اثر حاضر جلد پنجم از مجموعه کتاب اصول فقه نوین تالیف آیت الله شیخ محسن اراکی می باشد. پژوهشی است در بازپردازی مسائل علم اصول که در واقع، متن درس خارج اصول معظمله بوده که پس از تحقیق و تدریس و تنقیح مباحث آن، در قالب پژوهشی مکتوب، عرضه شده است.
در این مجلد ادامه قواعد دلالت دلیل غیر لفظی(دلیل عقل)بیان شده است و در آن ملازمه بین حکم عقل و شرع، مقدمه واجب، اجزاء، ضد، ترتب و… پرداخته شده است.