مثنوی و مردم: روایت های شفاهی قصه های مثنوی

در کتاب مثنوی و مردم که به کوشش سید احمدوکیلیان و محمد جعفری قنواتی تهیه و تنظیم شده است تلاش می شود تا روایت های شفاهی درمثنوی مولوی در 50 قصه مورد بررسی قرار گیرد
در واقع کتاب «مثنوی و مردم: روایت های شفاهی قصه های مثنوی» شامل دو بخش از روایت های شفاهی برخی از قصه های مثنوی است که در میان مردم ایران رایج اند. ترتیب و توالی این روایت ها منطبق با دفترهای شش گانه مثنوی است. در بخش اول کتاب قصه هایی آمده اند که مولوی شرح کامل آن ها را بیان کرده است. بخش دوم هم شامل تمثیل ها و قصه هایی است که بن مایه شان با چند بیت در مثنوی آمده است.

کتاب پیش رو، بیش از 50 قصه مولانا را در نظر گرفته است و هدف از چاپ آن، نشان دادن این نکته بود که قصه های مثنوی در ادبیات و فرهنگ مکتوب ما به گونه ای مکرر، بازروایی شده اند. حدود 50 درصد این روایت ها نتیجه کار میدانی 2 پژوهشگر مطرح فرهنگ عامه، محمد جعفر قنواتی و سید احمد وکیلیان است که برای بار اول به چاپ می رسند. به علاوه با استفاده از کتاب تیپ شناسی قصه های عامیانه جهان، کد بین المللی هر قصه تعیین شده و حسب مورد به روایت شفاهی آن در کشورهای دیگر اشاره شده است.

مرد بقال و طوطی، استاد و شاگرد احول، بیان توکل نخچیران و ترک جهد گفتن نخچیران به شیر، نگریستن عزرائیل بر مردی و گریختن آن مرد در سرای سلیمان، قصه بازرگان که طوطی او را پیغام داد به طوطیان هندوستان، کبودی زدن قزوینی بر شانه گاه صورت شیر و رفتن گرگ و روباره در خدمت شیر به شکار و... برخی از زیرمجموعه های بخش اول کتاب هستند.

توکل و عمل، عذر بدتر از گناه، چاه مکن بهر کسی اول خودت دویّم کسی، پالان خر را کوبیدن، حیله روباه و گرگ طمع کار، و... نیز حکایات و روایات مربوط به بخش دوم کتاب را شامل می شود.