الگوی حکمی - اجتهادی الگویی است که مبانی، اصول، استراتژی پژوهش و روش آن مبنتی بر محکم ترین مبانی، اصول، استراتژی پژوهش و روش ها است. استادان علوم انسانی بعد از آنکه فلسفه دانش خود را بر اساس آنچه اکنون و در غرب رایج است، به دست آوردند و دانش محقق را شناختند و نگاهی درجه دوم به آن دانش پیدا کردند و نیز بعد از آنکه با مبانی مهم و روش حکمی - اجتهادی آشنا شدند به اربتاط مسایل دانش خود با مبانی پی خواهند برد و به روشهای مختلف توجه پیدا خواهند کرد و تعارض ها، چالش ها، و اشتراکات مبانی و روشها را خواهد دید و با جایگزینی مبانی و روش های اسلامی به جای مبانی و روش های آن دانش خواهند توانست به دستاورد و نظریه جدیدی دست یابند که نظریه حکمی خواهد بود.