هنر سیر و سفر

فهرست پرفروش‌ترین کتاب‌ها هر هفته در روزنامه‌ها و سایت‌ها منتشر می‌شوند. در این فهرست کتاب‌های داستانی گنجانده می‌شوند، اما به ندرت کتاب‌هایی از ژانرهای دیگر در آن به چشم می‌خورد. یکی از ژانرهایی که کتاب‌هایش پرفروش هستند، طرفداران زیادی دارند و جوایز زیادی کسب می‌کنند، «ناداستان» است. از جمله نمونه‌های مشهور این ژانر، کتاب هنر سیر و سفر نوشته‌ی آلن دوباتن است. ناداستانی که مضمونی فلسفی دارد.

سالانه میلیون‌ها نفر به سفرهای دور و نزدیک می‌روند، از مناظر طبیعی، اماکن تاریخی، موزه‌ها، پاساژها و… لذت می‌برند، ولی پاسخی برای این سؤالات پیدا نمی‌کنند: چرا در سفر از بعضی چیز‌ها لذت می‌بریم؟ چرا پیش از سفر سرشار از حس خوب هستیم، اما وقتی سفرمان آغاز می‌شود، ناامید می‌شویم؟ چرا حتی پدیده‌های به‌ظاهر پیش‌پاافتاده در سفر جذاب می‌شوند؟ هنر در این میان چه نقشی دارد و چگونه می‌تواند سفر را غنی‌تر کند؟

نویسنده در کتاب هنر سیر و سفر برخلاف مؤسسات گردشگری که افراد را به اماکن خاص می‌فرستند، چگونه سفر کردن را به آن‌ها می‌آموزد. دوباتن برای پاسخ دادن به این سؤالات از آثار مکتوب نویسندگان بزرگ بهره می‌گیرد. به یاری شارل بودلر و ادوارد هاپر زیبایی شاعرانه‌ی انزوا در فضاهای مدرن روزمره را بیان می‌کند. از علاقه‌ی گوستاو فلوبر به مصر و تنفرش از فرانسه می‌گوید. با استفاده از بازخوانی قصه‌های او علل زیبایی مناظر را تشریح می‌کند. برای بیان اهمیت آگاهی و درک مالکیت زیبایی از طراحی‌ها و واژه ـ نقاشی‌های جان راسکین بهره می‌برد. و سرانجام با استفاده از اثری از دومستر با نام سفر به دور اتاقم، بر اهمیت ذهن مسافر و نوع بینش‌ او تأکید می‌کند.