«در فرهنگ و تمدن پرافتخار اسلام و ایران، جمعی از وارستگان که دل به معارف غنی اسلامی سپرده بودند در صدر مروت نشستند و عقد فتوت بستند تا خلق را به دست و زبان خویش مرنجانند و خویشتن را در این جهان از جمیع جهانیان فروتر شناسند.» مجموعه «دانشنامه جوانمردی» نگاهی است به ریشه ها و خاستگاه اندیشه جوانمردان و فتیان. این مجلد از دانشنامه جوانمردی با محوریت «لوطیان» به نگارش درآمده است. در مقالات این مجموعه سعی شده تا رفتار و پوشش و روش لوطیان، با استناد به منابع دست اول و معتبر مورد بررسی قرارگیرد و پیوند آنان با فتوت و عیاری تحلیل شود.