تاریخ نگاری محلی و خطط نویسی در مصر دوره اسلامی (قرن سوم تا دهم هجری/نهم تا شانزدهم میلادی)

همیشه مصر در تمدن و تاریخ اسلام پرآوازه بوده است. اما تازگی و بدیع بودن موضوع «تاریخ نگاری محلی و خطط نویسی در مصر دوره ی اسلامی؛ قرن سوم تا دهم هجری/ نهم تا شانزدهم میلادی» و نبود کتابی مدون، مستقل و مشروح به زبان فارسی در این زمینه، ایجاب نمود که به مطالعه و تحقیق در این باب پرداخته شود.

سرزمین مصر که خاستگاه نگارش نخستین تاریخ های محلی جهان اسلام است، آفرینشگر مکتب تاریخ نگاری محلی غنی و اصیلی است که خطط نویسی بارزترین گونه ی آن است. خطط نوعی از نوشته های جغرافیایی-تاریخی است که به توصیف نقشه نگاری شهرها و پایتخت ها به ترتیب محله اختصاص دارد.

جریان تاریخ نگاری محلی در مصر از قرن سوم هجری تا آغاز دوره ی فاطمیان روندی آرام و تدریجی داشت و آثار محدودی به رشته ی تحریر درآمد. لیکن فرآیند مذکور با برآمدن فاطمیان و تأسیس شهر قاهره، رشد بیشتری یافت. افزون بر این برپایی قلعه الجبل در این زمان، نگاه برخی مورخان را به توصیف آن جلب کرد.

در دوره ی ممالیک بحری و برجی مصر متأثر از رخداد هایی سیاسی و اجتماعی شاهد عصر جدیدی از فعالیت های تاریخ نگاری محلی است و آثار غنی متعددی در این مکتب به نگارش درآمد. در واقع با وجود تنوع گونه های تاریخ نگاری محلی در مصر دوره ی اسلامی، خطط نویسی بیش از همه در زمان ممالیک رشد یافت و اوج تکامل و پویایی آن به واقعیت پیوست.

مطالب کتاب:
پیشگفتار
مقدمه
فصل اول: درآمدی بر تاریخ نگاری محلی و خطط نویسی در مصر دوره ی اسلامی
فصل دوم: تاریخ نگاری محلی و خطط نویسی در مصر؛ از قرن سوم هجری(نهم میلادی)، تا آغاز دوره ی فاطمیان(358 ق/969 م)
فصل سوم: تاریخ نگاری محلی و خطط نویسی در مصر دوره ی فاطمیان(358-567ق/969-1171 م)
فصل چهارم: تاریخ نگاری محلی و خطط نویسی در مصر دوره ی ایوبی0567-648/1171-1250)
فصل پنجم: تاریخ نگاری محلی و خطط نویسی در مصر دوره ی ممالیک بحری(648-784 ق/1250-1382 م)
فصل ششم: تاریخ نگاری محلی و خطط نویسی در مصر دوره ی ممالیک برجی(784-922 ق/ 1382-1517 م)
کلام آخر
واژه ها و اصطلاحات تاریخی و جغرافیایی
منابع و مآخذ
نمایه ها
پیوست ها