دود شدن در بزم اهریمن: درباره هوشنگ گلشیری و نوشته هایش

معرفی کتاب

کتاب حاضر، نقد و بررسی نوشته ها و داستان های هوشنگ گلشیری، داستان نویس معاصر است. هوشنگ گلشیری، در دهه هزار و سیصد و چهل خورشیدی در دورانی که ادبیات داستانی نو، در ایران می رفت تا با تابش ستارگان فرهنگ و باورهای بومی بر آن، راه تازه و توانمندی های شایسته ای را بیاید، از ریشه خویش بریده و گلشیری سر بر آستان شبه فرهنگ هایی سایید که به بازار مکاره روشنفکرنمایان ایرانی هجوم آورده بودند و هر دم در پوشش کالایی ادبی، هنری، فکری، سیاسی و حتی اخلاقی، مشتریانی کما بیش انبوه را به سوی دکه و بساط خود خواند. تمام تلاش نویسنده در این کتاب نقد و بررسی این دوره از داستان نویسی است که هوشنگ گلشیری از بزرگان آن دوره بود.

وی در سال 1319، در خانواده ای کارگری دیده به جهان گشود، اما پیش از اینکه بتواند و بخواهد فرهنگ کهن زاد بوم خود را ببیند، بشناسد و راه زندگی خویش را آگاهانه برگزیند، در هیاهوی بازار مکاره، شبه فرهنگها قرار گرفت که چندی بود خاستگاه های بزرگ فرهنگی شرق، سرزمین های اسلامی، ایران زمین، و نیز شهر زیبایی به نام اصفهان را درنوردیده بودند، در این بازار مکاره، هسته ها، نشست ها، آشنایی ها، پدید می آمد که رویکرد راهبردی همه آنها در هم شکستن سرو بلند و بالنده فرهنگ بومی و جهانی اسلامی ایرانی بود. هوشنگ گلشیری یکی از همان هایی بود که کمر همت بر چنین راهبردی نازیبایی بسته بود. به قول نویسنده ما می مانیم و هوشنگ گلشیری، با داستانهایی که به جای نشان دادن مهر فرزندی او به خانواده کارگری سنتی و شهر فرهنگ پرور او، اصفهان ویترینی شده اند پر از نمایشهای جنون آمیز روابط جنسی و دود سیگار . به رخ کشیدن عالی جناب روانشناسی عقدع داران جهان، زیگموند فروید. فعله گر در این کتاب به ادب گمشده در دنیای داستان نویسی گلشیری اشاره کرده و وی را گژنمای داستان نویسی معاصر معرفی کرده است. در پی این، نوشته های دیگران درباره داستانهای گلشیری و نوشته های وی درباره دیگران اشاره کرده و وی را منتقد و داستان نویس ویرانگر بر شمرده است. مقایسه گلشیری و صادق هدایت در این ویرانگری و زنان و مردان ایرانی در داستانها و دیدگاههای گلشیری، جهان داستان نویسی وی را آشکار می کند که نویسنده تامل بیشتری بر آن داشته است. حکایت داستان نویسی که بیش از اندازه شیفته خویش بود سرانجام این ویرانگری است که گلشیری در آن دام گرفتار آمده بود. کتاب حاضر درباره نقد و بررسی داستان ها و دیدگاه های گلشیری، برای علاقه مندان بسی سودمند خواهد بود.