هستی و چیستی در مکتب صدرایی

ملاصدرا از حکمای بزرگ ایران در قرن 11 هـ . ق و مهم ترین اثر او در فلسفه کتاب معروف به اسفار است که از کتب مهم درسی فلسفۀ قدیم محسوب می شود. فلسفۀ ملاصدرا، که خود از آن به عنوان «حکمت متعالیه» نام می برد، تلفیقی است از عقاید مکتب مشاء و اشراق، و مسلک کشف و شهود. در فلسفۀ او، قول به هیولی و صورت با قول به مثل و اتحاد عاقل و معقول و سیال و متجدد بودن طبیعت ماده، که از آن به حرکت جوهری تعبیر کرده است، در کنار هم قرار گرفته اند. عقاید مهم فلسفی ملاصدرا که ارکان اصلی فلسفۀ وی شمرده می شود، بدین قرار است: اصالت وجود و اعتباری بودن ماهیت؛ مشکک بودن وجود (یعنی وجود دارای مراتب شدت و ضعف می باشد)؛ وحدت وجود؛ اتحاد عاقل و معقول؛ حرکت جوهریه؛ حادث بودن نفس انسانی از جنبۀ جسمانیت و باقی بودن آن از جنبۀ روحانیت. به طور کلی صدرالمتالهین مبحث وجود را اساس مسائل حکمت، مدار علم به مبداء و پایۀ آرای ابداعی خویش دانسته و این قولی است که بزرگان متعالیه نیز جملگی برآن اند.
کتاب حاضر، محصول جلسات متعددی است که در آن استاد فیاضی به طرح بحث اصالت وجود و اعتباری بودن ماهیت در مکتب صدرایی، همراه با دیدگاه های خویش در این باره پرداخته است.