کتاب حاضر که با دیدی جامعهشناسانه فراهم شده است از بررسی تاریخ عراق از چهار قرن پیش که عراق از زیر نفوذ و قدرت دولت صفویان بیرون آمد و تحت سلطة عثمانیان قرار گرفت آغاز شده و تا میانة دورة پادشاهی عراق در نیمة قرن بیستم میلادی ادامه یافته است.
این جلد از کتاب «تاریخ عراق» شامل سه بخش کلی است. در بخش نخست، دورانی طولانی از آغاز تشکیل دولت عثمانیان تا نیمة قرن نوزدهم مورد بررسی قرار گرفته است.
در بخش دوم کتاب به رخدادهای نیمقرن که آغاز آن از ولایت علیرضا پادشاه در سال 1831 میلادی تا پایان ولایت مدحتپاشا در سال 1872 میلادی است، پرداخته شده است و
بخش سوم آن اختصاص دارد به هنگامی که سلطان عبدالمجید عثمانی عهدهدار عرش آل عثمان در استانبول شد و در سال 1914 میلادی همزمان با آغاز جنگ جهانی اول به پایان رسید. این دوران از نظر اجتماعی عراق بسیار مهم است و در این هنگام بود که موجی از افکار و نوآوریها و نظم اروپایی در عراق شکل گرفت. برخی از عنوانهای مطالب کتاب عبارتاند از: برپایی دولت عثمانی و فتح عراق؛ دولت صفویه و تشیع؛ دوران دوم عثمانیان؛ انقراض دولت صفویه و ظهور نادرقلی؛ دوران ممالیک در عراق؛ رخدادهای مصر و شام؛ گوشههایی از تاریخ دولت عثمانی؛ انقلاب مشروطه در ایران و تاثیر آن در عراق؛ نهضت بیداری عرب و تاثیر آن در عراق و...