ولایت فقیه در اندیشه و عمل آخوند خراسانی

اثر حاضر، مروری بر دیدگاه های محمدکاظم آخوند خراسانی در مورد اندیشه سیاسی اسلام به ویژه مسأله ولایت فقیه است.

در این اثر برخی از ابهامات و تحریف های صورت گرفته در مورد اندیشه های فقه سیاسی ملامحمدکاظم آخوند خراسانی یکی از فقهای دوران مشروطه و قاجاریه پاسخ داده شده و با استناد به آثار علمی و سیره عملی وی، اعتقاد داشتن وی به ولایت فقیه و مشروعیت صدور احکام ولایی از سوی فقهای شیعه در عصر غیبت، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.

نویسنده بر این باور است که این فقیه شیعی نه تنها به ولایت فقیه قایل بوده بلکه خود نیز مفاد آن را إعمال می کرد و در ابعاد گوناگون سیاسی زمان خویش و مسایل اجتماعی و فرهنگی دوران حیات خویش نیز وارد عمل می شد.

وی ابتدا مروری بر زندگانی علمی و فقهی آخوند خراسانی نموده و اوضاع سیاسی و اجتماعی دوران حیات ایشان در عراق و ایران را بررسی نموده است.

آنگاه نظریه وی در مورد ولایت مطلقه فقیه را منعکس نموده و ادله فقهی ایشان در مورد میزان و محدوده ولایت فقها را بیان کرده و عملکرد او در زمینه عمل به مفاد ولایت فقیه را در صدور برخی از احکام ولایی توسط ایشان را منعکس کرده است.

نویسنده به برخی از شبهات در مورد اعتقاد نداشتن آخوند خراسانی به ولایت فقیه پاسخ گفته و مدل و الگوی حکومتی ارایه شده از سوی او را ترسیم نموده و قواعد مهم فقه سیاسی را از منظر وی تبیین نموده است.