این کتاب نتیجه تحقیقات چندین ساله لوریا و همکاران وی درباره کودکان عقب مانده ذهنی است. نتایج تحقیقات لوریا از بررسی مشخصات بالینی و ویژگیهای دستگاه عالی عصبی کودکان عقب مانده ای که در مدارس کمکی تحصیل می کنند استنتاج شده است. این اثر، به واقع، ویژگیهای بالینی و خصایص ویژه فعالیتهای عالی عصبی کودکان عقب مانده ذهنی را به صورتی منسجم ارائه می دهد.
در این کتاب خواننده فارسی زبان برای اولین بار با چگونگی پیاده کردن اصول شرطی سازی کلاسیک و نظریات ویگوتسکی درباره عقب مانده ذهنی و روشهای چاره جویی برای آنها آشنا می شود. ازجمله موضوعات اصلی این کتاب بحث درباره «بازتاب سوگیری-تجسمی» است که اساس برخورد موجودات عالی را با پیرامون به منظور انطباق فعال تشکیل می دهد. طبقه بندی علمی انواع عقب ماندگان و چگونگی تعامل دو دستگاه علامت گذاری و نقش زبان در تنظیم افعال فرد ازجمله مباحث جالب دیگر این کتاب است.