مرکز پژوهش و اسناد ریاست جمهوری

با عنایت به اهمیت و جایگاه پژوهش در برنامه ریزی ها و تصمیم گیری های اصولی و منطقی ، در ساختاردفتر رییس جمهور همواره واحدی به نام پژوهش، پیش بینی و به عنوان بازوی علمی و مشورتی دفتر مطمح نظر بوده است .قبل ازسال 1385 اهم فعالیت های این مرکزدر قالب دفتر پژوهش و انتشارات تعریف وانجام می شد.پس از آن، با ادغام این مرکز با مرکز اسناد، ساختار فعلی با مأموریت های جدیدشکل گرفت که هدف نهایی آن افزایش ضریب کاربردی شدن تولیدات پژوهشی به منظور بهره گیری بیشتر دفتر رییس جمهور بود.
این مرکز هم اکنون از زیر شاخه های معاونت ارتباطات و اطلاع رسانی دفتر رئیس جمهور است. همانطور که اشاره شد مأموریت اصلی این مرکز پشتیبانی فکری از دفتر رئیس جمهوراست.در پرتو این ماموریت ، این مرکز در تلاش است با بهره گیری از ظرفیت های علمی و تخصصی مراکز تحقیقاتی و علمی کشور و نیزاستفاده موثر از اسناد موجود در مرکزبه بررسی، تدوین و انتشار آرا و اندیشه ها رییس جمهور و اقدامات و عملکردهای دولت بپردازد.در این راستا تلاش می گردد با کاربردی نمودن فعالیت ها و یافته های پژوهشی، در جهت تحقق اهداف وبرنامه های دولت اقدام ودر نهایت در ترویج و توسعه ارزش های نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران در عرصه مدیریت اجرایی کشورگام های عملی تری برداشته شود.
به منظور نیل به اهداف پیش بینی شده، علاوه بر بهرهگیری از امکانات مرکز، تلاش مستمری نیز برای ارتباط مؤثر با مراکز علمی و صاحبنظران در حوزههای مرتبط با مأموریت و فعالیت مرکز وجود دارد.در این ارتباط سعی میشود با ایجاد پل ارتباطی میان این مرکز و نخبگان و مراکز علمی و پژوهشی از اندیشهها، طرحها و یافتههای پژوهشی استفاده بهینه به عمل آید .
در همین ارتباط برگزاری نشست های تخصصی و دعوت از استادان ،صاحب نظران و نخبگان برای بحث و بررسی پیرامون مسائل و موضوعات گوناگون مرتبط با برنامههای دولت نیز از دیگر فعالیتهای این مرکز میباشد. بخش دیگری از فعالیتهای مرکز، انتشار کتابها، مقالات وگزارشهای علمی متعددی است که به فراخور نیازهای دفتر رییس جمهور تهیه، تدوین و منتشر میشود.این مرکز در برنامههای خود چشماندازهای زیر را ترسیم نموده و با جدیت در صدد عملیاتی کردن این موارد میباشد:
- جلب مشارکت و همفکری همهجانبه اندیشمندان ونخبگان علمی کشوردر تصمیمسازی و تصمیمگیری ها که موجب برقراری فضای تعامل و ایجاد تفاهم بیشتر میان دولت و مردم با گرایش های مختلف سیاسی، دینی و فرهنگی خواهد بود.
- ساماندهی و برقراری تعامل و ارتباط با کلیه مراکز و دستگاه های دولتی مؤسسات عملی و پژوهشی، آموزشی در کشور و مراکز معتبر جهان.
- هماهنگی میان سازمان ها و نهادهای ارایه دهندۀ خدمات پژوهشی و اسنادی به دولت در قالب خدمات الکترونیک تعاملی و یکپارچه
-کمک به ارتقا سطح علمی، آموزشی و تحقیقاتی کشور در زمینه مأموریتهای مرکز
-ایجاد زمینه مناسب برای استفاده از سرمایه های انسانی، ارتباطی، ساختاری و تکنولوژیکی و فناوری دفتر رئیس جمهور
-شناسایی و اولویت بندی نیازهای علمی دولت و دفتر رئیس جمهور و تبدیل آن به پروژهش های کاربردی
-ایجاد بانک اطلاعاتی و برقراری ارتباط و تعامل مستمر با اندیشمندان، مجامع علمی و مؤسسات معتبر مطالعاتی و کارشناسان و صاحبنظران
- توسعه و ساماندهی نظام اطلاع رسانی و اطلاع یابی روزآمد
- شفاف سازی و تبیین اولویت های پژوهشی
- مدیریت سرمایه های فکری در حوزه پژوهش و اسناد
هم اکنون این مرکز از سه مدیریت " پژوهش و انتشارات،" اسناد" و"هماهنگی وامورعمومی" تشکیل شده است.اهم مأموریتها و وظایف مدیریتهای مرکز به شرح ذیل می باشد:

الف ـ مدیریت پژوهش و انتشارات
این مدیریت ضمن تعریف و تدوین محورهای تحقیق، هدایت، نظارت و انتشار آنها را از مرحله شروع تا انتشار بر عهده دارد.همچنین، درتهیة متن پیامها و سخنرانیها و سایر اطلاعات مورد نیاز برای استحضارریاست محترم جمهوری، معاونت ارتباطات و اطلاعرسانی را یاری میدهد. مدیریت از سه گروه: پژوهشهای راهبردی ، پژوهشهای کاربردی و انتشارات تشکیل شده است که مهمترین وظایف آنها به شرح زیر می باشد:

1 ـ گروه پژوهشهای کاربردی
1/1- تهیه، تدوین و پیشنهاد اولیه پیامهای ریاست محترم جمهوری درمناسبتهای مختلف و پیشنهاد محورهای سخنرانی رئیس جمهور به طرق ذیل:
ـ فراخوانی مشاورین و معتمدین ریاست محترم جمهوری،دانشگاهیان، نخبگان و صاحبان اندیشه و نظر و نیز مؤثرترین حوزه گفتمانی رئیس جمهور و دولت اسلامی، پردازش ایده ها، نظریات و مشاوره های وارده جهت استحضار رئیس جمهور.
ـ هماهنگی با دستگاههای ذی ربط.
2/1- بررسی شیوه های دیپلماسی عمومی و جریان سازی مبتنی برآینده شناسی جهت بهره برداری کاربردی ریاست محترم جمهوری در سخنرانیها و مصاحبه های خارجی.
3/1- استخراج لیستی از تأکیدات و دغدغه های محوری ریاست محترم جمهوری و سفارش تدوین و تألیف کتب، مقالات و برنامه های رادیویی و تلویزیونی در این حوزه مسبوق به استفاده از دیدگاههای ایشان به منظور فرهنگ سازی و توسعه ادبیات ودانش واژه های ذی ربط
4/1- رصد اظهارات، نقد و نظر منتقدین و همسویان رئیس جمهور ودولت اسلامی در نشریات داخل و خارج کشور
5/1 ـ بررسی و تلخیص کتابها، مقالات و گزارشهای تخصصی درخصوص آراء واندیشه های رئیس جمهور و گفتمان دولت اسلامی
2 ـ گروه پژوهشهای راهبردی
1/2-ارائه چشم انداز، سیاستها، راهبردها، برنامه ها و الگوهای مورد نیاز دولت اسلامی و رئیس جمهور
2/2- تعیین اولویتهای پژوهشی و مهندسی تدوین و تألیف دیدگاهها وآثار ریاست محترم جمهوری
3/2-ایجاد اتاق فکر و حلقه های اندیشه ای همسو با رئیس جمهور ومبانی نظری دولت اسلامی با حضور محققان، پژوهشگران و نخبگان به منظور نوزایش اندیشه ای، ادبی، مفهومی و آفرینش نظریات جدید و پیشنهاد آن به رئیس جمهور
4/2-تبیین مبانی، منابع و مؤلفه های اندیشه ای رئیس جمهور و دولت اسلامی جهت ارائه منظومه منظم و انسجام یافته گفتمانی بر اساس قرآن، احادیث، قانون اساسی، دیدگاههای حضرت امام (ره)، مقام معظم رهبری، چشم انداز کشور وسیاستهای کلان نظام و دیدگاههای ریاست محترم جمهوری
5/2 ـ برقراری ارتباط فعال و همکاری دو سویه و ایجاد هماهنگی اندیشه ای در مراکز علمی، فرهنگی و مؤسسات فرهنگی و پژوهشی داخل و خارج کشور وحوزه های مؤثر بر فرهنگ عمومی در کشور به منظور بسترسازی برای ارتقاء کمی و کیفی فعالیتهای پژوهشی، بسط و تعمیق مبانی نظری دولت اسلامی و اندیشه ها و آرای رئیس جمهور محترم
6/2-تبیین واژه های مرجع و کلیدی مرتبط با مبانی دولت اسلامی وآراء و اندیشه های رئیس جمهور محترم به منظور فرهنگ سازی و ایجاد ادبیات مشترک
3 ـ گروه انتشارات
1/3-جمع آوری کتب و نشریات مرتبط با موضوع آثار و اندیشه های رئیس جمهور به زبان های فارسی و سایر زبان ها در داخل و خارج کشور
2/3-ایجاد بانک اطلاعات جامع، نظام مند، به هنگام، پیشرفته و معتبر در زمینه آثار، اندیشه ها، آراء، تدابیر و دستورات و بازتاب فعالیت ها و اقدامات رئیس جمهور
3/3-فراهم نمودن زمینه های مناسب تشویق و ترغیب و هدایت نویسندگان، پژوهشگران، ناشران و عرضه کنندگان محصولات فرهنگی جهت آفرینش آثار و تألیفات مستقل همسو با نظریات رئیس جمهور و دولت اسلامی
4/3- حمایت مادی و معنوی از کتب، پایان نامه ها،مقالات، تحقیقات وایجاد هماهنگی با مؤسسات و ناشران به منظور طبع و نشر آراء رئیس جمهور و دولت اسلامی در قالب کتاب و مقالات.
5/3 ـ انتشار فصلنامة نامة دولت اسلامی(تاکنون 8 شماره از آن منتشر شده است).

ب. مدیریت اسناد
این مدیریت در دو حوزة: ساماندهی، فهرستنویسی و نمایهسازی اسناد موجود در آرشیو مرکز و همچنین انتشار برخی از اسناد به صورت کتاب فعالیت دارد.این مدیریت نیز متشکل از سه گروه ذیل است:
1-گروه تدوین و آرشیو مکتوب
1/1-آرشیو مکتوب: نگهداری کلیه مجموعه های تهیه شده اعم از مکتوبات و تألیفات منتشره و غیرمنتشره و نیز کارنامه های ماهانه، فصلی و سالانه رئیس جمهور
2/1- دریافت نوبه ای اطلاعات دفتر و نهاد ریاست جمهوری به منظورنگهداری
3/1- پیاده نویسی کلیه نوارهای سخنرانی، مصاحبه ها، گفتگوها، جلسات،شوراها و ...
4/1- بازشنوایی، نمونه خوانی و ویرایش اولیه متضمن اعمال رسم الخط واحد و تنظیم ارجاعات لازم و ذکر منابع مورد نیاز
2-گروه تحقیق و بررسی اسناد تاریخی
1/2- بررسی اسناد و آماده سازی اطلاعات جهت تدوین و تالیف کتاب سندها و مقالات
2/2- تعامل مناسب و فعالانه با مراکز اسنادی داخل و خارج
3/2- انعقاد توافقنامه های همکاری با مراکز سند پژوهی و کارشناسان ومورخان به منظور تبادل اطلاعات و تسریع در ساماندهی اسناد
4/2-استفاده از اسناد موجود در زمینه های روابط سیاسی ایران بادیگر کشورها برای تهیه گزارشهای توجیهی دیدارها و ملاقات های رئیس جمهور
5/2-ارائه خدمات پژوهشی به محققان و سازمانها
3-گروه فهرست نویسی و ساماندهی اسناد
1/3- ساماندهی اسناد تاریخی قبل از انقلاب و پس از آن بر اساس استانداردهای نگهداری فیزیکی و متدهای سند پژوهی
2/3- فهرست نویسی و نمایه سازی اسناد
3/3- طبقه بندی اسناد بر اساس معیارهای حفاظتی و امنیتی
4/3- مکانیزه کردن اسناد و اطلاعات تاریخی به منظور رهایی از وضعیت اسفبار کنونی نگهداری سندهای در اختیار مرکز و غبارزدایی و رسوب زدایی اسناد
5/3- ایجاد آرشیو مناسب مطابق با استانداردهای نگهداری اسناد
6/3-ساماندهی مخازن اسنادی و جاریزی پرونده ها در جزوه دانهای استاندارد و یکدست