اراده خدا از جمله صفاتی است که معرکه آرا و انظار گوناگون محدثان، متکلمان و فلاسفه بوده است چرا که آنان همواره با پرسش هایی از این دست مواجه می شده اند که: آیا خدای سبحان مرید است؟ و اگر مرید است آیا اراده او از صفات ذات است یا از صفات فعل؟ و اگر اراده در مرتبه ذات هم ثابت است آیا عین ذات است یا زاید بر ذات؟
و از همه مهم تر آیا اراده او مطلق است یا محدود؟ اگر مطلق است پس افعال انسان نیز به اراده او انجام می شود و اگر افعال انسان با اراده حق تعالی انجام شود، پس اختیار و آزادی اراده انسان چه جایگاهی دارد؟
این اثر در پی آن است که با تضارب آرای حکیمان، متکلمان، و محدثان و نقادی آن ها پاسخی درخور برای این پرسش ها ارایه کند.