انقلاب اسلامی در گرگان و دشت

پیروزی انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی، مهم ترین تحول سیاسی کشور مخصوصاً در قرن بیستم میلادی به حساب می رود. یکی از ابعاد اهمیت این موضوع به سبب سراسری بودن انقلاب اسلامی و مشارکت گسترده اغلب شهرهای کشور در آن بود که این وجه انقلاب اسلامی آن را از سایر انقلاب ها متمایز می سازد. در میان شهرها و نواحی مختلفِ ایران گرگان و گنبد به دلایل اقتصادی و وجود مزارع و کشتگاه های وسیع و بافت جمعیتی ویژه ی آن دارای تاریخ پرفراز و نشیبی در جریان انقلاب اسلامی می باشد.

محمدرضا پهلوی و عوامل دربار علاقه ی ویژه ای برای تصاحب و مالکیت زمین های زراعی در گرگان و گنبد داشته و از این رو در سال های بعد از کودتا تا پیروزی انقلاب اسلامی در آن منطقه فعال بودند. از سوی دیگر با وجود بافتِ جمعیتی منطقه رژیم پهلوی و ساواک تصور می کرد بندر ترکمن محل مناسبی برای تبعید نیروهای مبارز و انقلابی به شمار می رود، از این رو مبارزینی چون آیت الله شهید مدنی به این منطقه تبعید شدند.

حضور شخصیت هایی همچون آیت الله مدنی در گسترش اندیشه های انقلابی در مناطق دوردست بسیار مؤثر بود. در آستانه ی پیروزی انقلاب اسلامی گروه های مارکسیستی و چپ در مناطقی چون گرگان و گنبد، سیستان و بلوچستان، کردستان، خوزستان و آذربایجان پیدا شدند و با طرح باورهای مارکسیستی در پی هدایت اعتراضات مردم محروم و ستم دیده ی مناطق مختلف در راستای اهداف سیاسی و تجربه طلبانه ی خود و رویارویی با نظام جمهوری اسلامی ایران بودند. در این مقطع تاریخی دو رشته تحرک خطرناک با اهداف مشخص سیاسی توسط شاخه ی چریک های فدایی خلق در گرگان و گنبد به وقوع پیوست که با هوشیاری مردم غیور ترکمن ره به جایی نبرد.