درآمدی به نظام حکمت صدرائی - جلد سوم

کتاب درآمدی به نظام حکمت صدرائی به منظور معرفی نظام فلسفی حکیم بزرگ، صدرالمتالهین شیرازی نگاشته شده است. فیلسوفان نظام ساز خود در بند معرفی نظام فلسفی خویش نیستند. آنها غالبا انبوهی از مطالب را در آثاری متعدد، در نظم و نسقی ابتدایی ارائه می کنند بی آن که مسائلی را که سازه اصلی نظام را تشکیل می دهند از سایر مسائل متمایز کنند و نقش آنها را در سازه مذکور مشخص نمایند. آنها بیشتر به اثبات مدعیات فلسفی اهتمام دارند و کمتر به تصویر آنها می پردازند.

آنها خود را با مخاطبان خاص روبرو می دانند. مخاطبانی که هم صاحبنظرند هم از اطلاعات وسیع فلسفی برخوردارند ، هم با رای یا آراء مشهور در هر مسئله ای آشنایند و هم نحوه اثبات یا نفی آن را می دانند به طوری که درک درست آراء آنها و تصویر دقیق نظامشان برای چنین مخاطبانی میسر است نه برای دیگران. این کتاب برای دانشجویان رشته فلسفه به عنوان کتاب مبنایی در حکمت متعالیه تدوین شده است.

درآمدی به نظام حکمت صدرائی نوشته عبدالرسول عبودیت است و در انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) و سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها (سمت) به چاپ رسیده است. کتاب سه جلدی درآمدی به نظام حکمت صدرائی دربردارنده مسائل مربوط به انسان شناسی است. این کتاب سه جلدی مشتمل بر پیشگفتار، پنج بخش و بیست‌وشش فصل است بخش اول هستی‌شناسی، بخش دوم جهان‌شناسی، بخش سوم معرفت‌شناسی، بخش چهارم خداشناسی و بخش پنجم انسان‌شناسی است.


در فصل اول جلد اول کتاب به احوال، شخصیت و موقعیت و آثار ملاصدرا اشاره شده است. در فصل دوم نیز موضوعات حکمت متعالیه مانند موقعیت فلسفه پیش از ظهور حکمت متعالیه، حکمت متعالیه، فصل ممیز حکمت متعالیه، روش شناسی حکمت متعالیه، وجه تمایز نظام های مشایی و اشراقی و حکمت متعالیه بررسی شده است.
اصالت وجود و اعتباریت ماهیت، آیا کلی طبیعی موجود است؟، مشکل اتصاف ماهیت به وجود، مجعول بالذات، امکان وجودی یا امکان فقری، تقدم بالحقیقه از عناوین فصل سوم هستند. فصل چهارم این کتاب به موضوع تشکیک در وجود پرداخته است. وجود رابط معلول، حرکت، حرکت جوهری نیز از عناوین موضوعات فصول دیگر این کتاب هستند.

جلد دوم کتاب، فصل‌های هشتم تا پانزدهم را دربر دارد که در دو بخش معرفت‌شناسی (هستی‌شناسی ادراک) و خداشناسی تدوین شده است. عناوین فصل‌های مختلف این کتاب به ترتیب عبارتند از: علم حضوری، علم حصولی، وجود ذهنی، اثبات ذات، توحید و علم خداوند به اشیا.

کتاب حاضر، جلد سوم مجموعه درآمدی به نظام حکمت صدرائی است. این جلد، درباره علم النفس یا انسان‌شناسی حکمت متعالیه بوده و فصول شانزدهم تا آخر را به خود اختصاص داده است. ویژگی مهم علم النفس این است که در آن افزون بر قوانین فلسفی با تجربه درونی نیز سروکار داریم؛ تجربه‌ای که از خویش داریم؛ تجربه‌ای از سنخ حضور و شهود.