المحبر: تاریخ جاهلیت، عصر پیامبر و قرون نخستین اسلامی

کتاب المحبر تالیف ابن حبیب بغدادی با ترجمه جواد اصغری به تاریخ جاهلیت و قرون نخستین اسلامی می پردازد که توسط نشر سروش منتشر شده است.

ابن‌حبیب در این کتاب موضوعات گوناگونی را بررسی کرده که شامل دوران جاهلیت و اسلامی است.

المحبر با ذکر فاصله زمانی میان انبیاء و مدت عمر پیامبران(ع) آغاز شده و سپس به تولد پیامبر(ص)، سیره و حوادث روزگار ایشان، احوالات برخی خلفا، رویدادهای دوران جاهلیت و پیمان‌های قبل از اسلام اشاره کرده است.

نمی‌دانیم ابن‌حبیب کجا و کی زاده شده و چند سال زیست. اما او در سال 245ق. در سامرا، در دوران خلافت متوکل عباسی درگذشت.
برخی از استادان او ابن‌الأعرابی، قطرب، ابوعبیده، ابوالیقظان و ابن‌الکلبی بودند. برای ابن‌حبیب که گویا به مذهب شیعه نیز تمایل داشته، بیش از 45 کتاب در موضوعات مختلف ذکر کرده‌اند؛
اما از میان آن‌ها تنها دو کتاب المُحَبَّر و المُنَمَّق باقی مانده و این نخستین کتاب اوست که به فارسی ترجمه می‌شود.
از کتاب المحبر که اکنون به چاپ رسیده شماری از متأخران مانند یاقوت در معجم‌البلدان، ابن‌حجر در الاصابه، ابن‌الأثیر در اسدالغابه و دیگران مطالبی نقل کرده‌اند.
خطیب نیز در تاریخ بغداد از این کتاب نام برده است.