1. خانه
  2. مطالب
  3. پایداری
  4. لیلی در قلمرو داعشی | نقدی بر کتاب «عاشق داعشی من»
لیلی در قلمرو داعشی | نقدی بر کتاب «عاشق داعشی من»

لیلی در قلمرو داعشی | نقدی بر کتاب «عاشق داعشی من»

«عاشق داعشی من» اگرچه اثر داستانی فاخری به حساب نمی آید، اما به دلیل زاویه و اعتقاد و باوری که در داستان است و موضوع چالش برانگیز آن، در کشورهای مختلف با واکنش های خاصی همراه بوده است؛ مثلاً در تونس این کتاب ممنوع اعلام شد و خرید و فروش آن جرم به حساب می آید و یا در امریکا پلیس، دانشجویی را به دلیل همراه داشتن این کتاب، بازداشت کرده است و از او درباره این کتاب، توضیح خواسته است.
پایداری 1399/2/31 5 دقیقه زمان مطالعه 1

جنگ ها و حماسه های خونین، همواره و در طول تاریخ دست مایه و موضوع خلق آثار ادبی بوده اند. گونه ای از این آثار، در زمرۀ تاریخ نگاری و ذکر خاطره و وقایع جنگی قرار می گیرند و برخی از این آثار، با محوریت قرار دادن یک اتفاق یا جریان جنگی، به خلق اثر می پردازند.

ار ابتدایی ترین گونه این شاهکارهای ادبی می توان به «ایلیاد» هومر اشاره کرد. همچنین «انه ای» اثر ویرژیل بزرگ از آثار فاخر و مهم ادبیات حماسی به حساب می آید.

جنگ های جهانی نیز اتفاقات بزرگی بوده اند که سال ها ادبیات کشورهای درگیر را تحت تأثیر خود قرار داده اند و کتاب های داستان و رمان های فراوانی در آن سال ها و حتی دهه ها بعد از جنگ جهانی نوشته شده اند. «در غرب خبری نیست» اثر نویسنده شهیر آلمانی رمارک است و دو اثر شاخص ارنست همینگوی یعنی «وداع با اسلحه» و «زنگ ها برای که به صدا در می آیند» و یا «تفنگت را زمین بگذار» از دالتون ترامبو، همگی رمان های فاخر و مشهوری هستند که بر بستر ویرانی های جنگ بنا شده اند.

در کشور ما نیز، به خصوص از دهه هشتاد به این سو، موضوع ادبیات داستانی بر اساس وقایع جنگ تحمیلی مورد توجه قرار گرفت و آثار متعددی در این حوزه چاپ و منتشر شده است؛ به خصوص داستان هایی که بر اساس زندگی نامه شهیدان به رشته تحریر درآمده اند، با اقبال خوبی مواجه شده اند.

به نظر می رسد تا دنیا، دنیاست، دولت هایی هستند که برای رسیدن به منافع بیشتر و گسترش و افزایش دامنه قدرت خود، به مواجهه نظامی روی بیاورند و با بمب و اسلحه و به خاک و خون کشیدن مردمان و تخریب شهرها و تمدن ها، قدرت خود را افزایش دهند و کشورهای ضعیف تر را برده خود کنند.

در سال های اخیر، در کشورهای همسایه ایران، دو فرزند نامشروع سر برآوردند: طالبان و داعش؛ دو قدرتی که هر یک خود را اسلامی و نماینده حکومت اسلامی می دانست و سال ها به اسم اسلام و مسلمانی، مردمان زیادی را به خاک و خون کشید و با تیزی شمشیر سعی کرده است بنیان های حکومتی خود را استوار نگه دارد.

اگرچه طالبان و داعش، هر دو با بدویت، وحشی گری، قساوت و افراط آمیخته شده اند، اما به نظر می رسد داعش در وحشی گری و ایجاد ارعاب، دست طالبان را از پشت بسته است.

داعش و سر بریدن های معروفش، لباس های نارنجی تن قربانیان، بیانیه خواندن بالای سر قربانی و سر بریدن و عکس و فیلم یادگاری گرفتن با سرهای بریده و بدن های مثله شده... اگرچه تلخ و خیلی تلخ، اما می تواند دست مایه خلق آثار سینمایی و ادبی زیادی شود و از دریچه نگاه هنرمند و نویسنده، این برهه از تاریخ وحشی بشر را ثبت و ضبط کرد و به تاریخ سپرد.  

یکی از کتاب های منتشر شده در این موضوع، کتاب «عاشق داعشی من» اثر نویسنده عرب، "هاجرعبدالصمد" است که تلاش کرده است در قالب رمان، به داعش، ویژگی ها و اعتقادات، نحوه عضوگیری و تشکیلات و شیوه مبارزه آنان بپردازد و دنائت و وحشی گری این تشکیلات را نشان بدهد. اما این که نویسنده تا چه حد موفق بوده است که در دل رمان، به اهداف تعیین شده دست پیدا کند و مخاطب را با خود همراه کند، سؤال مهمی است که باید به آن پاسخ داد.

از نظر من، جذاب ترین قسمت این کتاب، عنوانش است که چه حبیبی داعشی، چه خاطرخواه داعشی و چه عاشق داعشی من... در هر حال برای مخاطب جذابیت دارد و او را بر می انگیزاند که داعش را از زاویه ای دیگر و خیلی بعیدتر از شمایل واقعی آن به تماشا بنشیند، و چه شمایلی، شورانگیزتر و جذاب تر از عشق و عاشقی؟!

«عاشق داعشی من» رمانی سبک است که پیچیدگی و غافلگیری عجیبی ندارد، تعلیقاتش کم و میزان تأثیرگذاری آن ها متوسط است. اتفاق و حادثه های خارج از منطق و خیلی تصادفی در داستان نسبتاً پررنگ است و از همه مهم تر این که، خواننده به راحتی و از همان اوایل کار متوجه می شود که در این داستان آدم های بد و آدم های خوب، چه کسانی هستند.

در ایران چند ترجمه از این کتاب وجود دارد که «عاشق داعشی من» توسط کتابستان معرفت با ترجمه "مهدیه داودی"، به چاپ رسیده است. مشکلات ویرایشی در کتاب، از حد معمول بیشتر است و پرش های متعددی از نیمه کتاب به بعد، سرعت خواندن را می گیرد و ترمز در متن ایجاد می کند. این پرش ها در بعضی موارد آن قدر زیاد است که خواننده فکر می کند بخشی از متن، در طی اشتباهات چاپی و فنی، حذف شده است.

در عین حال، انجام چنین کاری و از دریچه داستان، به داعش نگریستن، اتفاق خوبی در دنیای ادبیات به حساب می آید و باید به نویسنده، مترجم و ناشر آن تبریک گفت که به درستی نیازسنجی کرده و اثری در این حوزه متولد کرده اند.

«عاشق داعشی من» اگرچه اثر داستانی فاخری به حساب نمی آید، اما به دلیل زاویه و اعتقاد و باوری که در داستان است و موضوع چالش برانگیز آن، در کشورهای مختلف با واکنش های خاصی همراه بوده است؛ مثلاً در تونس این کتاب ممنوع اعلام شد و خرید و فروش آن جرم به حساب می آید و یا در امریکا پلیس، دانشجویی را به دلیل همراه داشتن این کتاب، بازداشت کرده است و از او درباره این کتاب، توضیح خواسته است.

توصیه من به شما این است که کتاب را بخوانید و البته منتظر بمانید تا شاید آثار فاخر و وزین تری درباره این برهه از تاریخ تلخ بشری منتشر شود.

نظرات

Mohammad
سلام بخش های از این کتاب واقعا پر هیجان هست و بر مواردی اشاره کرده که زیادتر روی احساسات و عواطف انسانی تمرکز داره، حس ماجراجویی و کنجکاوی درباره اصالت و منطقی بودن قضایای بسیاری همچون فرار کردن عمر و لیلی از گیر داعش در این اثر بسیار سوال بر انگیز است
مجله کتاب فردا
ممنون از وقتی که برای مطالعه‌ی نقد گذاشتید و همچنین بیان نظر مفیدتان.

مطالب مرتبط

از فرشِ آمریکا تا عرش جبهه مقاومت با حسین شیخ‌الاسلام | معرفی کتاب «سفیر قدس»

از فرشِ آمریکا تا عرش جبهه مقاومت با حسین شیخ‌الاسلام | معرفی کتاب «سفیر قدس»

«مردم به همان چیزی که امام می‌خواست رأی دادند؛ نه به اسلامی که در ذهن فلان مرجع یا فلان شخصیت سیاسی بود. …

پیوند کووالانسی ازدواج | جستاری درباره کتاب «نیمه دیگرم»

پیوند کووالانسی ازدواج | جستاری درباره کتاب «نیمه دیگرم»

ازدواج یک پیوند کووالانسی است که زوجین باید با به اشتراک گذاشتن الکترون‌های خود، زندگی‌شان را در یک خط راست …

سنگی در تاریخ | نگاهی به رمان «سنگی که سهم من شد»

سنگی در تاریخ | نگاهی به رمان «سنگی که سهم من شد»

در اینجا با داستانی روبرو هستیم که نویسنده از لحاظ به کارگیری عناصر داستانی تا حدود زیادی موفق عمل کرده و به …

کليه حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به موسسه کتاب فردا می باشد

توسعه و طراحی سایت توسط آلماتک

bookroom.ir - Copyright © 2007-2019 - All rights reserved