علم کلام اساسا با ورود فلسفه ی یونانی به عالم اسلام ـ در زمان بنی امیه ـ در میان مسلمانان به منظور پاسخ به شبهاتی شکل گرفت که عمدتا از سوی عقاید و مبانی فلسفی متوجه عقاید اسلامی شده بود، بر این اساس، فلاسفه ی مسلمان بارها به استناد به احادیث، به نقد و رد بسیاری از نظریات مقبول و مشهور بین علما و فقها و محدثان پرداخته اند، و در این راه موفق نیز بوده اند. دقت در نگاه فلسفه و فیلسوفان به مساله ی وحی و نبوت، شاید بیش از هر موضوع دیگر، عمق تعارض فلسفه را با دیانت واضح نماید، چرا که اساسا دیانت چیزی جز نبوت نیست و بالطبع هرگونه نقض، نفی و یا تضعیف و به حاشیه راندن نبوت، به دیانت مربوط می شود و از همین رو باید تلاش برای جمع بین دیانت و فلسفه را از بی معناترین کارها دانست. با این مقدمه و با هدف تبیین فلسفه از منظر قرآن و عترت، کتاب حاضر با استناد به آیات و روایات اسلامی در نه بخش بدین شرح تدوین یافته است: "فلسفه چیست"، "عقل فلسفی ـ عقل دینی"، "فلسفه و نبوت"، "خاستگاه علم و حکمت"، "توحید فلسفی ـ توحید قرآنی"، "معاد فلسفی ـ معاد قرآنی"، "فلسفه ی تاویلی"، "فلسفه ، عرصه ی اختلاف و تنازعات نظری" و "اشارات و تنبیهات".