کتاب محاکم شرع، یکی از آثار منتشرنشده تاریخ نگار معاصر، مرحوم استاد علی ابوالحسنی منذر است که با مقدمه آیت الله علیدوست آغاز می گردد. این پژوهش نوین به دادگستری و دوائر قضایی ایران در عصر قاجار تا روزگار پهلوی اول نظر می کند و با محوریت فقهای شیعه، به سرشت و سرنوشت محاکم شرع می پردازد. بدین منظور، طبق اسناد و مدارک معتبر، دستاوردهای تاریخی محاکم شرع و عملکرد درخشان فقها را به تفصیل ارائه داده و اصول برآمده از آن را در قالب یک میراث گرانسنگ تاریخی، به عنوان الگویی راهگشا برای محاکم قضایی امروز پیشنهاد میکند.
ضمیمه پایانی کتاب نیز به چالش برانگیز ترین مباحث درباره مبانی نظری فقاهت و کارآمدی احتهاد پرداخته و جذابیت کتاب را دو چندان می سازد؛ مباحثی مثل موضوع جنجالی نظام اقتصادی اسلام و کلان مبحثِ نظاماتِ دینی و نقد اظهارات روشنفکران همچون دکتر عبدالکریم سروش و دکتر محسن کدیور درباره فقه و فقهای عظام.
برای اینکه مباحث کتاب در قالب یک نظریه متمایز مطرح شود، بخش "تاریخ شناسی، ماهیت شناسی و رویکردشناسی محاکم شرع" ، به یادداشت های استاد منذر افزوده شده و طی صد صفحه نخست، نظریه حاکم بر کتاب با مکتب تاریخ نگاری سکولار مقایسه و به نقد تاریخ نگاران سکولار پرداخته شده است.
کتاب محاکم شرع، توسط علی ابوالحسنی (منذر) نوشته شده و انتشارات شرکت چاپ و نشر بین الملل آن را منتشر کرده است.