کتاب «زن در اسلام‌؛ کلیات و مبانی» منتشر می‌شود

جلد اول کتاب «‌زن در اسلام؛ کلیات و مبانی‌» نوشته فریبا علاسوند به زودی منتشر می‌شود.

به گزارش خبرگزاری رسا، فریبا علاسوند، علاوه بر تحصیلات حوزوی بیش از پانزده سال سابقه پژوهش و کارشناسی در حوزه مطالعات زنان را در کارنامه خود دارد و چهره‌‌ای شناخته‌شده در محافل علمی داخلی و مجامع بین‌المللی است. علاسوند در این کتاب، با استفاده از منابع و متون اسلامی در مباحث مربوط به زنان، موضوعات مطرح شده را بطور شایسته تبیین، پرسش‌ها را تشریح و پاسخ‌ها را عالمانه و نظام‌مند ارائه کرده است.

این مصاحبه خواننده را با مباحث کتاب «‌زن در اسلام‌؛ کلیات و مبانی» به صورت روشن‌تر آشنا می‌کند.

* کتاب زن در اسلام با چه هدفی نگاشته شده و پاسخگوی چه چالش‌ها و خلأهایی در حوزه زنان است؟

هدف از نگارش این کتاب، در وهله اول، توسعه متون مستند در حوزه دین و جنسیت است؛ به همین دلیل مستندات و ارجاعات پژوهشی این اثر، متکثر و معتبرند. دیگر اینکه، در موضوع «مطالعات زنان با رویکرد اسلامی» متن آموزشی جامعی در اختیار نبود؛ بر این اساس کوشش شد مجموعه‌ای براساس ویژگی‌های یک متن آموزشی تألیف گردد. و بالاخره، تدوین و تألیف اثری نسبتاً کامل با موضوع «زن در اسلام» که تا حدودی نگاه تطبیقی نیز داشته باشد، هدف دیگری بود که امیدوارم در رسیدن به این هدف موفق بوده باشیم.

* آیا برای نگارش این کتاب از الگوی خاصی (تربیتی، اعتقادی، اخلاقی) استفاده شده است؟

اگرچه عنوان کتاب «زن در اسلام» است و پیرو این امر می‌بایست مباحث درون‌دینی در کتاب طرح شود، اما به دلیل ابتنای مباحث بر پاره‌ای مبانی، هفت فصل از جلد نخست کتاب حاوی موضوعاتی است که در مواردی از مباحث دینی به شمار نمی‌آید. بر این اساس، شیوه طرح مطالب متفاوت است؛ به عنوان مثال، موضوعات شخصیت‌شناسی مانند بحث از جایگاه انسانی بحثی هستی‌شناسانه است و روش بحث در آن عقلی است؛ چنان که بحث جایگاه ارزشی و به تبع آن، موضوع رابطه جنسیت و ارزش‌ها مربوط به فلسفه اخلاق است و از روش علمی خود بهره می‌جوید. گاه ادبیات بحث گزارشی و در مواردی تحلیلی و انتقادی است. با توجه به غالب مطالب، جلد اول کتابی تبیینی ـ تحلیلی در مبانی و جلد دوم کتابی گزارشی ـ توجیهی در زمینه فقه و حقوق به حساب می‌آید.

* دامنه پوشش مخاطبین چه گروه‌هائی هستند و دستاورد‌های کتاب برای مخاطبین چیست؟ آیا کتاب از ویژگی‌های خاص برخور‌دار است که مخاطبین باید در مطالعه به آن توجه داشته باشند.؟

گرچه این کتاب به عنوان اثری آموزشی برای مقطع سطح دو در حوزه علمیه و دوره کارشناسی در دانشگاه نوشته شده است اما، به نظر می‌رسد، در حال حاضر که از یک سو ادبیات علمی مباحث زنان در حوزه جنسیت و دین گسترش نیافته و از سوی دیگر رشته مطالعات زنان در حوزه راه‌اندازی شده و طلاب با زمینه علمی کافی وارد این رشته نمی‌شوند، برای سطح 3 نیز مفید خواهد بود. همچنین از این مجموعه می‌توان جهت ارتقاء متون واحد حقوق با گرایش مطالعات زنان در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه نیز استفاده کرد. و بالاخره اینکه، علاقمندان به مباحث «دین و جنسیت» نیز می‌‌توانند از این اثر به عنوان کتاب مطالعاتی و پژوهشی مستند که آراء بزرگان دینی را منعکس کرده است، بهره‌برداری کنند.

ویژگی مهم این کتاب طرح مبانی در یک جلد با رویکردی تطبیقی؛ و ارائه نظرات اندیشمندان مسلمان و گزارش دیدگاه‌های مفسران و فقهای عظام در مجلد دیگر بر مبنای رأی مشهور است. درعین حال در مواردی نیز به حسب نیاز به دیدگاه‌های رقیب نیز اشاراتی شده است. شاید بتوان فهرست مطالب این کتاب را یک دوره قابل قبول برای مطالعه مباحث زنان به حساب آورد که به اکثر موضوعات با رویکرد جنسیت و دین پرداخته است. نکته مهمی که خوانندگان باید به آن توجه کنند این است که گاهی یک بحث ادبیات علمی خاص خود را دارد که تا سقف معینی می‌توان آن را ساده‌سازی کرد؛ به همین جهت در مواردی مباحث کمی سنگین به نظر می‌رسند که گریزناپذیر بود.

* کتاب چه رویکردی را در مسائل و مباحث مربوط به زنان دنبال می‌کند؟ آیا دست‌یابی به حل مسائل جدید در حوزه زنان و پاسخگویی به شبهات با رویکرد به منابع و متون دینی مد نظر بوده است و یا با تأکید بر وظایف یک زن در عرصه‌های مختلف دست‌یابی به الگوی جامع زن مسلمان مد نظر قرار گرفته است؟

پاسخ به شبهات، تولید روش علمی در برخی مباحث و بازخوانی جایگاه علمی برخی گزاره‌ها در حوزه مطالعات زنان، بررسی تطیبقی موضوعات زنانه با تأکید بر تبیین روزآمد فکر دینی، معرفی نظریه‌های فمینیستی به حسب موضوعات در کنار گزارش مستند و خلاصه‌ای از مکاتب کلان فمینیسم همراه با نقد، تبیین نظام حقوقی اسلام در‌باره زن و خانواده در سه عرصه حیات فردی، خانوادگی و اجتماعی محورهای کلان کتاب را تشکیل می‌دهند.

اگر این کتاب در طرح محورهای خود موفق باشد می‌تواند در طراحی الگوی زندگی زن مسلمان مورد استفاده قرار بگیرد. البته باید در نظر داشت که این کتاب در زمره کتب آموزشی است و از آثار نظریه‌پردازانه محسوب نمی‌شود، بنابراین طبیعی است که از معیارهای متون آموزشی تبعیت ‌کند در غیر این صورت، خود، یک نقیصه برای کتاب محسوب خواهد شد.