کمیسیون اصل نود یکی از کمیسیون های تخصصی مجلس شورای اسلامی است که وظیفه محول شده به مجلس در اصل نودم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران را انجام می دهد.
در اصل نود قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران آمده است:
«هرکس شکایتی از طرز کار مجلس یا قوه مجریه یا قوه قضائیه داشته باشد، می تواند شکایت خود را کتباً به مجلس شورای اسلامی عرضه کند. مجلس موظف است به این شکایات رسیدگی کند و پاسخ کافی دهد و در مواردی که شکایت به قوه مجریه و یا قضائیه مربوط است رسیدگی و پاسخ کافی از آنها بخواهد و در مدت متناسب نتیجه را اعلام نماید و در موردی که مربوط به عموم باشد به اطلاع عامه برساند.»
با توجه به اصل ۹۰ قانون اساسی و سایر قوانین مربوط، وظایف و اختیارات قانونی این کمیسیون عبارت است از:
سامان دادن و کارآمدسازی مجلس و نمایندگان
بررسی طرزکار قوای مجریه و قضائیه و مجلس براساس برنامه های مدون سالانه و مصوب کمیسیون
رسیدگی به شکایت های مربوط به طرز کار مجلس، قوه مجریه و قوه قضائی
مطالبه پاسخ کافی از مجلس، قوه مجریه و قوه قضائیه
ارائه و اعلام نتیجه رسیدگی کمیسیون به اشخاص ذی نفع
اعلام نتیجه رسیدگی کمیسیون به عموم در مواردی که مربوطه به عموم باشد
ارائه و اعلام نتیجه رسیدگی کمیسیون به مجلس در موردگزارش های قرائت شده کمیسیونهای تخصصی ازتریبون مجلس حسب تقاضای آن کمیسیون
مکاتبه با قوای سه گانه، وزارتخانه ها، ادارات، بنیادها، نهادهای انقلابی، شرکتهای دولتی و مؤسساتی که به نحوی از انحاء به یکی از قوای فوق الذکر مرتبط می باشند و نیز مراجعه به آنها
اعلام تخلف مسئولین دستگاهها (در عدم پاسخگوئی به کمیسیون یا عدم پاسخ صحیح به آن یا عدم اجابت دعوتهای مربوطه) به مراجع صالحه قضائی جهت پیگیری و اعمال مجازات های قانونی
اعزام بازرس یا بازرسان جهت انجام تحقیق و بررسی شکایات
اعلام تخلف عملی دستگاهها به مراجع صالحه قضائی برای رسیدگی خارج از نوبت
اقدام قانونی نسبت به گزارش نهایی تحقیق و تفحص ها
ارائه گزارشهائی که مربوط به عموم باشد به هیأت رئیسه مجلس و قرائت آن در جلسه علنی مجلس
تقاضای انجام بازرسی فوق العاده از سازمان بازرسی کل کشور
عضویت دو نفر از اعضاء کمیسیون در هیأت مرکزی نظارت بر امر انتخابات شوراهای اسلامی کشوری (به انتخاب مجلس شورای اسلامی)
از آنجا که شکایت از عملکردِ ارگان های وابسته به دولت در دیوان عدالت اداری ممکن است و شکایت از نهادهای قضایی نیز با رجوع به مراجع بالاتر قوهٔ قضائیه قابل پیگیریست. فلسفهٔ وجودی این اصل مربوط به زمانیست که شکایات افراد نتیجه بخش و یا ممکن نبوده و شخص به کلیتِ رفتاری یک قوه معترض باشد. در واقع این اصل به عنوان آخرین راه تظلم خواهیِ شکایت از طرز کار قوای سه گانه را در بر می گیرد و شکایت از نهادهای وابسته به دولت یا قوهٔ قضائیه بایستی در دستگاه های پیش بینی شده در قانون صورت گیرد.
مطرح شدن این کمیسیون در کشور به دوران حضور اصلاح طلبان در مجلس ششم باز می گردد. از آنجا که قوه قضائیه در آن هنگام در اختیار مخالفان جناح حاکم بر مجلس قرار داشت، خانواده های بسیاری از زندانیان سیاسی آخرین راهکار خود را توسل به کمیسیون اصل نود می دانستند. حسین انصاری راد در دوران چهارساله مجلس ششم ریاست این کمیسیون را برعهده داشت.
کمیته های فرعی
کمیسیون اصل ۹۰ برای انجام وظایف خود، پنج کمیتهٔ کاری تصویب کرده است:
کمیتهٔ امور محرمانه
کمیتهٔ قضایی
کمیتهٔ سیاسی- نظامی
کمیتهٔ اقتصادی- فنی- عمرانی
کمیتهٔ فرهنگی- رفاهی- اجتماعی
در مجلس هفتم نیز سه کارگروه در داخل کمیسیون تعریف شده بود:
کارگروه مبازه با مفاسد اقتصادی
کارگروه نفت و انرژی
کارگروه دیوان داوری لاهه
نشریه داخلی کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی تحت عنوان «کتاب بهارستان» از سوی اداره روابط عمومی کتابخانه مجلس منتشر شد.
شماره نخست «کتاب بهارستان» به صورت نشریه الکترونیکی منتشر شد. این ماهنامه …
ورود
به حساب کاربری
بازیابی رمز عبور
در صورتی که رمز عبور خود را فراموش کردهاید میتوانید
ایمیل و یا شماره تلفن همراه خود را وارد کنید تا کد تغییر پسورد برای شما ایمیل یا پیامک
شود