loader-img
loader-img-2
بعدی
بعدی بازگشت
بعدی بازگشت

چارلز رایت میلز

چارلز رایت میلز در سال 1916 در واکو، واقع در تگزاس از یک خانواده طبقه متوسط کاتولیک متولد شد. در جوانی به مدرسه نظامی روستایی فرستاده شد. پس از یکسال میلز در دانشگاه تگزاس در شهر آستین برای تحصیل پذیرفته شد. در دانشگاه میلز به مطالعه فلسفه پرداخت. میلز درسال 1939 از دانشگاه ایالتی تگزاس با درجه فوق لیسانس در رشته جامعه ­شناسی فارغ ­التحصیل شد. سپس در دانشگاه ویسکانسین تحت نظارت جامعه­ شناسان معروفی از جمله هوارد بکر و هنس گرث ادامه تحصیل داد و در سال 1941 به درجه دکتری در رشته جامعه­ شناسی نائل آمد. از سال 1941 تا 1945 به عنوان استادیار جامعه­ شناسی در دانشگاه مریلند به تدریس اشتغال داشت. وی از سال 1945 تا پایان عمر در دانشگاه کلمبیا به تدریس و پژوهش پرداخت و عضو دفتر مطالعات کاربردی بود. میلز در اواسط دهه 1950 تا سال 1961 به کشورهای آمریکای لاتین و اروپا سفر کرد. وی از شوروی، فرانسه، و کشورهای اسکاندیناوی دیدن نمود. در سال 1959 به عنوان استاد مدعو در دانشگاه لندن به تدریس پرداخت. میلز سرانجام در بیستم مارس سال 1962 در وست نیاک نیویورک از دنیا رفت.

زمینه فکری
یکی از متفکرانی که بر روی آراء میلز تأثیر گذاشت تورشتاین وبلن بود، میلز وبلن را به عنوان منتقد اجتماعی و نظریه­ پردازی که از مارکس بهره گرفت، مورد ستایش قرار می­­داد. تضادهایی که وبلن در جامعه آمریکا مطرح می­کرد و این عقیده که بین تحلیل اجتماعی و نقادی اجتماعی رابطه تنگاتنگی وجود دارد را می­­توان در تفکر میلز مشاهده نمود. هردو رادیکال بودند، اگر چه هیچ کدام مارکسیست نبودند. میلز همانند وبلن، از اندیشه­ های مردم گرایانه امریکایی تأثیر پذیرفت.
همچنین میلز به طور مشخص در سه زمینه از ماکس وبر تأثیر پذیرفته است:
1- اولین تأثیرپذیری در زمینه­ روش­شناسی است، وبر معتقد بود که از یک طرف ساختارهای اجتماعی عوامل محرک انسان را می­سازند و از طرف دیگر همین ساختارها حالات روانی انسان را که افراد با آن ها درگیرند زیر نفوذ دارند. به عبارتی جامعه تا عمیق­ترین احساسات انسانی را زیر نفوذ دارد ولی همین ساخت اجتماعی را انسان­ها آفریده­اند.
2- دومین موضوع مسأله قدرت است. قدرت در آثار وبر معنا و حیطه گسترده­ای دارد و از روابط شخصی تا مناسبات میان دولت­ها را شامل می­شود.
3- سومین حوزه جامعه­شناسی طبقات اجتماعی است، طبقه اجتماعی، منزلت و حزب سیاسی عناصر اصلی نظام قشربندی اجتماعی هستند که بر توزیع قدرت متکی است. این نظر وبر با جبر اقتصادی که اقتصاد را عامل تعیین­کننده در حیات اجتماعی انسان به حساب می آورد مخالفت می­کند.
میلز در انجام بررسی تجربی آنچه که تحت عنوان نخبگان قدرت (خاصه در ایالات متحده) نام گذاری می­کند، از "گانتا نو موسکا" تأثیر می­گیرد. اما وی برخلاف موسکا طبقه اجتماعی و نخبگان را دو پدیده مجزا می­داند.میلز همچنین از زیگموند فروید، کارل مانهایم و جورج هربرت مید نیز متأثر بوده است.

آثار میلز
1) جامعه­ شناسی و عمل­گرایی (1964)؛ این اثر در واقع رساله دکترای میلز است که با نوعی بازنگری به صورت کتاب چاپ شد و علاقه میلز ر ا به جامعه­شناسی شناخت نشان می­دهد. میلز عمل­گراها را به خاطر تأکید بر نیروی خلاق انسان که سرانجام قادر به تعیین سرنوشت خود است، ستایش می­کرد.
2) قدرتمندان نوین (1948)؛ این کتاب حاصل مطالعه­ درباره رهبران اتحادیه­های کارگری در آمریکا است. اطلاعات و داده­های کتاب به صورت یک پروژه تحقیقاتی به وسیله میلز در دانشگاه کلمبیا گردآوری شد. این کتاب بررسی می­کند که چه شرایط اجتماعی- سیاسی رهبران اتحادیه­های کارگری را به قدرت نشاند و آن ها را تحت تأثیر قرار داد.
3) یقه سپیدها (1951)؛ این کتاب مبتنی بر تصوری است که میلز از آمریکا دارد. جامعه­ای در حال سوق یافتن به سمت دیوانسالاری توده­ای که در آن فرهنگ منحط مصرف­گرایی به توهم آزادی و خوشبختی استمرار می­بخشد.
4) نخبگان قدرت (1959)؛ در این کتاب وی به وجود نخبگانی اشاره می­کند که بر توده اجتماعی­ای اعمال قدرت می­کنند.
5) سفر به پورتریکو (1950)؛ این کتاب داستان کنترل بازار کار و استثمار نیروی کار ارزان قیمت مهاجران پورتریکوئی و نتایج اجتماعی آن است.
6) گوش کن یانکی (1960)؛ این کتاب حاصل اقامت چند هفته­ای میلز در کوبا است. مطالب کتاب مکالمات مفصلی است که با فیدل کاسترو و برخی از رهبران و مقامات دولتی مثل چه­گوارا و رئیس کل بانک مرکزی کوبا انجام گرفته است.

نخبگان قدرت
به نظر میلز دموکراسی در آمریکا به علت تمرکز فزاینده قدرت سیاسی در دست یک گروه نخبه سه­گانه مرکب از مقامات بلندپایه حکومت فدرال، سرآمدان شرکت­های بزرگ و افسران بلندپایه ارتش تضعیف می­شود. ظهور دولت رفاه به تمرکز فزاینده قدرت سیاسی در واشنگتن کمک کرد، در حالی که در اقتصاد نیز تمرکز صورت گرفته است، به دلیل اینکه گسترش شرکت­های بزرگ به حذف هرچه بیشتر مؤسسات کوچک اقتصادی منجر شده است. جنگ جهانی دوم و به دنبال آن دوران جنگ سرد برای نظامیان نشانه نقشی جدید و مهم­تر از هر مرحله دیگری در تاریخ آمریکا بود. به نظر میلز تصمیم گیرندگان در این سه حوزه نهادی هم قدرت بسیار چشم­گیری یافتند و هم بیش از پیش نیز با یکدیگر همکاری کردند. نتیجه آن ظهور یک گروه نخبه قدرت بسیار هماهنگ و متحد بود.این نخبگان که غالباً مرد هستند قدرت را در کمپانی­ها، سیاست و ارتش در دست دارند. در رأس اقتصاد کمپانی­های بزرگ مدیران عامل قرار دارند، در رأس نظم سیاسی، اعضای هیئت مدیره سیاسی و در رأس تشکیلات نظامی نخبگان نظامی و سیاستمدار که در ستاد مشترک و رده­های بالایی جای دارند. اگرچه نخبگان قدرت لزوماً دلبخواه و هماهنگ با یکدیگر عمل نمی­کنند، اما منافع و علائق مشابهی دارند و برنامه عمل اجتماعی مشترکی را دنبال می­کنند. میلز نخبگان قدرت را شبکه پیوسته­ای می­داند که به واسطه علائق و منافع شخصی و ساختاری به هم پیوند خورده­اند. آنان نه تنها قدرت شکل دادن به جامعه را دارند، بلکه این قدرت را با کمترین میزان پاسخگویی اعمال می­کنند. میلز عقیده داشت که صیانت از جامعه­ای دموکراتیک نیازمند مردمی فرهیخته و به لحاظ سیاسی فعال است.

بینش جامعه شناسی
به نظر میلز آنچه امروزه به آن احتیاج مبرم است، آمار و ارقام نیست، بلکه بینش جامعه­ شناسانه است که به یاری آن بتوان تأثیر رویدادهای عظیم را در زندگی خصوصی و فعالیت های اجتماعی خود و دیگران درک کنند. به نظر وی طبقه­بندی میان گرفتاری های خصوصی و مسائل عام ساختی، وسیله اساسی بینش جامعه­ شناسانه و خصلت ممتاز کلیه آثار کلاسیک در علوم اجتماعی است. وی در تعریف گرفتاری های خصوصی می­نویسد: این گرفتاری ها ناشی از شخصیت فرد و رابطه او با دیگران است. بنابراین برای تبیین آن ها باید به فرد به عنوان یک موجود زنده نگریست و به شرایط اجتماعی او که مستقیماً در معرض تجربه شخصی و فعالیت اداری اوست، توجه نمود. شخص زمانی دچار این گرفتاری ها می­شود که احساس می­کند ارزش ها و منافع شخصی او مورد تهدید قرار گرفته است. همچنین میلز در تعریف مسائل عام می­نویسد: مسائل عام به اموری اطلاق می­شود که حاکم بر شرایط خاص و زندگی خصوصی افراد است. آن ها نیز به سازمان و شرایط موجود در نهادهای یک جامعه و چگونگی ساخت وسیع اجتماعی و زندگی تاریخی افراد مربوط است. مسئله عام زمانی پدید می­آید که عموم مردم متوجه می­شوند که ارزش های اجتماعی آنان به کلی مورد تهدید و تهاجم قرار گرفته است. هنگامی که در یک شهر صدهزار نفری فقط یک نفر بیکار وجود دارد این یک گرفتاری خصوصی است. ولی وقتی در جامعه­ای با پنجاه میلیون، پانزده میلیون بیکار وجود دارد. این یک مسئله عمومی است و نمی­توان آن را در چارچوب خصوصیات و امکانات بیکاران تجزیه و تحلیل کرد. در چنین شرایطی، ساخت واقعی امکانات اجتماعی به طور کلی مضمحل شده است. در نتیجه برای تجزیه و تحلیل صحیح و همچنین ارائه راه­حل ممکن باید امکانات نهادی اقتصادی و سیاسی موجود را در نظر گرفت و تنها به موقعیت شخصی و اجتماعی افراد اکتفا ننمود. میلز معتقد است که شناخت رابطه میان فرد و جامعه، سرگذشت فردی و تاریخ، وظیفه یا رسالت بینش جامعه­ شناسانه است. به عقیده او جامعه شناسان معاصر به چنین واقعیتی توجه نداشته و به جای بررسی مسائل اساسی و غیرشخصی به مسائل ناچیز توجه می­کنند و در حقیقت مسائل اساسی اکثریت توده­ها را نادیده می­گیرند. وی مدعی است که علل اصلی گرفتاری های مردم در بطن نیروهای متمرد جامعه معاصر، شیوه­های بیگانه کننده و غیرانسانی تولیدی و اقتدار و حاکمیت اقلیت قدرتمند است.

قدرت و اقتدار
به عقیده میلز نظم سیاسی شامل آن دسته از نهادهایی است که انسان به وسیله آن ها در شبکه توزیع قدرت قرار می­گیرد، آن را اعمال می­کند، یا تحت تأثیر آن قرار می­گیرد. قدرت را به کسی نسبت می­دهند که می­تواند در رفتار دیگران، حتی بر اراده آن ها هم تأثیر بگذارد. از آنجا که قدرت دلالت بر این دارد که کنشگر می­تواند اراده خود را اعمال کند، پس مستلزم اطاعت هم هست. بنابراین نکته کلی در سیاست این است که چرا مردم فرد قدرتمند را می­پذیرند تا از او اطاعت کنند و چرا اطاعت می­کنند. به نظر میلز اصل مسئله سیاست، اقتدار حاکی بر تفاهم است. زیرا اقتدار موجب تحقق نظم سیاسی می­شود. به نظر وی قدرت عبارت است از احتمال اینکه انسان­هایی طبق خواست­های یک نفر دیگر عمل کنند. کنش آن ها ممکن است متأثر از ترس، محاسبه عقلایی نتیجه عمل، ناتوانی از گونه­ای دیگر عمل کردن، بی تفاوتی، یا بسیاری انگیزه­های فردی دیگر باشد. اما اقتدار، مستلزم اطاعت ارادی مبتنی بر اندیشه­ای است که شخص فرمان­بر نسبت به شخص قدرتمند یا موقعیت او دارد. برای اینکه اقتدار متعارف به دست آید لازم است که قدرت، خود را با صفت­های عدالت، اخلاق، مذهب، و دیگر ارزش های فرهنگی بپوشاند و این ارزش ها، هدف­های پذیرفتنی و مسئولیت آن هایی را معین می­کند که قدرت را اعمال می­کنند.
اهمیت نظرات میلز را می­توان در سه مورد دانست:
1- مفهوم نخبگان را از مفهوم طبقه اجتماعی مجزا کرد
2- جامعه­شناسی قدرت را طرح ریزی کرد
3- راه تحقیقات تجربی را در مورد نخبگان باز کرد.
و بدین ترتیب میلز را معمولاً یکی از پیشقدمان اصلی جامعه شناسی قدرت و همچنین جامعه شناسی نخبگان می­شناسند.
بسیاری از مطالعات که بعد از میلز درباره نخبگان و توزیع قدرت بین نخبگان انجام گرفته است ملهم از عقاید میلز است. از آن جمله تحقیقات جامعه­شناس کانادایی "جان پورتر" که در عین حال هم عوامل اشتقاق و هم عواملی که نخبگان سیاسی، اقتصادی، مذهبی و سندیکایی را در کانادا به یکدیگر مرتبط می­سازند، مشخص نموده است.آثار میلز شیوه خردورزی نقادانه را در میان روشنفکران و عالمان علوم اجتماعی فزونی بخشید. جامعه­شناس مشهور الوین گلدنر از جمله کسانی است که پیگیر نظریه میلز بود. وی معتقد بود که همه­ نظریه­ های جامعه­شناسی حتی مارکسیسم که یک نظریه انتقادی است نیز باید به تحلیل انتقادی کشیده شوند. او در کتاب "بحران در جامعه ­شناسی غربی"، سنت میلز را پی­گیری می­کند.
  • زادروز
    1916
  • محل تولد
    واکو در تگزاس
  • تاریخ ثبت اطلاعات
    چهارشنبه 18 فروردین 1389
  • شناسه
    6258
کاربر گرامی توجه داشته باشید که این بخش صرفا جهت ارائه نظر شما در رابطه با همین مطلب در نظر گرفته شده است. در صورتی که در این رابطه سوالی دارید و یا نیازمند مشاوره هستید از طریق تماس تلفنی و یا بخش مشاوره اقدام نمایید.
نام و نام خانوادگی
پست الکترونیک
نظر
کد امنیتی