معرفی کتاب

این کتاب در چهار بخش تنظیم و تدوین شده است که بخش اول، گفتگو با استاد سیدهادی خسروشاهی درباره علامه سید مرتضی عسکری است که در روزنامه اطلاعات منتشر شده و بخش دوم هم گفتگویی با عنوان تعارض علمای سنتی و روشنفکران دینی با هفته‏ نامه پنجره است.

بخش سوم هم اسنادی از همکاری علامه عسکری با نهضت اسلامی ایران است که از کتاب «مرزدار مکتب اهل‏بیت (ع) نوشته حجت ‏الاسلام محمدباقر ادیبی لاریجانی اخذ شده است. بخش چهار هم اسناد و عکس ‏هایی از علامه عسکری (ره) آمده است.

در این کتاب سعی شده تا با پرهیز از تکرار، به ناگفته‏ ها و زوایای کمتر روشن شده زندگی پُربار و فعالیت‏ های در مختلف علمی و فرهنگی مرحوم علامه عسکری پرداخته شود.

استاد خسروشاهی در گفتگوی اول، به سوابق مبارزاتی علامه عسکری در تأسیس حزب‏ الدعوه الاسلامی در عراق، فضای فکری و سیاسی عراق آن دوران، جماعت‏العلمای نجف، تأسیس دانشکده اصول‏الدین و منتدی النشر در بغداد و همراهی ایشان با نهضت اسلامی ایران و ... پرداخته است.

استاد خسروشاهی در بخشی از این گفتگو، درباره آثار استاد علامه عسکری می ‏گویند: «مجموعه آثار علامه عسکری نشان دهنده کشف نکته ‏های باریک و تاریک در تاریخ اسلام و علم‏الحدیث است که در طول قرون، از چشم اغلب محققان و علمای ما دور مانده و ایشان با تحقیق و تفحص و باریک ‏بینی، آنها را کشف و مکتوب و روشن ساخته است. مثلاً کشف یکصد و پنجاه صحابی ساختگی ـ که در کتاب ‏های معتبر اهل سنت از آنها به عنوان صحابی پیامبر نام برده شده ـ کشف تاریخی بزرگی بود یا ابطال پیدایش تشیع توسط یک یهودی به ظاهر مسلمان شده یهودی به نام نام عبدالله بن سبأ و در واقع کشف و اثبات این که اصلاً این چنین شخصی وجود خارجی نداشته و افسانه ‏ای بیش نبوده است.»

بخش دوم کتاب عمدتاً به ماجرای انتقادهای علامه عسکری به دکتر شریعتی و امام موسی صدر و تعارض علمای سنتی و روشنفکران دینی می ‏پردازد. علامه عسکری از جمله کسانی بود که نقدهای تندی نسبت به نوشته ‏های دکتر شریعتی داشت، اما استاد خسروشاهی تأکید می ‏نماید که نقدهای تند نخستین علامه عسکری به دکتر شریعتی، حاصل بدگویی ‏های عناصر معاند بوده است و بعدها درباره دکتر شریعتی تجدیدنظر کرد؛ زیرا او کسی نبود که بر چیزی که صحت نداد، اصرار بورزد.