در راستای مبارزات تاریخی ملت ایران علیه جریانهای هویت شکن ضد دینی، استبداد داخلی و قدرت های مداخله گر خارجی، جنبش شیعی و ایدئولوژیک فداییان اسلام دارای جایگاه ویژه واهمیت فوق العاده ای است. جمعیت فداییان اسلام به رهبری نواب صفوی در طول بیش از 10 سال فعالیت سیاسی و انقلابی خود علیه رژیم شاه و دولت های وابسته به آن، حامل دستاوردهای برجسته ای از جمله، ملی شدن صنعت نفت در ایران شدند. هر گاه مبارزات نفت در فرایند خود دچار انسداد میشد، اقدامات به موقع فداییان معادلات را به هم میریخت؛ چنانکه سرانجام منجر به ملی شدن صنعت نفت در نهم اسفند ماه 1329 شد.
فداییان اسلام با طرح اندیشه ی حکومت اسلامی بر دیگر رویکردهای فرهنگ سیاسی تشیع که به فراخور شرایط سیاسی - اجتماعی جامعه اتخاذ میشد، مرحله ی نوینی را گشودند. در میان چالشگران رژیم پهلوی، فداییان اسلام به لحاظ برخورداری از توانمندی، شجاعت، شهامت، بیاعتنایی به دنیا و مظاهر دنیوی و شیفتگی بسیار به عنصر آرمانی و ایده آل شهادتطلبی، موجب ماندگاری فرهنگ خاصی در میان جوانان مسلمان شدند و سالها پس از خود الهامبخش اقدامات انقلابی شدند. جمعیت فداییان اسلام نه تنها کارآمدی، بلکه مشروعیت سیستم سیاسی عصر خود را به چالش طلبیدند و ضمن پرهیز از هرگونه روحیه ی سازشکارانه و تقابل با هر رویکرد محافظه کارانه، تعامل را صرفاً در هماهنگی با روش رادیکال خویش جست وجو میکردند.
با آغاز نهضت سرنوشت ساز امام خمینی در دههی 1340، بقایای فداییان اسلام که با شکل تکامل یافته و مترقیانه تری از مبارزه رو به رو شدند، مشتاقانه به نهضت امام خمینی پیوستند. نظریه ی ولایت فقیه که منبع قدرت خویش را از جایگاه رفیع مرجعیت کسب می کرد، در ساماندهی هیئت های مؤتلفه ی اسلامی و بازماندگان فداییان اسلام، نقش مهمی ایفا کرد. مرکز اسناد انقلاب اسلامی در راستای اهداف خویش، اقدام به چاپ مجموعه تصاویری از سیر مبارزاتی فداییان اسلام نموده است. تصاویر موجود با حفظ محوریت جمعیت فداییان اسلام مشتمل بر مراحل شکلگیری، مبارزات، محاکمات و شهادت اعضای برجستهی آن جمعیت است که امیدواریم مورد استفاده ی جامعه ی علمی و دوستداران تاریخ معاصر ایران قرار گیرد.