در این کتاب از مجموعه نوشتارهای کانون اندیشه جوان مؤلف با استناد به آیات قرآن کریم و روایات ضمن برشمردن ویژگی های تجمل و اسراف، پیامدهای منفی آن را برای جامعه اسلامی شرح می دهد.
کتاب در سه بخش با این عناوین به طبع رسیده است: سادگی در زندگی (تجمل و اسراف و تشریفات، اسراف و تبذیر، آراستگی و زیبایی)، اسراف و آثار اقتصادی (تولید و ساده زیستن، صادرات و واردات و ساده زیستی، اسراف در بخش عمومی) و اسراف و اهداف نظام اقتصادی.
از آنجا که نیازهای بشر گسترده و مدام در حال دگرگونی است، لازمه زندگی مادی وی برآوردن نیازهایش است. از دیدگاه اسلام نیز هرچند این تلاش پسندیده به شمار آمده، اما زیاده روی در این امر که موجب اسراف، تجمل گرایی و تشریفات می گردد مورد نکوهش قرار گرفته است.
به این معنا که نظام اقتصادی اسلام که توجه به سعادت حقیقی را هدف اصلی خود می داند، استفاده عاقلانه از منابع خدادادی را نیز مورد تأکید قرار می دهد. اسراف چه در بخش خصوصی و چه در بخش عمومی آثار و نتایج زیانباری به همراه دارد؛ در بخش خصوصی، مانع دستیابی مطلوب نیازمندان به منابع ضروری شده و به علت مصرف بی رویه، موجب کاهش صادرات می شود.
در بخش عمومی نیز اتلاف اموال و رواج تشریفات دولتی موجب کاهش اعتماد به دولتمردان شده و وابستگی و کاهش نرخ توسعه را به دنبال خود می آورد. در کتاب حاضر ضمن بررسی مفهوم اسراف در اسلام، پیامدهای شوم اقتصادی آن نیز بیان می شود.