این اثر جلد دوم کتاب «کند و کاوها و پنداشته ها» تالیف فرامرز رفیع پور استاد جامعه شناسی دانشگاه شهید بهشتی و عضو پیوسته فرهنگستان علوم ایران می باشد. هدف از این کتاب آن است که دانشجویان و دانشمندان جوان با روش ها و تکنیک های دیگر کسب شناخت و جمع آوری اطلاعات، غیر از مصاحبه و پرس و جو آشنا شوند و در شرایط مقتضی به کار گیرند. از میان تکنیک های مختلف از برخی از تکنیک های قدیمی مانند تک نگاری که در قرن 19 و اوائل قرن بیستم بیشتر معمول بود و یک محقق وضعیت یک محیط (مثلاً یک روستا) را توصیف می کرد چشم پوشی شده و بیشتر به تکنیکهای جدیدتر پرداخته شده است. در شیوه نگارش نویسنده نه از سبک هنجاری بلکه از سبک منطقی، آنچنانکه که در زبان عربی و آلمان معمول می باشد، استفاده کرده است.