اصول فلسفه و روش رئالیسم، تألیف علامه سید محمد حسین طباطبائى کتابى عظیم و گرانسنگ در فلسفه اسلامى است که با شرح و توضیحهاى متفکرانه استاد شهید مرتضى مطهرى(ره) در پاورقىها، جاذبه بیشترى یافته است. اما در خودِ این متن و پاورقى، اندیشههاى ژرف و آراء بکر و بدیعى نهفته است که براى بسیارى از افراد نیاز به شرح و توضیح بیشترى دارد. از این رو، اثر پیش رو، مىکوشد مواضع مشکل و غامض آن دو عالم بزرگ را با بیانى روانتر تفسیر کند. در این جلد از موضوع بسیار غامضِ «قوه و فعل» بحث شده است و چون شهید مطهری در اینباره با استادش علامه طباطبائی اختلاف نظر داشته، مایل نبوده بر آن مانند سایر جلدها پاورقی بنگارد بلکه یادداشتهای پراکندهای در اینباره دارد. لذا دکتر محمد باقر شریعتی با تلاش فراوان توانسته با شرح و توضیحات خود، ابهامها را بر طرف سازد.