مدرس رضوی

محمدتقی مدرس رضوی خراسانی (1365 -1274 ش)، محقق، دانشمند، مصحح و استاد دانشگاه بود. پدرش، میرزا محمدباقر، از علماى بزرگ خراسان و مدرس اول آستان قدس رضوى بود. در مشهد به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایى را در مدارس جدید زادگاهش فراگرفت. سپس به آموختن علوم قدیمه نزد اساتید آن زمان پرداخت. وى کتابهاى «مغنى» و «مطول» تفتازانى و قسمتى از شرح «منظومه» حاج ملا هادى سبزوارى را نزد میرزا عبدالجواد ادیب نیشابورى آموخت. «تحریر اقلیدس» و «مجسطى» و کتب ریاضى قدیم و «شرح لمعه»، در فقه و «قوانین»، در اصول را نزد پدر خواند. سپس از محضر آقا بزرگ حکیم استفاده نمود و «شرح هدایة» و «شرح اشارات» را نزد او خواند. آنگاه مدتى از درس خارج فقه و اصول آیت ‏اللَّه قمى و آیت‏ اللَّه آقا میرزا محمد آقازاده استفاده کرد. در 1298 ش به تهران آمد و از محضر آقا سید محمد تنکابنى و آقا میرزا محمدطاهر تنکابنى بهره برد و به تکمیل تحصیلات قدیم و جدید خود در مدارس سپهسالار و آلیانس پرداخت. او از 1310 ش به معلمى و ناظمى مدرسه‏ ى سپهسالار (شهید مطهرى فعلى) و تدریس در مدارس دارالفنون، علمیه، معرفت و شرافت پرداخت و بعد از 1317 ش به معلمى و بعدها به سمت استادى دانشکده ‏ى علوم معقول و منقول منسوب گردید. وى نزدیک دو سال همکار علامه‏ ى دهخدا در تکمیل «لغت نامه» بود. از آثار وى: «احوال و آثار خواجه نصیرالدین طوسى»؛ «تاریخ رجال خراسان»؛ «تاریخ مشهد رضوى»؛ رساله‏اى در «علم عروض»؛ تعلیقات «حدیقة الحقیقة» سنایى؛ تصیحح «المعجم فى معاییر اشعار العجم»؛ تصحیح و اهتمام «اساس الاقتباس» خواجه نصیرالدین طوسى؛ تصحیح «تاریخ بخارا»؛ تصحیح «دیوان» سید حسن غزنوى؛ مقدمه و تعلیقات «ترجمه‏ ى میزان الحکمة» خازنى؛ اهتمام در انتشار کتابهاى: «شجره الحکمة» خازنى؛ اهتمام در انتشار کتابهاى: «شجره‏ ى طیبه»، در انساب سلسله‏ ى سادات علویه رضویه، «دیوان» انورى و «دیوان» سنایى غزنوى.