بانکداری اسلامی در جمهوری اسلامی ایران

اقتصاد یکی از ارکان اصلی هر جامعه است که در آن پول و گردش پولی موتور محرکه ی چرخه ی اقتصادی محسوب می شود. مهم ترین سیستمی که در جوامع جدید به نقل و انتقال پول می پردازد بانک ها و مؤسسات مالی و اعتباری می باشند. در سیستم های اقتصادی ای که سود و بهره اصل و مبنای تحرک اقتصادی به شمار می روند، میزان و نحوه ی گرفتن سود و بهره چندان اهمیت خاصی برای گیرنده و دهنده پول ندارد. اما در نظام اقتصادی اسلام هر نوع عملیاتی در نقل و انتقال پول و تسهیلات که منجر به ربا شود، به شدت نهی و گناه کبیره شناخته شده است.

برای اینکه این شبهه از عملیات بانکی رفع گردد اندیشمندان مسلمان، نظام بانکداری اسلامی را پیشنهاد کرده و کوشیدند براساس دستورات صریح دین اسلام سازوکارهای اجرایی چنین نظامی را طراحی و عملیاتی کنند. جمهوری اسلامی ایران، به عنوان نظامی که بر پایه ی دین مبین اسلام، تحت هدایت و رهبری امام خمینی(ره) و تلاش و استقامت و پایمردی ملت مسلمان ایران، شکل گرفته است، کوشیده نظام بانکداری بدون ربا را در سیستم اقتصادی خود پایه ریزی و اجرا کند. اینکه در عمل تا چه حد توانسته به این مفهوم جامه ی عمل بپوشاند و موفق شود، موضوعی است که سعی شده در این اثر به آن پاسخ داده شود. مرکز اسناد انقلاب اسلامی، با امید به اینکه پژوهشِ حاضر بتواند سرفصل جدیدی برای مطالعات اقتصاد اسلامی در دانشگاه ها باشد، اقدام به انتشار آن کرده است.