مجمع تشخیص مصلحت نظام، به دنبال پیدایش تعارض هایی چند میان مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان تأسیس گردید. این مجمع با توجه به سیر تاریخی شکل گیری و تکاملی خود، دارای دو مقطع زمانی و دو کار ویژه ی متفاوت بوده است؛ کارویژه ی مجمع در مقطع اول بین سال های 1368ـ 1366 هجری شمسی مبنی بر نیاز اولیه، یعنی تشخیص مصلحت در هنگام تعارض بین مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان بوده که در این بررسی، کار ویژه ی پیشین نام نهاده شده است. در مقطع دوم یعنی پس از بازنگری قانون اساسی، این مجمع کارویژه های جدیدی پیدا می کند که به استناد آن، بحث کارویژه های پسین مطرح می شود و نسبت به کارویژه و نیاز اولیه برای شکل گیری مجمع تشخیص مصلحت نظام بسیار گسترده تر است.