جامه دران: آیین عزاداری حسینی بازار تبریز

کتاب «جامه دران» اثر هادی لزیری که به آیین عزاداری حسینی بازار تبریز می پردازد، به تازگی از سوی انتشارات «خیمه» روانه بازار شده است.

لزیری در مقدمه این کتاب درباره انگیزه خود از تدوین این اثر می نویسد: «همیشه آرزو داشتم که بتوانم مجموعه عکسی از آیین حسینی بازار تبریز را گردآوری و منتشر کنم؛ آیینی که در آن بزرگ شده ام و با خاطرات کودکی ام در هم تنیده است. هر سال که در این مراسم شرکت می کردم ایده ای نو در ذهنم شکل می گرفت. شاید بتوان گفت که این عکس ها رسوب تصاویر کودکی ام هستند که پس از سی سال به عینیت رسیده و روی کاغذ چاپ شده اند.»

عکاس این مجموعه از میان هزاران عکسی که در مدت قریب به سه سال در حوزه حرفه ای عکاسی گرفته، صد عکس را برای این مجموعه گزینش کرده است. وی در انتخاب عکس ها تلاش کرده تا به اصل رویداد وفادار باشد و به همین دلیل از ذکر نام افراد یا محله یا دسته خاصی اجتناب کرده است.

بخش نخستین این مجموعه به شرح مختصری از تاریخ و آداب آیین سوکواری بازار تبریز به روایت کریم میمنت نژاد، نویسنده و پژوهشگر اختصاص دارد. در این بخش می خوانیم: «بازار تبریز بیش از سیصد سال است که هرساله در ماه محرم و صفر در ماتم سید و سالار شهیدان امام حسین (ع)، سیاه پوش می شود و شاهد برگزاری آیین های سنتی و قدیمی عزاداری است؛ آیین هایی که در گذر سالیان، شکل و ویژگی های منحصربه فرد خود را حفظ کرده اند. بسیاری از بخش های این بازار ــ که در میراث جهانی یونسکو به عنوان بزرگترین بازار آجری مسقّف دنیا ثبت شده است ــ بنا به وصیت سازنده ی بنا در ایّام محرّم وقف عزاداری امام حسین (ع) است. هر ساله با نصب عَلم ها و پارچه های سیاه بر در و دیوار، حجره های بازار آماده ی استقبال از سیل عظیم عزاداران حسینی تبریز می شود.»

هادی لزیری، عکاس این مجموعه، این عاشقی را در قالب 100 عکس از آغاز تا انجام روایت کرده است. یکی از بخش های جذاب و منحصر به فرد، کتاب پرتره هایی از عزاداران حسینی است که در سنین مختلف گرفته شده است.