما جغرافیای سینمایی ندارد و از 100 فیلم خود 90 تای آن از منطقه تجریش تا ونک است و من بر این اعتقاد هستم که ما به جای سینمای ایران، یک کلاژ تصویری داریم که اسمش را سینما گذاشتهایم در حالی که این کلاژ، هیچ تاریخ و فرهنگی در خود ندیده است.
جلیلی در پایان سخنان خود خاطرنشان کرد: در کشور ما 6 هزار و 200 شهید ترور وجود دارد، از رئیس جمهور گرفته تا غیره، ولی آیا یک فیلم سینمایی از این افراد وجود دارد؟! حال بیاییم کلاه خود را قاضی کنیم، اگر قرار بود هالیوود از این افراد فیلم بسازد، تا به حال چند فیلم ساخته بود؟
* کلهر: سیاستی که فرهنگ در سایه و حاشیه آن قرار گیرد را بر نمیتابم
به گزارش فارس، در ادامه این نشست «مهدی کلهر» کارشناس مسائل فرهنگی در باره مسائل فرهنگی سخن گفت و بر لزوم تقویت صدا و سیمای جمهوری سالامی ایران تأکید کرد.
وی گفت: من با دید سینما، ایدئولوژیک و ابزار حکومتی و اینکه فرهنگ در زیر سایه سیاست قرار بگیرد، بسیار مخالف هستم و از این موضوع به شدت بیزارم، به همین علت در سالهای گذشته از کابینه میرحسین موسوی جدا شدم، زیرا سیاستی که فرهنگ در ظل آن باشد را نمیپذیرم.
کلهر با تأکید بر اینکه نسبت به هیچ دولتی انتقاد نمیکند، ادامه داد: به سیاستی که فرهنگی باشد، بسیار احترام گذاشته و از آن دفاع خواهم کرد، زیرا فرهنگ جایگاهش بالاتر از هر بحث دیگری است.
وی درباره سطح شعور مخاطبان و تولید فیلم فارسی نیز گفت: سینمای مبتذل فارسی زمان شاه یک سال قبل از انقلاب توسط همین مردم تحریم شد تا جایی که در سال 56 شاهد ورشکستگی سینمای فیلم فارسی هستیم پس این دلیلی محکمی بر شعور ملت است.
این کارشناس مسائل فرهنگی با تأکید بر اینکه خود مردم باید هنرمند انقلابی و هنر انقلابی را تشخیص دهند، گفت: در سالهای گذشته مردم فاصلهای بین خود و هنرمندان نمیدیدند و اگر قرار بود هنرمندان غیرانقلابی را ترد کنند این کار را کرده و آنها به زمین میخوردند اما متأسفانه یک دیوار آهنین جلوی مردم و هنرمندان و اهل هنر ایجاد کردهایم.
کلهر در خصوص شورای عالی سینما نیز خاطرنشان کرد: برگزاری شورای عالی سینما بزرگترین خیانت به مردم است، زیرا وجود این شورا هیچ تفاوتی با نبود آن ندارد. مشکل سینمای ایران در شورای سینمایی حل نمیشود، زیرا خیلی از کشورهای غربی روی مسائل فرهنگی و هنری ما خیمه زدهاند و این مسئله راهکار دیگری را میطلبد.
مشاور فرهنگی پیشین رئیسجمهوری با تأکید بر مردمی شدن سینما گفت: سینما باید مردمی شود، یعنی مردم احساس کنند کارگردان دغدغه آنها را در کارشان میگوید و به اعتقاد من، مردم همه جا اثبات کردهاند شعور انتخاب یک اثر خوب را دارند.
مهدی کلهر در پایان این نشست خاطرنشان کرد: گاهی خودفروشی میکنیم تا دیندار شود، زمانی هم دین خود را میفروشیم تا پولدار شویم و زمانی هم خودمان را میفروشیم تا پولدار شویم. به اعتقاد من، ریا و تزویر ما را احاطه کرده است، تا جایی که برخی اوقات، دینفروشی و شهید فروشی میکنیم و حتی سابقه انقلابی خود را میفروشیم.