کتاب دود سرگردان: داستانی تاریخی (قرن اول هجری) نوشته علی اکبر فرهنگی است و در انتشارات علمی و فرهنگی منتشر شده است. دود سرگردان رمان تاریخی است. فیشبرداریهای این مجموعه کتاب نزدیک به 30 سال به طول انجامید. صالحابن عبدالرحمن تمیمی. صالح از اسرای ایرانی بوده که در 5 سالگی اسیر میشود و همراه با مادر و خواهرش او را میبرند و میفروشند. زنی در مدینه این کودک را میخرد چون زیبا بوده است. این زن، زن یک شهید مسلمان بوده و بچهای همسن او داشته که میمیرد و صالح را به فرزندی میپذیرد. صالح همینطور پیشرفت میکند تا به وزارت عبدالملک مروان میرسد. در مقام وزیری هم به قتل میرسد. کتاب دود سرگردان به ماجرای صالح در دل تاریخ می پردازد.
گزیده کتاب
سپاه عبدالله بن عامر که راه بسیاری پیموده بود و هرکجا رسیده بود فتح کرده و مال بسیاری به دست آورده بود در سال سی هجری رو به سوی خراسان نهاد. خراسان سرزمینی آباد با شهرهای بزرگ و باغات معمور بود که هر روستای آن صدها جنگجو و خانوادۀ آنها را بسنده بود و از هر خانه ای مال های بسیار به دست می آمد. عبدالله در بصره که بود، وصف خراسان را بسیار شنیده و در رؤیای دستیابی به آنجا بود. هر شب وقتی که سر به بالین گذاشت ساعت ها به خراسان می اندیشید و اینکه چگونه می توان بدانجا دست یافت.